Andrey Kolmogorov sayfasının kaynağını görüntüle

{{Bilim insanı bilgi kutusu
| ad = Andrey Kolmogorov
| saygı_ön_eki = 
| kendi_dilinde_adı = Андре́й Никола́евич Колмого́ров
| kendi_dilinde_dili = 
| resim = Andrej Nikolajewitsch Kolmogorov.jpg
| resim_boyutu = 200pik
| alt = 
| altyazı = 
| doğum_adı = Andrey Nikolayeviç Kolmogorov
| doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1903|04|25|df=y}}
| doğum_yeri = [[Tambov]], [[Rus İmparatorluğu]]
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1987|10|20|1903|04|25|df=y}}
| ölüm_yeri = [[Moskova]], [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti|RSFSC]], [[Sovyetler Birliği]]
| ölüm_sebebi = 
| yattığı_yer = [[Novodeviçi Mezarlığı]]
| yattığı_yerin_koordinatları = {{koordinat|55|43|29|N|37|33|15|E|type:landmark|display=inline}}
| memleket = 
| diğer_adları = 
| siglum = 
| unvan = 
| vatandaşlık = [[Sovyetler Birliği]]
| milliyet = [[Ruslar|Rus]]
| dalı = [[Matematik]], [[Bilgisayar bilimleri]], [[İstatistik]], [[Fizik]], [[Olasılık teorisi]], [[Topoloji]], [[Geometri]], [[Matematiksel mantık]], [[Mekanik]], [[Ölçü teorisi]], [[Küme teorisi]], [[Diferansiyel kalkülüs]], [[Fonksiyonel analiz]], [[Matematik felsefesi]]
| çalıştığı_yer = [[Moskova Devlet Üniversitesi]]
| patronlar = 
| eğitim = [[Moskova Devlet Üniversitesi]], [[D. Mendeleyev Rusya Kimya Teknolojisi Üniversitesi]]
| alma_mater = [[Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi]] ([[Doktora derecesi|Ph.D.]])
| tez_başlığı = <!--(veya  | tez1_başlığı =  ve  | tez2_başlığı = )-->
| tez_url = <!--(veya  | tez1_url  =   ve  | tez2_url  =  )-->
| tez_yılı = 1925
| doktora_danışmanı = [[Nikolay Luzin]]<ref name=mathgene/>
| akademik_danışmanları = 
| doktora_öğrencileri = {{yalın liste |
* [[Vladimir Mihailoviç Aleksyeev|Vladimir Alekseyev]]
* [[Vladimir Arnold]]
* [[Sergei N. Artemov]]
* [[Grigory Barenblatt]]
* [[Roland Dobruşin]]
* [[Yevgeniy Dınkin]]
* [[İzrail Gelfand]]
* [[Boris Vladimiroviç Gnedenko|Boris Gnedenko]]
* [[Leonid Levin]]
* [[Ellida Khazen]]
* [[Per Martin-Löf]]
* [[Robert Minlos]]
* [[Andrei Monin]]
* [[Sergey Nikolskiy]]
* [[Aleksandr Obukhov]]
* [[Yuri Vasilyeviç Prokhorov|Yuri Prokhorov]]
* [[Yakov Sinai]]
* [[Albert Şiryaev]]
* [[Anatoliy Georgiyeviç Vituşkin|Anatoliy Vituşkin]]
* [[Vladimir Andreyeviç Uspenskiy|Vladimir Uspenskiy]]
* [[Akiva Yaglom]]<ref name=mathgene/>}}
| önemli_öğrencileri = 
| tanınma_nedeni = {{yalın liste|
*[[Olasılık teorisi]]
*[[Topoloji]]
*[[Sezgicilik]]
*[[Türbülans|Türbülans çalışmaları]]
*[[Klasik mekanik]]
*[[Matematiksel analiz]]
*[[Kolmogorov karmaşıklığı]]
*[[Kolmogorov–Arnold–Moser teoremi|KAM teoremi]]
*[[Kolmogorov-Smirnov sınaması]]
*[[Kolmogorov–Petrovsky–Piskounov denklemi|KPP denklemi]]}}
| etkilendikleri = 
| etkiledikleri = 
| ödüller = {{yalın liste|
* [[Rus Bilimler Akademisi]] Üyesi<ref name=ussr>{{kaynak|soyadı=Youschkevitch|ad=A. P.|tarih=1983|başlık=A. N. Kolmogorov: Historian and philosopher of mathematics on the occasion of his 80th birfhday|dergi=[[Historia Mathematica]]|cilt=10|sayı=4|sayfalar=383-395|url=http://www.sciencedirect.com/science/journal/03150860/10/4|doi=10.1016/0315-0860(83)90001-0<!--|doi-access=ücretsiz-->|erişimtarihi=10 Şubat 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160301171614/http://www.sciencedirect.com/science/journal/03150860/10/4|arşivtarihi=1 Mart 2016|ölüurl=hayır}}</ref>
* [[Sovyetler Birliği Devlet Ödülü|Stalin Ödülü]] {{daha küçük|(1941)}}
* [[Balzan Ödülü]] {{daha küçük|(1962)}}
* [[Fellow of the Royal Society|ForMemRS]] {{küçük|(1964)}}<ref name="frs">{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Kendall | ad1 = D. G. |yazarbağı= David George Kendall|doi= 10.1098/rsbm.1991.0015 |başlık= Andrei Nikolaevich Kolmogorov. 25 April 1903-20 October 1987 |dergi= [[Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society]] |cilt= 37 |sayfalar=300-326|yıl= 1991 | s2cid = 58080873 }}</ref>
* [[Lenin Ödülü]] {{daha küçük|(1965)}}
* [[Wolf Matematik Ödülü]] {{daha küçük|(1980)}}
* [[Lobaçevski Ödülü]] {{daha küçük|(1986)}}
* [[Helmholtz Madalyası]] {{daha küçük|(1975)}}
}}
| yazar_kısa_bot = 
| yazar_kısa_zoo = 
| evlilik = Anna Dmitriyevna Yegorova (1942-1987)
| partner = <!--(veya  | partnerleri = )-->
| çocukları = 
| imza = <!--(sadece dosya adı)-->
| website = <!--{{URL|www.örnek.com}}-->
| dipnotlar = 
}}
'''Andrey Nikolayeviç Kolmogorov''' ({{IPA|ru|ɐnˈdrʲej nʲɪkɐˈlajɪvʲɪtɕ kəlmɐˈɡorəf|medya=Ru-Andrey Nikolaevich Kolmogorov.ogg|b=|başlık=Андре́й Никола́евич Колмого́ров}}, 25 Nisan 1903&nbsp;- 20 Ekim 1987)<ref>{{Akademik dergi kaynağı |doi= 10.1070/RM1988v043n01ABEH001555 |başlık= Academician Andrei Nikolaevich Kolmogorov (obituary) |dergi= Russian Mathematical Surveys |cilt= 43 |sayı= 1 |sayfalar=1-9|yıl= 1988 |bibcode= 1988RuMaS..43....1. }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Parthasarathy | ad1 = K. R. |başlık= Obituary: Andrei Nikolaevich Kolmogorov |dergi= Journal of Applied Probability |cilt= 25 |sayı= 2 |sayfalar=445-450|yıl= 1988 | jstor = 3214455 |doi= 10.1017/S0021900200041115 <!--|doi-access=ücretsiz--> }}</ref> [[olasılık teorisi]], [[topoloji]], [[Sezgicilik|sezgisel mantık]], [[türbülans]], [[klasik mekanik]], [[algoritmik bilgi teorisi]] ve [[Algoritma analizi|hesaplama karmaşıklığı]]nın matematiğine katkıda bulunan Sovyet bir [[matematikçi]]ydi.<ref name=mathgene>{{MathGenealogy|id=10480}}</ref><ref name="frs"/><ref name=mactutor>{{MacTutor Biography|id=Kolmogorov}}</ref>

