Karbon tetraklorür sayfasının kaynağını görüntüle

{{Kimya bilgi kutusu
| ResimDosyası2 = Carbon Tetrachloride.jpg
|  ResimBoyutu2 = 150
|  ResimAdı2 = Karbon tetraklorür 
| ResimDosyası1 = 
|  ResimBoyutu1 = 
|  ResimAdı1 = 
| ResimDosyasıL1 = tetrachlormethan.svg
|  ResimBoyutuL1 = 150
|  ResimAdıL1 = 
| ResimDosyasıR1 = Carbon-tetrachloride-3D-vdW.png
|  ResimBoyutuR1 = 120
| ImageCaptionR1 = {{lejant|black|[[Karbon]], C}}{{lejant|lime|[[Klor]], Cl}}
| SistematikAd = Tetraklorometan 
| DiğerAdlar = Dört klorlu karbon<br />Karbon(IV) klorür<br /> Karbon klorür<br /> Metan tetraklorür<br /> Perklorometan<br />Tetraklorokarbon{{adn|Eski yazımı '''tetraklorkarbon''', tahminen Almanca ''Tetrachlorkohlenstoff''ʼtan gelmektedir.}}<br />'''Ticari adlar:''' ''Benzinoform, Carbona, Carbon-Tet, Flukoids, Halon-104, Katharin, Necatorina, Necatorine, Neo-necatorina, Seretin, Tetra, Tetraform, Tetrasol, Thawpit, Univerm, Vermoestricid''<ref>
{{Web kaynağı | url = https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Carbon-Tetrachloride#section=Depositor-Supplied-Synonyms&fullscreen=true | başlık = Depositor-Supplied Synonyms | yazar =  | tarih =  | eser = Carbon Tetrachloride | yayıncı = [[PubChem]] | erişimtarihi = 24 Temmuz 2024 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191001024714/https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Carbon-Tetrachloride#section=Depositor-Supplied-Synonyms&fullscreen=true | arşivtarihi = 1 Ekim 2019}}</ref>
<br />'''Tarihî adlar:''' Karbon protoklorür <small>(Faraday, 1820)</small>; Karbon perklorür; Klorokarbon <small>(Simpson, 1865)</small>; Karbon biklorür; ''Carboneum Tetrachloratum / Carbonei Tetrachloridum / Carbo Tetrachloratus'', ''Carboneum Chloratum / Carbonei Chlorurum,'' ''Tetrachloretum Carbonicum'' {{latince}}<ref name=dispensatory>{{kitap kaynağı |soyadı1= Osol|ad1= A. |soyadı2= Farrar|ad2= G. E. |tarih= 1955|başlık= The Dispensatory of the United States of America | kısım=Carbon Tetrachloride  |dil=İngilizce|yer= Amerika Birleşik Devletleri|yayıncı= J. B. Lippincott Company|cilt=25|sayfa= 253-255|bölümurl= https://archive.org/details/dispensatoryofu00wood/page/253/mode/1up|ile= [[Internet Archive]]}}</ref><ref>{{kitap kaynağı |soyadı1= |ad1= |kısım= I. Tabula Reagentia indicans|tarih= |başlık= Pharmocopoea Nederlandica |bölümurl= https://archive.org/details/pharmocopoeaned00zakegoog/page/501/mode/1up|dil= la|yer= Hollanda}}</ref>
| Kısım1 = {{Kimyakutu Tanımlayıcılar
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 5730
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = CL2T97X0V0
| InChIKey = VZGDMQKNWNREIO-UHFFFAOYAV
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 44814
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/CCl4/c2-1(3,4)5
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = VZGDMQKNWNREIO-UHFFFAOYSA-N
| CASNo = 56-23-5
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| EINECS = 200-262-8
| PubChem = 5943
| SMILES = ClC(Cl)(Cl)Cl
| InChI = 1/CCl4/c2-1(3,4)5
| RTECS = FG4900000
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 27385
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = C07561
| UNNumber = 1846
  }}
| Kısım2 = {{Kimyakutu Özellikler
| C=1 | Cl=4
| Görünüm = renksiz sıvı 
| Koku = tatlı, [[kloroform]] gibi
