Jacques Ozanam sayfasının kaynağını görüntüle

{{Bilim insanı bilgi kutusu
| ad                  = Jacques Ozanam
| resim               = Jacques Ozanam.png 
| altyazı             = Jacques Ozanam'ın (1640-1715) ''Dictionnaire Matematique'' (1691) kitabının ön sayfası
| doğum_tarihi        = {{Doğum tarihi|1640|06|16|df=y}}
| doğum_yeri          = [[Sainte-Olive]], [[Ain]], Fransa
| ölüm_tarihi         = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1718|04|03|1640|06|16|df=y}}
| ölüm_yeri           = [[Paris]], Fransa
| milliyet            = [[Fransızlar|Fransız]]
| dalı                = [[Matematik]]
| tanınma_nedeni      = 
| doktora_öğrencileri = [[Abraham de Moivre]]
| önemli_öğrencileri  = [[Magnus Stenbock]]
| etkiledikleri       = [[Jean-Étienne Montucla]], [[Wilhelm Ahrens]], [[Michel Rolle]]
}}
'''Jacques Ozanam''' (16 Haziran 1640, [[Sainte-Olive]], [[Ain]] – 3 Nisan 1718, [[Paris]]) bir Fransız [[matematikçi]]ydi.

==Biyografisi==
Jacques Ozanam'ın ailesi aslen Yahudiydi, ancak birkaç nesil önce Hristiyanlığa döndü ve Roma Katolik Kilisesi'ne katıldı. Zengin bir aileydi, üyeleri sık sık Fransız eyalet Parlementolarında görev yapıyordu ve Jacques'ın babasının önemli miktarda toprakları vardı. Jacques Ozanam [[Sainte-Olive]], [[Ain]], Fransa'da doğdu. Jacques anne ve babasının iki oğlundan en küçüğüydü, bu yüzden aile mülklerini miras almayacaktı, bunlar ağabeyine kalacaktı. Toprak sahibi soyluların küçük oğlu için beklentilerden biri Kilise'ye katılması olacaktır ve aslında Jacques'ın babasının ondan beklediği de tam olarak buydu.

Eğitimi teoloji çalışmasına yönelik olmasına rağmen, Jacques diğer konulardan, özellikle fen ve matematikten hoşlanmaya başladı. Ancak matematikte dair çok az eğitimi vardı, bu yüzden kendi kendine öğretmek için çok çaba sarf etti. Bir dönem bir öğretmenden matematikle ilgili biraz yardım alma şansı oldu, ancak temel olarak matematikte kendi kendini eğitti. Yaklaşık on beş yaşında, yazdığı ilk önemli matematik makalesini yazdı. Bu aşamada ilgisini çeken diğer konular kimya ve mekanikti, ancak babasının maddi desteğini almaya devam etmek için babasının isteklerini yerine getirmek ve ilahiyat okumaya başlamaktan başka seçeneği yoktu.

Ozanam dört yıl ilahiyat okuduktan sonra babası öldü ve aniden üzerinden rahipliğe katılma baskısı kalktı. Artık istediği yolu izleyebiliyordu, bu yüzden teolojiyi bıraktı ve kendini matematik ve bilim çalışmalarına adadı. Varlıklı bir aileden olduğu için üslubuyla yaşayabilmiş ve matematiği bu konuya duyduğu aşktan okumuştu ve onu asla bir geçim aracı olarak görmemişti. Hatta, konularını gerçekten seven birinin, bu bilgiyi başkalarına satmakla kendini alçaltacağını hissetmiş gibi görünüyor, bu yüzden Lyon'da matematik öğretmeye başladığında hizmetleri için hiçbir ücret talep etmedi.

Ozanam'ın geçimini sağlayacak çok parası varken matematik öğretmenliği için ücret almama ilkelerine sahip olmak bir şeydi, ancak babası öldükten ve ağabeyine aile mülklerini miras bıraktıktan sonra ailesinden elde ettiği gelir durdu. Ayrıca hala abartılı bir yaşam tarzı vardı, kumara çok para harcıyordu, bu yüzden verdiği matematik dersi için ücret almaya başladı.

1670'te, [[Adrien Ulacq|Ulacq]], [[Bartholomaeus Pitiscus|Pitiscus]] ve [[Henry Briggs (matematikçi)|Briggs]]'in mevcut tablolarından daha doğru [[trigonometri]]k ve [[logaritma|logaritmik]] tablolar yayınladı. İki yabancıya borç para verirken gösterdiği nezaket, şansölyenin babası M. d'Aguesseau'nun dikkatini çekti ve [[Paris]]'e yerleşmek için bir davet aldı. Orada uzun yıllar refah ve mutluluk içinde yaşadı. Evlendi, geniş bir ailesi vardı ve başta yabancılar olmak üzere özel öğrencilere matematik öğretmekten bol miktarda gelir elde etti.

Matematiksel yayınları çok sayıdaydı ve topluluk tarafından kabul görmüştü. ''Récréations'' (1694'te yayınlandı) daha sonra İngilizceye çevrildi ve bugün de iyi bilinmektedir. 1701'de [[Académie des Sciences]] üyeliğine seçildi. Karısının ölümü onu derin bir üzüntüye boğdu ve [[İspanyol Veraset Savaşı]] yüzünden yabancı öğrencilerini kaybetmesi onu maddi olarak yoksul düşürdü. 3 Nisan 1718'de Paris'te öldü ("éloge de Fontenelle"deki bir hata nedeniyle sıklıkla 1717 olarak anılır).