== Hayatı ==

=== Erken dönem ===
Andrey Kolmogorov, 1903'te [[Moskova]]'nın yaklaşık 500 kilometre güney-güneydoğusunda [[Tambov]]'da doğdu. Evlenmemiş olan annesi Maria Y. Kolmogorova onu doğururken öldü.<ref>{{Web kaynağı | çalışma = Encyclopædia Britannica Online, s. v. | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/321441/Andrey-Nikolayevich-Kolmogorov | başlık = Andrey Nikolayevich Kolmogorov | erişimtarihi = 22 Şubat 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080430103205/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/321441/Andrey-Nikolayevich-Kolmogorov | arşivtarihi = 30 Nisan 2008}}</ref> Andrey, zengin bir [[Rus asaleti|soylu]] olan büyükbabasının malikanesinde [[Tunoşna]]'da ([[Yaroslavl]] yakınlarında) iki teyzesi tarafından büyütüldü.

Andrey'in babası hakkında çok az şey biliniyor. İddialara göre ''Nikolay Matveyeviç Katayev'' olarak adlandırıldı ve bir [[Tarla tarımı|agronomist]]ti. Nikolay, [[çar]]lara karşı devrimci harekete katılmasının ardından [[Sankt-Peterburg|St. Petersburg]]'dan Yaroslavl eyaletine sürgün edilmişti. 1919'da ortadan kayboldu ve [[Rus İç Savaşı|Rus İç Savaşı'nda]] öldürüldüğü varsayıldı.