| Yoğunluk = 1,5867 g cm<sup>−3</sup> (sıvı)<br />
1,831 g cm<sup>−3</sup>, −186 °C (katı)<br />
1,809 g cm<sup>−3</sup>, −80 °C (katı)
| ErimeNoktasıC = -22,92 
| KaynamaNoktasıC = 76,72
| Çözünürlük = 0,097 g/100 mL (0 °C) <br> 0,081 g/100 mL (25 °C) 
| ÇözünürDiğer = [[etanol]], [[dietil eter]], [[kloroform]], [[benzen]], [[nafta]], [[karbon disülfür]], [[formik asit]]te çözünür
| LogP = 2,64
| BuharBasıncı = 20 °C'de 11,94 kPa
| HenrySabiti = 2.76×10<sup>−2</sup>{{nbsp}}atm·m{{sup|3}}/mol
|MagSus = −66.60×10<sup>−6</sup>{{nbsp}}cm<sup>3</sup>/mol
| Viscosity = 0.86{{nbsp}}mPa·s<ref>{{Kaynak|soyadı1=Reid|ad1=R. C.|soyadı2=Prausnitz|ad2=J. M.|soyadı3=Poling|ad3=B. E.|başlık=The Properties of Gases and Liquids|yayıncı=McGraw-Hill Book Company|yıl=1987|isbn=0-07-051799-1|sayfa=442}}</ref>
| KırınımDizimi = 1,4607
| Dipol = 0 D
  }}
| Kısım3 ={{Kimyakutu Yapı
| KristalYapısı = [[Monoklinik]]
| Coordination = Dört açılı
| MolShape = [[Dört yüzlü]]
| Dipole = 0 D
  }}
| Kısım4 = {{Kimyakutu Termokimya
| DeltaHf = -139,3 kJ/mol
| DeltaGf = -686 kJ/mol
| Entropi = 214,42 J/mol K
| IsıKapasitesi = 132,6 J/mol K
}}
| Kısım7 = {{Kimyakutu Tehlikeler
| DışSDS = 
| AnaTehlikeler = Akut maruziyet bilinç kaybına, karaciğer ve böbrek hasarına neden olabilir. [[Ozon tabakası]] için zararlı. 
| ABSınıfı = 
| NFPA-H = 3
| NFPA-F = 0
| NFPA-R = 0
| NFPA-S =
| GHSPiktogramları = {{GHS06}} {{GHS08}}
| GHSİşaretSözcüğü = Tehlike
| Hİbareleri = {{H-ibareleri|301|311|331|351|372|412|420}}
| Pİbareleri = {{P-ibareleri|201|202|260|261|264|270|271|273|280|281|301+310|302+352|304+340|308+313|311|312|314|321|322|330|361|363|403+233|405|501|502}}
| ParlamaNoktası = 
| Öztutuşma = 
| LD50 =7,75 g/kg (oral, fare); 5,76 g/kg (oral, tavşan); 2,35 g/kg (oral, sıçan)<ref>{{Web kaynağı |url=https://fscimage.fishersci.com/msds/90116.htm |başlık=Carbon Tetrachloride MSDS from Fisher Scientific |erişimtarihi=11 Ocak 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231117141904/https://fscimage.fishersci.com/msds/90116.htm |arşivtarihi=17 Kasım 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>
| LC50 =  5400{{nbsp}}ppm (memeli), 8000{{nbsp}}ppm (sıçan, 4{{nbsp}}sa), 9526{{nbsp}}ppm (fare, 8{{nbsp}}sa)<ref name=IDLH>{{IDLH|56235|Carbon tetrachloride}}</ref>
| LCLo = 20000{{nbsp}}ppm (gine domuzu, 2{{nbsp}}sa), 38110{{nbsp}}ppm (kedi, 2{{nbsp}}sa), 50000{{nbsp}}ppm (insan, 5{{nbsp}}dk), 14620{{nbsp}}ppm (köpek, 8{{nbsp}}sa)<ref name=IDLH/>
| PEL = TWA 10 ppm C 25 ppm 200 ppm (Herhangi bir 4 saatte 5 dakikalık maksimum tepe)<ref name=PGCH>{{PGCH|0107}}</ref>}}
| Kısım8 = {{Kimyakutu Benzeyen
|  DiğerAnyonlar = 
|  DiğerKatyonlar = 
|  Diğerİşlev = [[Klorometan]]<br>[[Diklorometan]]<br> [[Kloroform]]
|  İşlev = [[klorometan]]lar
|  DiğerBileşikler = [[Tetrakloroetilen]]<br> [[Karbon tetraflorür]]<br> [[Karbon tetrabromür]]<br>[[Karbon tetraiyodür]]}}
}}
'''Karbon tetraklorür''', ya da '''tetraklorometan''' ([[IUPAC]]), CCl<sub>4</sub> [[kimyasal formül|formülüne]] sahip bir [[klorokarbon]]. Kokusu [[kloroform]]a benzeyen, renksiz, yanıcı olmayan, sudan ağır bir sıvıdır. Geçmişte [[yangın söndürücü]]lerde, [[kuru temizleme]]de, [[soğutucu akışkan|soğutucu gaz]]ların üretiminde, [[lav lambası|lav lambalarında]], [[çözücü (kimya)|çözücü]] ve [[kurt düşürücü]] olarak yaygın şekilde kullanılmıştır.