Ozanam yurt dışından daha çok onurlandırıldı. O dindar, hayırsever, cesur ve basit bir inanandı. Genç bir adam olarak kumar tutkusunun üstesinden gelmişti. [[Collège de Sorbonne|Sorbonne]] doktorlarının tartışacağını, papanın karar vereceğini ve bir matematikçinin cennete dik bir çizgide gideceğini söylemek istiyordu.

Ayrıca [[Abraham de Moivre]]'in öğretmeniydi.

[[Ozanam kudaratiği]], Ozanam tarafından incelenen [[Çemberin kareleştirilmesi|daireyi kareleştirme]] probleminin çözümü için incelenmiş olan ve <math>x = 2r \sin^2 {\frac{y}{2r}}</math> formülü ile verilen bir eğridir.
[[Dosya:Cuadratriz de Ozanam Construcc.svg|küçükresim|{{Ortala|Ozanam kuadratiki'nin inşası}}]]

==Seçilmiş çalışmaları==
[[Dosya:Ozanam - Traité de la construction des equations pour la solution des problemes indeterminez, 1687 - 4625539.tif|küçükresim|{{Ortala|''Traité de la construction des equations pour la solution des problemes indeterminez'', 1687}}]]
* 1670: [[iarchive:bub gb dlBikTm0j1wC|''Table des sinus, tangentes, et sécantes'']]
* 1673: ''Methode générale pour tracer des cadrans''
* 1684: ''La géométrie pratique du sr Boulenger''
* 1687: [[iarchive:traitdeslignes00ozan|''Traité des lignes du premier genre'']] 
* 1687: {{Kitap kaynağı|başlık=''Traité des lieux geometriques''|yayıncı=Estienne Michallet|yer=Paris|dil=fr|url=https://gutenberg.beic.it/webclient/DeliveryManager?pid=4625770}}
* 1687: [[iarchive:bub gb 5EEAjXLjDlkC|''Traité de la construction des équations pour la solution des problèmes indéterminez'']]
* 1688: [[iarchive:bub gb xn17EYReJIgC|''De l'usage du compas de proportion'']] ([[iarchive:lusageducompasd00ozangoog|{{küçük|alternatif bağlantı}}]])
* 1691: [[iarchive:bub gb mxWbVIpcJwwC|''Dictionnaire mathématique'']]
* 1693: [[iarchive:bub gb wwZ3lpaYP9sC|''Cours de mathématiques'']], Paris, 5 cilt (İngilizce çev., Londra, 1712)
* 1693: [[iarchive:bub gb WwPQD99tTvEC|''Nouvelle geometrie pratique, contenant la trigonometrie theorique & pratique, la longimetrie, la planimetrie, & la stereometrie'']]
* 1694: [[iarchive:bub gb oj9jMyLdHRUC|''Traité de la fortification'']], Paris
* 1694: ''Récréations mathématiques et physiques'', 2 cilt:[[iarchive:rcrationsmathmat01jacq|Cilt 1]] (1778'de [[Jean-Étienne Montucla|Montucla]] tarafından tekrar düzenlendi, 4 cilt) ([[iarchive:recreationsmathe00ozan 216|İngilizce çevirisi]])
* 1698: [[iarchive:bub gb F9nrSfXdK14C|''Nouvelle Trigonométrie'']]
* 1699: [[iarchive:methodefacilepo01ozangoog|''Méthode facile pour arpenter'']]
* 1702: ''Nouveaux  Éléments d'Algèbre''
* 1711: ''La Géographie et Cosmographie''
* 1711: [[iarchive:laperspectiveth00ozangoog|''La Perspective'']]
* 1725: [[iarchive:methodefacilepo00ozangoog|''Methode facile pour arpenter ou mesurer toutes sortes de superficies'']].

{{Galeri
|Ad               = ''Dictionnaire mathematique'' (1690)'den bazı görseller
|Büyüklük         = 120
|Konum            = center
|Dosya:Dictionnaire mathematique (1690) (Geometrie speculative...) (23376775670).jpg|
|Dosya:Dictionnaire_mathematique (1690) (Cosmographie...) (23304483779).jpg|
|Dosya:Dictionnaire_mathematique (1690) (Cosmographie...) (23646364826).jpg|
|Dosya:Dictionnaire_mathematique (1690) (Theorie_des_planetes...) (23589975221).jpg|
}}

==Ayrıca bakınız==

==Kaynakça==
* [[Bernard Le Bovier de Fontenelle]] (1790) [[iarchive:oeuvresdefonten03bovigoog|Eloge de Ozanam]], ''Oeuvres de Fontenelle'', Tome 6, p 506, link from [[Internet Archive]].
* Ozanam, Jacques, (1844). Science and Natural Philosophy: Dr. Hutton's Translation of Montucla's edition of Ozanam, revised by Edward Riddle, Thomas Tegg, London. [http://ebooks.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=math;cc=math;q1=ozanam;rgn=full%20text;idno=07160001;didno=07160001;view=image;seq=7;page=root;size=50  Read online- Cornell University]

== Dış bağlantılar ==
{{Vikisöz}}
* {{MacTutor Biography|id=Ozanam}}
* {{Web kaynağı | url = http://www.geometry.net/detail/scientists/ozanam_jacques_page_no_3.html | başlık = Jacques Ozanam'ın yayınları | arşivurl = https://web.archive.org/web/20050125110004/http://www.geometry.net/detail/scientists/ozanam_jacques_page_no_3.html | arşivtarihi = 25 Ocak 2005}}
* {{Katolik|wstitle=Jacques Ozanam}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:1640 doğumlular]]
[[Kategori:1718 yılında ölenler]]
[[Kategori:17. yüzyıl Fransız matematikçileri]]
[[Kategori:18. yüzyıl Fransız matematikçileri]]
[[Kategori:Fransız Bilimler Akademisi üyeleri]]