Andrey Kolmogorov, Vera teyzesinin köy okulunda eğitim gördü ve ilk edebi çabaları ve matematiksel makaleleri okul dergisi "Baharın Kırlangıçları"nda (''Весенние ласточки'') basıldı. Andrey (beş yaşında) bu derginin matematik bölümünün "editörü" idi. Kolmogorov'un ilk matematiksel keşfi bu dergide yayınlandı: beş yaşındayken tek sayılar dizisinin toplamındaki düzenliliği fark etti: <math> 1 = 1^2; 1 + 3 = 2^2; 1 + 3 + 5 = 3^2, </math> vb.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Wolf Prize in Mathematics, v.2|tarih=2001|yayıncı=World Scientific|isbn=9789812811769|sayfalar=119-141|bölümurl=https://books.google.com/books?id=GHFtMc9NTkYC&q=Kolmogorov+discovered+first+mathematical+regularity+at+the+age+five+year&pg=PA119|bölüm=Andrei N Kolmogorov prepared by V M Tikhomirov}}</ref>

1910'da teyzesi onu evlat edindi ve 1920'de [[Gymnasium (okul)|lise]]den mezun olduğu Moskova'ya taşındılar. Aynı yıl daha sonra Kolmogorov, [[Moskova Devlet Üniversitesi]]'nde ve aynı zamanda [[D. Mendeleyev Rusya Kimya Teknolojisi Üniversitesi|Mendeleyev Moskova Kimya ve Teknoloji Enstitüsü]]'nde çalışmaya başladı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Андрей Николаевич КОЛМОГОРОВ. Curriculum Vitae | url = http://new.math.msu.su/department/probab/Kolmogorov/ank_cv.html | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150601073346/http://new.math.msu.su/department/probab/Kolmogorov/ank_cv.html | arşivtarihi = 1 Haziran 2015}}</ref> Kolmogorov bu kez şöyle yazıyor: "Moskova Üniversitesine oldukça iyi bir matematik bilgisiyle geldim. Özellikle küme teorisinin başlangıcını biliyordum. [[Entsiklopediheskiy slovar Brokgauza i Yefrona|Encyclopedia of Brockhaus and Efron]]'daki makalelerde birçok soruyu inceledim ve bu makalelerde çok kısaca sunulanları kendim için doldurdum."<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kolmogorov in Perspective (History of Mathematics)|tarih=2000|isbn=978-0821829189|sayfa=6|url=https://books.google.com/books?id=skult9z3IAUC&q=kolmogorov+in+perspective+A.+N.+Shiryaev+The+years+as+a+student&pg=PA6|soyadı1=Society|ad1=American Mathematical|erişimtarihi=10 Şubat 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210414133251/https://books.google.com/books?id=skult9z3IAUC&q=kolmogorov+in+perspective+A.+N.+Shiryaev+The+years+as+a+student&pg=PA6|arşivtarihi=14 Nisan 2021|ölüurl=hayır}}</ref>

Kolmogorov, geniş kapsamlı bilgisiyle ün kazandı. Üniversitede bir lisans öğrencisiyken, Rus tarihçi Sergey Bakhruşin'in seminerlerine katıldı ve [[Novgorod Cumhuriyeti]]'nde on beşinci ve on altıncı yüzyıl [[Arazi sahibi|toprak sahipliği]] uygulamaları üzerine ilk araştırma makalesini yayınladı.<ref>{{Kitap kaynağı |ad=David |soyadı=Salsburg |başlık=The Lady Tasting Tea: How Statistics Revolutionized Science in the Twentieth Century |url=https://archive.org/details/ladytastingteaho0000sals |urlerişimi=kayıtlı |yer=New York |yayıncı=W. H. Freeman |yıl=2001 |sayfalar=[https://archive.org/details/ladytastingteaho0000sals/page/137 137-50]|isbn=978-0-7167-4106-0 }}</ref> Aynı dönemde (1921–22), Kolmogorov [[Kümeler teorisi|küme teorisinde]] ve [[Fourier serisi|Fourier serileri]] teorisinde birkaç sonuç elde etti ve kanıtladı.

=== Yetişkinlik ===
1922'de Kolmogorov, [[hemen hemen her yerde]] [[Fourier serilerinin yakınsaması|ıraksayan]] bir [[Fourier serisi]] oluşturmak için yaptığı çalışmayla uluslararası tanınırlık kazandı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı= Kolmogorov |ad= A. |yazarbağı= Andrey Kolmogorov |dergi= Fundamenta Mathematicae |başlık= Une série de Fourier–Lebesgue divergente presque partout |çeviribaşlık= A Fourier–Lebesgue series that diverges almost everywhere |dil= fr |yıl= 1923 |cilt= 4 |sayı= 1 |sayfalar=324-328|url= http://matwbn.icm.edu.pl/ksiazki/fm/fm4/fm4127.pdf |doi= 10.4064/fm-4-1-324-328 |erişimtarihi= 10 Şubat 2021 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210506163657/http://matwbn.icm.edu.pl/ksiazki/fm/fm4/fm4127.pdf |arşivtarihi= 6 Mayıs 2021 |ölüurl= hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v42/i10/p148_s2?bypassSSO=1|başlık=In Brief|yazar=V. I. Arnold-Max Dresden|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131005020429/http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v42/i10/p148_s2?bypassSSO=1|arşivtarihi=5 Ekim 2013}}</ref> Bu sıralarda hayatını [[Matematik|matematiğe]] adamaya karar verdi.