[[Hidrojen]]lerinin tamamının [[klor]] ile değiştirilmiş olduğu [[metan]] türevi olan karbon tetraklorürün, [[Organik bileşik|organik]] veya [[inorganik bileşik|inorganik]] olduğuna dair tartışmalar devam etmektedir. [[Michael Faraday]] tarafından 1820 yılında [[hekzakloroetan]]ın [[termal bozunması]] sonucu keşfedilen karbon tetraklorür, sanayide büyük ölçekte metan veya [[karbon disülfür]]ün klorlanması ile üretilmekteydi. Suda çözünmezken birçok organik çözücü içinde çözünür.

Özellikle [[karaciğer]] ve [[böbrek]]ler için zehirli olmasının anlaşılması üzerine, kullanıldığı birçok alanda yerini daha güvenli maddeler aldı. 2010 yılında, [[ozon deliği|ozon tabakasının delinmesinde]] rol oynadığı için büyük ölçekli üretimi birçok ülkede yasaklanmıştır. Yüksek [[hepatotoksisite]]si nedeniyle bazen laboratuvar hayvanlarında kasıtlı karaciğer hasarı oluşturmak için kullanılır.

== Kimyasal ve fiziksel özellikleri ==

Bir karbon tetraklorür [[molekül]]ünde dört [[klor]] atomu, merkezî bir karbon atomuna tek [[kovalent bağlar]]la birleştirilmiş dört yüzlü konfigürasyonda köşeler simetrik olarak konumlandırılır. [[Metan]] ile aynı tetrahedral yapıya sahiptir, bu simetrik geometriden dolayı, CCl<sub>4</sub> [[apolar bağ|apolardır]]. Karbon atomunun [[yükseltgenme seviyesi]] +4'tür; metanınkinin (-4) tersi, karbon dioksitle aynıdır. 153,82 olan [[molekül ağırlığı]]nın %7,81'i [[karbon]]dan, %92,19'u [[klor]]dan oluşur.

Karbon tetraklorür renksiz, şeffaf, ağır ve oda sıcaklığında uçucu bir sıvıdır. [[Kloroform]]a benzer bir kokusu vardır. Karbon tetraklorür [[etanol]], [[dietil eter]], [[benzin]] gibi organik çözücülerle iyi karışır. [[Reçine]]leri ve katı-sıvı yağları iyi çözer. Suda çözünürlüğü sınırlıdır ve suya katıldığında yoğunluğundan ötürü dibe çöker. Sıcaklık arttıkça karbon tetraklorürün sudaki çözünürlüğü artar ve aynı şekilde suyun karbon tetraklorürdeki çözünürlüğü de artar:<ref name=stephenson>{{Kitap kaynağı |soyadı=Stephenson |ad= R. M. |tarih= 1992|başlık= Mutual Solubilities: Water-Ketones, Water-Ethers, and Water-Gasoline-Alcohols|url= |yer= |yayıncı= |sayfalar=80-95|doi=10.1021/je00005a024}}</ref>
{| class="wikitable left" style="text-align:center; font-size:80%"
|-
| class="hintergrundfarbe6" colspan="13" | '''Karbon Tetraklorür ve suyun çözünürlüğü'''<ref name=stephenson/>
|-
| class="hintergrundfarbe5" align="left" | [[Sıcaklık]]
| °C || 0 || 10 || 20,5 || 31 || 41,3 || 52,5 || 64 || 75
|-
| class="hintergrundfarbe5" align="left" |Suda karbon tetraklorür
| %-ağırlık || 0,089 || 0,063 || 0,06 || 0,072 || 0,068 || 0,078 || 0,096 || 0,115
|-
| class="hintergrundfarbe5" align="left" |Karbon tetraklorürde su
| %-ağırlık || 0,0086 || 0,0102 || 0,0124 || 0,0156 || 0,0194 || 0,0263 || 0,0284 || 0,0304
|}
Çözücü olarak, diğer apolar bileşikleri ve [[yağ]]ları çözmek için uygundur. Ayrıca [[klor]], [[brom]] ve [[iyot]]u da çözebilir.
{{Çoklu resim|left
 | altlık    = Karbon tetraklorürde seyrek ''(sol)'' ve derişik ''(sağ)'' iyot çözeltileri
 | boyut     = 60
 | image1   = Iodine in CCl4 dilute.JPG
 | image2    = Iodine in CCl4 conc.JPG
}}

Katı karbon tetraklorür, iki [[kristal polimorfizm|polimorf]]a sahiptir: −47.5&nbsp;°C'nin (225.6 K) altındaki kristal II ve −47.5&nbsp;°C'nin üstündeki kristal I.<ref>{{Web kaynağı |url=http://webbook.nist.gov/cgi/cbook.cgi?ID=C56235&Units=SI&Mask=4#Thermo-Phase |başlık=Carbon tetrachloride|erişimtarihi=4 Aralık 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170630080210/http://webbook.nist.gov/cgi/cbook.cgi?ID=C56235&Units=SI&Mask=4#Thermo-Phase |arşivtarihi=30 Haziran 2017 |ölüurl=evet}}</ref> −47.3&nbsp;°C'de, ''C2/c'' [[uzay grubu]]na ve [[kafes sabiti]] ''a'' = 20.3, ''b'' = 11.6, ''c'' = 19.9 (.10<sup>−1</sup> nm), β = 111° olan [[monoklinik kristal yapı]]ya sahiptir.<ref name="chtas">{{Kitap kaynağı |soyadı3= Sindelar|ad3= Z.|soyadı1=Brezina |ad1=F. |soyadı2=Mollin |ad2=J. |soyadı4= Pastorek|ad4=  R.|yıl = 1986|başlık= Chemicke tabulky anorganickych sloucenin|yayıncı= |yer = |kimlik = |dil= }}</ref>

== Tarihi ve üretimi==
Karbon tetraklorür ilk kez İngiliz kimyager ve fizikçi [[Michael Faraday]] tarafından Aralık 1820 tarihinde, [[etilen]]in klorlanmasıyla elde ettiği ve "karbon perklorür" adını verdiği [[hekzakloroetan]]ın [[termal bozunma]]sı ile üretildi. Faraday bu kimyasala "karbon protoklorür" ({{dil|en|''Protochloride of Carbon''}}) adını verdi.<ref>{{Kitap kaynağı| author=Faraday, Michael |başlık= Experimental Researches in Chemistry and Physics |sayfa= 46 |yıl= 1859 |yayıncı=Taylor and Francis | url = https://archive.org/details/experimentalrese00fararich| isbn = 978-0-85066-841-4}}</ref><ref>Turner,&nbsp;Edward.&nbsp;''Elements of Chemistry: Including the Recent Discoveries and Doctrines of the Science.'' 1834. Sayfa 247</ref> Faraday'in araştırmasındaki "Karbon protoklorür", hatalı olarak, aynı şekilde hekzakloroetandan elde edilebilen [[tetrakloroetilen]] olarak tanımlanmıştır; 19. yüzyılda daha sonraları tetrakloroetilen için "karbon protoklorür" adı kullanıldı ve karbon tetraklorüre, molekülde karbon başına 2 klor düştüğünü ifade eden "karbon biklorür" adı verildi. Hatta bazen bu iki kimyasal aynı bileşik olarak tanımlandı.{{adn|Örneğin; [[Leopold Gmelin]]'in 1840'larda yazdığı ''Handbuch Der Chemie'' kitabında iki bileşik de aynı ad altında geçmektedir.<ref>[https://archive.org/details/handbookchemist32wattgoog/page/215/mode/1up 1848 baskısı İngilizce çevirisinde 214–216 numaralı sayfalar], aynı kitapta ''bichloride of carbon'': [https://archive.org/details/handbookofchemis07gmelrich/handbookofchemis07gmelrich/page/212/mode/1up?q=%22bichloride+of+carbon%22 s. 212]</ref>}}