1925'te Kolmogorov, [[Moskova Devlet Üniversitesi]]'nden mezun oldu ve [[Nikolay Luzin]] gözetiminde çalışmaya başladı.<ref name=mathgene/> Luzin'in öğrencisi olan [[Pavel Aleksandrov]] ile ömür boyu sürecek yakın bir dostluk kurdu. Kolmogorov ([[Aleksandr Khinçin]] ile birlikte) [[olasılık teorisi]]yle ilgilenmeye başladı. Ayrıca 1925'te [[Sezgicilik|sezgisel mantık]]la ilgili ''[[Üçüncü hâlin imkânsızlığı]] ilkesi üzerine'' başlıklı çalışmasını yayınladı.<ref>[https://www.mathnet.ru/php/getFT.phtml?jrnid=sm&paperid=7425&what=fullt&option_lang=rus О принципе tertium non datur]</ref> Burada belirli bir yorumla, klasik biçimsel mantığın tüm ifadelerinin sezgisel mantığa ait olanlar olarak formüle edilebileceğini kanıtladı. Kolmogorov, 1929'da Moskova Devlet Üniversitesi'nden [[doktora]] derecesini aldı.

1930'da Kolmogorov ilk uzun yurt gezisine ([[Göttingen]] ve [[Münih]]'e, oradan da [[Paris]]'e) gitti. Göttingen'de, ilk önce, limit teoremleri üzerine çalışan ve difüzyon süreçlerinin aslında [[rassal süreç|kesikli rassal süreçlerin]] limitleri olduğunu ortaya çıkaran [[Richard Courant]] ve öğrencileriyle, ardından sezgisel mantıkta [[Hermann Weyl]] ile ve son olarak fonksiyon teorisinde [[Edmund Landau]] ile çeşitli bilimsel temasları vardı. ''Olasılık Teorisinin Analitik Yöntemleri Hakkında'' adlı öncü çalışması 1931'de ([[Almanca]] olarak) yayınlandı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://link.springer.com/article/10.1007/BF01457949 |başlık=Über die analytischen Methoden in der Wahrscheinlichkeitsrechnung |erişimtarihi=19 Eylül 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240919010037/https://link.springer.com/article/10.1007/BF01457949 |arşivtarihi=19 Eylül 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> Ayrıca 1931'de [[Moskova Devlet Üniversitesi]]'nde profesör oldu.

1933'te Kolmogorov, ''Olasılık Teorisinin Temelleri ''<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-642-49888-6 Grundbegriffe der Wahrscheinlichkeitsrechnung]</ref> adlı kitabını yayınlayarak [[Kolmogorov aksiyomları|olasılık teorisi]]nin modern aksiyomatik temellerini attı ve bu alanda dünyanın önde gelen uzmanı olarak ününü tesis etti. 1935'te Kolmogorov, Moskova Devlet Üniversitesi'nde olasılık teorisi bölümünün ilk başkanı oldu. Aynı yıllarda (1936) Kolmogorov ekoloji alanına katkıda bulundu ve [[avcılık|yırtıcı-av]] sistemlerinin [[Lotka-Volterra modeli]]ni genelleştirdi.

Kolmogorov ve Alexandrov, 1936'da, doktoradan ortak hocaları olan [[Nikolay Luzin]]e karşı başlatılan ve bugün ''Luzin meselesi (Дело Лузина)'' olarak bilinen siyasi zulme dahil oldular.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |doi= 10.1007/BF03024600|başlık= Who discovered analytic sets?|url= https://archive.org/details/sim_mathematical-intelligencer_fall-2001_23_4/page/28|yıl= 2001| soyadı1 = Lorentz | ad1 = G. G.|dergi= The Mathematical Intelligencer|cilt= 23|sayı= 4|sayfalar=28-32| s2cid = 121273798}}</ref><ref>{{MacTutor Biography|class=Extras|id=Luzin|title=The 1936 Luzin affair}}</ref> Khinçin ve Sobolev de dahil olmak üzere bazı matematikçiler Luzin'i intihal, nepotizm ve idari faaliyetlerde suitimalle suçladılar.

1938 tarihli bir makalede, Kolmogorov [[durağan süreç]]leri pürüzsüzleştirmeye ve tahmin etmeye yarayan temel teoremleri oluşturdu ki bu makale [[Soğuk Savaş]] sırasında büyük askeri uygulamaları olan bir çalışmaydı.<ref>Salsburg, p. 139.</ref> 1939'da [[Rus Bilimler Akademisi|SSCB Bilimler Akademisi]]'ne tam üye (akademisyen) seçildi.

[[II. Dünya Savaşı]] sırasında Kolmogorov, topçu ateşi üzerine istatistiksel teori uygulayarak Rusya'nın savaştaki durumuna katkıda bulundu. Ayrıca, [[Moskova Muharebesi|Moskova'yı Alman bombardıman uçaklarından]] korumaya yardımcı olmayı amaçlayan [[Baraj balonu|baraj balonları]]nın stokastik dağılımı için bir şema geliştirdi.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Gleick|ad=James|başlık=The Information: a history, a theory, a flood|url=https://archive.org/details/informationhisto0000glei_j3h6|tarih=2012|yayıncı=Vintage Books|yer=New York|isbn=978-1-4000-9623-7|sayfa=[https://archive.org/details/informationhisto0000glei_j3h6/page/n488 334]}}</ref>

Kolmogorov ve İngiliz [[matematikçi]] [[Sydney Chapman (matematikçi)|Sydney Chapman]] birbirlerinden bağımsız olarak [[stokastik süreç]]lerde, özellikle [[Markov zinciri|Markov süreçleri]]nde önemli bir sonuç olan [[Chapman-Kolmogorov eşitliği]]ni geliştirdiler.

[[Dosya:Kolm_complexity_lect.jpg|küçükresim|{{Ortala|Kolmogorov (solda), bir Sovyet bilgi teorisi sempozyumunda bir konuşma yapıyor. ([[Tallinn]], 1973).}}]]
[[Dosya:Kolm_lect_prep.jpg|küçükresim|{{Ortala|Kolmogorov konuşması üzerinde çalışıyor ([[Tallinn]], 1973).}}]]

Daha sonra Kolmogorov, [[türbülans]]a yönelik çalışmalara odaklandı ve bu alanda 1941'den itibaren yayınlar yapmaya başladı. [[Klasik mekanik]]te, en çok 1954'te [[Uluslararası Matematikçiler Kongresi]]'nde sunulan [[Kolmogorov-Arnold-Moser teoremi]] ile tanınır. 1957'de öğrencisi [[Vladimir Arnold]] ile birlikte çalışarak [[Hilbert'in on üçüncü problemi]]nin belli bir yorumunu çözdü. Bu süre zarfında [[Kolmogorov karmaşıklığı|algoritmik karmaşıklık teorisini]] geliştirmeye başladı. Kolmogorov bu alanda çalışmaya başladığı ilk yıllardan itibaren bu alanın kurucusu olarak kabul edilir. Alan, [[Kolmogorov karmaşıklığı|Kolmogorov karmaşıklık teorisi]] olarak da anılır.

Kolmogorov, 1942'de liseden sınıf arkadaşı ve aynı zamanda ünlü Rus tarihçisi [[Dmitri Nikolayeviç Yegorov]]'un kızı olan Anna Dmitriyevne Yegorova ile evlendi. Bu evlilikleri 45 yıl sürdü ve bu çiftin hiç çocukları olmadı. Ancak, Anna Yegorova'nın yine aynı liseden sınıf arkadaşı ve ilk eşi olan ünlü ressam [[Sergey Mihayiloviç İvaşyov-Musatov]]'dan olan oğlu [[Oleg Sergeyeviç Ivaşyov-Musatov]], Andrey ile Anna tarafından yetiştirildi. 
Üstün yetenekli çocuklar için (edebiyat, müzik ve matematikte) bir pedagoji geliştirmeye aktif olarak dahil olduğu için, yaşamı boyunca sadece üniversite düzeyinde değil, aynı zamanda daha küçük çocuklarla da güçlü bir öğretim rutini sürdürdü. Moskova Devlet Üniversitesi'nde [[olasılık]], [[istatistik]], [[Stokastik süreç|rassal süreçler]] ve [[matematiksel mantık]] gibi değişik bölümlerin başkanlığı da dahil olmak üzere farklı pozisyonlarda görev yaptı. Ayrıca, Moskova Devlet Üniversitesi Mekanik ve Matematik Bölümü'nde Dekan olarak görev yaptı.

1971'de Kolmogorov, araştırma gemisi ''[[Dmitri Mendeleyev]]'''de bir [[Okyanus bilimi|oşinografik]] keşif gezisine katıldı. ''[[Büyük Sovyet Ansiklopedisi]]'' için bir dizi makale yazdı. Daha sonraki yıllarında, çabasının çoğunu soyut ve uygulamalı alanlarda [[olasılık teorisi]] arasındaki matematiksel ve felsefi ilişkiye adadı.<ref>Salsburg, pp. 145–7.</ref>

Kolmogorov 1987'de Moskova'da öldü ve [[Novodeviçi Mezarlığı]]na gömüldü.

== Ödülleri ve onurlandırılması ==
Kolmogorov hem yaşamı boyunca hem de sonrasında çok sayıda ödül aldı ve onurlandırıldı:

* [[Rus Bilimler Akademisi|Rusya Bilimler Akademisi]] Üyesi<ref name=ussr/>
* 1941'de [[Sovyetler Birliği Devlet Ödülü|Stalin Ödülü]]'nü aldı.
* 1959'da [[Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi]]'ne şeref üyesi seçildi.<ref>{{Web kaynağı |başlık=Andrei Nikolayevich Kolmogorov |url=https://www.amacad.org/person/andrei-nikolayevich-kolmogorov |erişimtarihi=21 Kasım 2022 |website=American Academy of Arts & Sciences |dil=İngilizce |arşivurl=https://web.archive.org/web/20221121160614/https://www.amacad.org/person/andrei-nikolayevich-kolmogorov |arşivtarihi=21 Kasım 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>
* [[Amerika Felsefe Cemiyeti]]'ne 1961 yılında üye seçildi.
* 1962'de [[Balzan Ödülü]]'nü kazandı
* 1963'te [[Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi]]'ne Yabancı Üye seçildi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.dwc.knaw.nl/biografie/pmknaw/?pagetype=authorDetail&aId=PE00001334 | başlık = A.N. Kolmogorov (1903–1987) | yayıncı = Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences | erişimtarihi = 22 Temmuz 2015 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20150722223954/http://www.dwc.knaw.nl/biografie/pmknaw/?pagetype=authorDetail&aId=PE00001334 |arşivtarihi= 22 Temmuz 2015 | ölüurl = hayır }}</ref>
* [[1964'te seçilen Kraliyet Derneği Üyelerinin Listesi|1964'te Kraliyet Cemiyeti'nin (ForMemRS) Yabancı Üyesi]] seçildi.<ref name="frs"/>
* 1965'te [[Lenin Ödülü]]'nü aldı.
* 1967'de ''[[Birleşik Devletler Ulusal Bilimler Akademisi]]'''ne üye seçildi.<ref>{{Web kaynağı |başlık=A. Kolmogorov |url=http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/24674.html |erişimtarihi=21 Kasım 2022 |website=www.nasonline.org |arşivurl=https://web.archive.org/web/20221121160615/http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/24674.html |arşivtarihi=21 Kasım 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>
* 1980'de [[Wolf Ödülü]]'ne layık görüldü.
* 1986'da [[Lobaçevski Ödülü]]'nü aldı.

Aşağıdakiler Kolmogorov'a atfen adlandırılmıştır:

{{Div sütunu|colwidth=30em}}
* [[Fisher-Kolmogorov denklemi]]
* [[Kolmogorov aksiyomları]]
* [[Kolmogorov denklemleri]] (difüzyon bağlamında ve ileriye yönelik yazıldığında, [[Fokker-Planck denklemleri]] olarak da bilinir)
* [[Minkowski–Bouligand boyutu|Kolmogorov boyutu]] (üst kutu boyutu)
* [[Kolmogorov-Arnold temsil teoremi|Kolmogorov–Arnold teoremi]]
* [[Kolmogorov-Arnold–Moser teoremi]]
* [[Kolmogorov süreklilik teoremi]]
* [[Kolmogorov ölçütü]]
* [[Kolmogorov uzanım teoremi]]
* [[Kolmogorov üç-seri teoremi]]
* [[Fourier serilerinin yakınsaması#Neredeyse her yerde yakınsayan|Fourier serilerinin ıraksaması]]
* [[Genelleştirilmiş f ortalaması]] (aynı zamanda Kolmogorov ortalaması da denir)
* [[Gnedenko-Kolmogorov merkezi limit teoremi]]
* [[Kolmogorov homolojisi]]
* [[Kolmogorov eşitsizliği]]
* [[Landau–Kolmogorov eşitsizliği]]
* [[Kolmogorov integrali]]
* [[Brouwer-Heyting-Kolmogorov yorumlaması]]
* [[Kolmogorov mikroölçekleri]]
* [[Kolmogorov normlu olabilme ölçütü]]
* [[Fréchet-Kolmogorov teoremi]]
* [[Kolmogorov uzayı]]
* [[Kolmogorov karmaşıklığı]]
* [[Kolmogorov-Smirnov testi]]
* [[Wiener filtresi]] (Wiener–Kolmogorov filtreleme teorisi olarak da bilinir)
* [[Kolmogorov otomorfisi]]
* [[Kolmogorov tersinir difüzyonların karakterizasyonu]]
* [[Borel-Kolmogorov paradoksu]]
* [[Chapman-Kolmogorov denklemi]]
* [[Hahn-Kolmogorov teoremi]]
* [[Avrami denklemi|Johnson-Mehl-Avrami-Kolmogorov denklemi]]
* [[Ölçü koruyan dinamik sistem|Kolmogorov-Sinai entropisi]]
* Kolmogorov türbülans kanunu ile tanımlanan [[Gökbilimsel görme]]
* [[Kolmogorov yapı fonksiyonu]]
* [[Kolmogorov-Uspenskiy makinesi|Kolmogorov-Uspenskiy makine modeli]] machine model
* [[Kolmogorov sıfır–bir kanunu]]
* [[Kolmogorov–Zurbenko filtresi]]
* [[Kolmogorov iki seri teoremi]]
* [[Rao–Blackwell teoremi|Rao-Blackwell-Kolmogorov teoremi]]
* [[Wiener-Khinçin teoremi|Khinçin-Kolmogorov teoremi]]
* Kolmogorov'un güçlü [[büyük sayılar yasası]]
{{div sütunu-son}}

== Bibliyografya ==
Eserlerinin bir bibliyografyası şu kaynakta yer almaktadır: {{Akademik dergi kaynağı|tarih=Temmuz 1989|başlık=Publications of A. N. Kolmogorov|dergi=Annals of Probability|cilt=17|sayı=3|sayfalar=[https://archive.org/details/sim_annals-of-probability_1989-07_17_3/page/945 945]-964|doi=10.1214/aop/1176991252<!--|doi-access=ücretsiz-->}}<!--|access-date=14 Mart 2008-->

* {{Kitap kaynağı |başlık= Grundbegriffe der Wahrscheinlichkeitsrechnung |soyadı= Kolmogorov |ad= Andrey |yazarbağı= Andrey Kolmogorov |yıl= 1933 |yayıncı= Julius Springer |yer= Berlin |dil= de |kaynak= kol1933}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|author=Rietz, H. L.|yazarbağı=Henry Louis Rietz|başlık=Review: ''Grundbegriffe der Wahrscheinlichkeitsrechnung'' by A. Kolmogoroff|dergi=Bull. Amer. Math. Soc.|yıl=1934|cilt=40|sayı=7|sayfalar=522-523|url=http://www.ams.org/journals/bull/1934-40-07/S0002-9904-1934-05895-6/S0002-9904-1934-05895-6.pdf|doi=10.1090/s0002-9904-1934-05895-6|erişimtarihi=10 Şubat 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210418165210/https://www.ams.org/journals/bull/1934-40-07/S0002-9904-1934-05895-6/S0002-9904-1934-05895-6.pdf|arşivtarihi=18 Nisan 2021|ölüurl=hayır}}</ref>
** Çeviri: {{Kitap kaynağı |başlık= Foundations of the Theory of Probability |basım=2.2soyadı= Kolmogorov |ad= Andrey |yazarbağı= Andrey Kolmogorov |yıl= 1956 |yayıncı= Chelsea |yer= New York |isbn= 978-0-8284-0023-7 |url= http://www.mathematik.com/Kolmogorov/index.html |kaynak= kol1956 |erişimtarihi=17 Şubat 2016|arşivurl= https://web.archive.org/web/20180914120850/http://www.mathematik.com/Kolmogorov/index.html |arşivtarihi=14 Eylül 2018|ölüurl=evet}}
* 1991–93. ''Selected works of A.N. Kolmogorov'', 3 vols. Tikhomirov, V. M., ed., Volosov, V. M., trans. [[Dordrecht]]:[[Wolters Kluwer|Kluwer Academic Publishers]]. {{ISBN|90-277-2796-1}}
* 1925. "On the principle of the excluded middle" in [[Jean van Heijenoort]], 1967. ''A Source Book in Mathematical Logic, 1879–1931''. Harvard Univ. Press: 414–37.
* {{Akademik dergi kaynağı|yazarbağı=Andrei N. Kolmogorov|ad=Andrei N.|soyadı=Kolmogorov|yıl=1963|başlık=On Tables of Random Numbers|dergi=Sankhyā Ser. A.|cilt=25|sayfalar=369-375| mr = 178484}}
* {{Akademik dergi kaynağı |soyadı=Kolmogorov |ad=Andrei N. |yazarbağı=Andrei N. Kolmogorov |yıl=1998 |özgünyıl=1963 |başlık=On Tables of Random Numbers |url=https://archive.org/details/sim_theoretical-computer-science_1998-11-06_207_2/page/n130 |dergi=Theoretical Computer Science |cilt=207 |sayı=2 |sayfalar=387-395|doi=10.1016/S0304-3975(98)00075-9 |mr=1643414}}
* Kolmogorov, Andrei N. (2005) ''Selected works (Seçilmiş eserleri)''. In 6 volumes. Moscow (Rusça)

Ders kitapları:
* A. N. Kolmogorov & [[Boris Vladimirovich Gnedenko|B. V. Gnedenko]]. ''"Limit distributions for sums of independent random variables (Bağımsız rastgele değişkenlerin toplamları için limit dağılımları)"'', 1954. 
* A. N. Kolmogorov & [[Sergei Fomin|S. V. Fomin]]. ''"Elements of the Theory of Functions and Functional Analysis"'', [https://www.amazon.com/Elements-Functions-Functional-Analysis-Mathematics/dp/0486406830/ Publication 1999] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200324220240/https://www.amazon.com/Elements-Functions-Functional-Analysis-Mathematics/dp/0486406830 |tarih=24 Mart 2020 }}, [https://www.amazon.com/Elements-Functions-Functional-Analysis-Volumes/dp/1614273049/ Publication 2012] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210723171013/https://www.amazon.com/Elements-Functions-Functional-Analysis-Volumes/dp/1614273049 |tarih=23 Temmuz 2021 }}
* Kolmogorov, Andrey Nikolaevich; Fomin, Sergei Vasilyevich (1975) [1970]. Introductory real analysis. New York: Dover Publications. {{ISBN|978-0-486-61226-3}}.

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
{{commons kategori|Andrey Kolmogorov}}
* {{web kaynağı|arşivurl=https://web.archive.org/web/20061118061150/http://www.kolmogorov.info/|url=http://www.kolmogorov.info/|arşivtarihi=18 Kasım 2006|çeviribaşlık=Portal dedicated to A.N. Kolmogorov|başlık=Колмогоров Андрей Николаевич|dil=Rusça}} (bilimsel ve popüler yayınları, onun hakkında makaleler)
* {{web kaynağı|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180117185437/http://kolmogorov.org/|url=http://kolmogorov.org/|başlık=The Legacy of Andrei Nikolaevich Kolmogorov|arşivtarihi=17 Ocak 2018|dil=İngilizce}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.scholarpedia.org/article/Andrey_Nikolaevich_Kolmogorov | başlık = Biography at Scholar''pedia'' | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | yazar = Vitanyi, P.M.B. | cilt = 2 | sayı = 2 | yıl = 2007 |doi= 10.4249/scholarpedia.2798 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20070208100922/http://www.scholarpedia.org/article/Andrey_Nikolaevich_Kolmogorov | arşivtarihi = 8 Şubat 2007}}
* {{web kaynağı|url=http://eng.tsutmb.ru/institsutes-and-departments/61-institute-of-mathematics,-physics-and-information-technology.html|başlık=Derzhavin Tambov State University - Institute of Mathematics, Physics and Information Technology|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191005040054/http://eng.tsutmb.ru/institsutes-and-departments/61-institute-of-mathematics,-physics-and-information-technology.html|arşivtarihi=5 Ekim 2019}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.probabilityandfinance.com/articles/04.pdf | başlık = The origins and legacy of Kolmogorov's Grundbegriffe | yazarlar = Glenn Shafer & Vladimir Vovk | çalışma = The Game-Theoretic Probability and Finance Project Working Paper #4 | tarih = 29 Aralık 2018 | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20030604230423/http://www.probabilityandfinance.com/articles/04.pdf | arşivtarihi = 4 Haziran 2003}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.geometry.net/scientists/kolmogorov_andrey.php | başlık = Collection of links to Kolmogorov resources | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20020124080338/http://www.geometry.net/scientists/kolmogorov_andrey.php | arşivtarihi = 24 Ocak 2002}}
* {{Web kaynağı | url = http://dynkincollection.library.cornell.edu/sites/default/files/Yaglom%20%28ENG%29,%20Ithaca,%20N.%20Y.,%20Dec.%202,%201988.pdf | başlık = Interview with Professor A. M. Yaglom about Kolmogorov, Gelfand and other | yıl = 1988 | yer = Ithaca, New York | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120616094839/http://dynkincollection.library.cornell.edu/sites/default/files/Yaglom%20%28ENG%29,%20Ithaca,%20N.%20Y.,%20Dec.%202,%201988.pdf | arşivtarihi = 16 Haziran 2012}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.pms.ru/ | başlık = Kolmogorov School | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | yayıncı = Moscow University | arşivurl = https://web.archive.org/web/20010202091400/http://www.pms.ru/ | arşivtarihi = 2 Şubat 2001}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.clrc.rhul.ac.uk/events/eventsoverview.htm | başlık = Annual Kolmogorov Lecture | yayıncı = Computer Learning Research Centre at Royal Holloway, University of London | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20030309151334/http://www.clrc.rhul.ac.uk/events/eventsoverview.htm | arşivtarihi = 9 Mart 2003}}
* {{web kaynağı|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110525230252/http://www.math.ohio-state.edu/AT/LORENTZ/JAT02-0001_final.ps|url=http://www.math.ohio-state.edu/AT/LORENTZ/JAT02-0001_final.ps|yazar=Lorentz G. G.|başlık=Mathematics and Politics in the Soviet Union from 1928 to 1953|arşivtarihi=25 Mayıs 2011}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.math.nsc.ru/LBRT/g2/english/ssk/case_e.html | yazar = Kutateladze S. S. | başlık = The Tragedy of Mathematics in Russia | dil = İngilizce | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080422021935/http://www.math.nsc.ru/LBRT/g2/english/ssk/case_e.html | arşivtarihi = 22 Nisan 2008}}
* {{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=EGVOPqq3HpM | başlık = Video recording of the G. Falkovich's lecture: "Andrey Nikolaevich Kolmogorov (1903–1987) and the Russian school" | erişimtarihi = 10 Şubat 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170213132329/https://www.youtube.com/watch?v=EGVOPqq3HpM | arşivtarihi = 13 Şubat 2017}}
* {{MathGenealogy |id=10480}}

{{Wolf Matematik Ödülü}}

{{Otorite kontrolü}}

{{DEFAULTSORT:Kolmogorov, Andrey}}
[[Kategori:1903 doğumlular]]
[[Kategori:1987 yılında ölenler]]
[[Kategori:Akışkanlar dinamiği araştırmacıları]]
[[Kategori:Ders kitabı yazarları]]
[[Kategori:Doğu Almanya Bilim Akademisi üyeleri]]
[[Kategori:Fransız Bilimler Akademisi üyeleri]]
[[Kategori:Kontrol teorisyenleri]]
[[Kategori:Kraliyet Hollanda Bilimler Akademisi üyeleri]]
[[Kategori:Moskova Devlet Üniversitesi öğretim üyeleri]]
[[Kategori:Olasılık teorisyenleri]]
[[Kategori:Rus istatistikçiler]]
[[Kategori:Rus matematikçiler]]
[[Kategori:SSCB Bilimler Akademisi'nin asil üyeleri]]
[[Kategori:Sosyalist İşçi kahramanları]]
[[Kategori:Sovyet matematikçiler]]
[[Kategori:Stalin Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Wolf Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Wolf Matematik Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Moskova Devlet Üniversitesinde öğrenim görenler]]
[[Kategori:Royal Society üyesi Almanlar]]
[[Kategori:Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri]]