Fransız kimyager [[Henri Victor Regnault]] 1839 civarında, bolca klor ile [[kloroform]] ve [[metanol]] gibi karbon bileşiklerinden karbon tetraklorür üretmek için başka bir yöntem geliştirdi.<ref name=elementsof>{{Kitap kaynağı|soyadı1= Miller|ad1= W. A. |tarih=1857 |başlık= Elements of Chemistry: Theoretical and Practical II|url=https://archive.org/details/elemchemistry02millrich/page/541/mode/1up|sayfalar=541|doi= }}</ref> Regnault aynı yıl, Faraday'in "karbon protoklorür" tarifiyle karbon tetraklorür yapmaya çalışırken tetrakloroetileni keşfetmiştir.<ref>{{dergi kaynağı |soyadı1= Regnault|ad1= V. |tarih= 1839|başlık= Sur les chlorures de carbone CCl et CCl<sup>2</sup>|url= https://books.google.com/books?id=px0AAAAAMAAJ&pg=PA104#v=onepage&q&f=false|dergi= Annales de Chimie et de Physique|cilt= 70|sayı= |sayfalar=104-107|doi= |erişim-tarihi= 5 Temmuz 2024}}. Almanca tekrar basım: {{Akademik dergi kaynağı
 |dergi         = Annalen der Pharmacie |cilt         = 30 |sayı          = 3 |yıl           = 1839 |başlık        = Ueber die Chlorverbindungen des Kohlenstoffs, C2Cl2 und CCl2 |ad1        = V. | soyadı = Regnault |doi= 10.1002/jlac.18390300310 |sayfalar      =350-352|url           = https://zenodo.org/record/1426937 |erişim-tarihi = 25 Ocak 2023 |arşivurl      = https://web.archive.org/web/20230117155412/https://zenodo.org/record/1426937 |arşivtarihi   = 17 Ocak 2023 |ölüurl        = hayır}}</ref>

Alman kimyager [[Hermann Kolbe]], 1843-45 yıllarında kloru [[karbon disülfür]] üzerinden porselen bir tüpten geçirerek karbon tetraklorür elde etti.<ref name=elementsof/> Karbon disülfürün sıvı fazda klorlanmasıyla karbon tetraklorürün endüstriyel üretim yöntemi, ilk defa kimyagerler Müller ve Dubois tarafından geliştirilen teknoloji kullanılarak 1893 yılında Almanya'da denendi.<ref name=GRE>{{Web kaynağı| url = https://bigenc.ru/c/chetyriokhkhloristyi-uglerod-b09799| başlık = Четырёххло́ристый углеро́д| yazar = | tarih = | eser = | yayıncı = Büyük Rus Ansiklopedisi| erişimtarihi = 3 Temmuz 2024| arşivurl = https://web.archive.org/web/20240616010619/https://bigenc.ru/c/chetyriokhkhloristyi-uglerod-b09799| arşivtarihi = 16 Haziran 2024| ölüurl = hayır}}</ref> Karbon disülfür klorlanarak karbon tetraklorür eldesi 1950'lere kadar endüstriyel önemini korudu. Endüstriyel yöntemde klor ve karbon disülfür karışımı 105 ila 130&nbsp;°C arasına kadar ısıtılıyordu:<ref name=Ross/>

:CS<sub>2</sub> + 3 Cl<sub>2</sub> → CCl<sub>4</sub> + S<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>
Bu reaksiyonda ortaya çıkan [[disülfür diklorür]] yan ürünü (S<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>), karbon tetraklorürde çözünebilen turuncu bir sıvıdır.<ref name="Patnaik">{{Kitap kaynağı |soyadı= Patnaik|ad= P.|yıl =2002 |başlık= Handbook of Inorganic Chemicals|yayıncı= McGraw-Hill|yer = |isbn= 0-07-049439-8|dil= }}</ref> Karbon tetraklorür bu karışımdan [[damıtma|damıtılarak]] ayrılabilir. Ara ürünlerden birisi, daha fazla klorla karbon tetraklorüre dönüştürülebilen [[perklorometil merkaptan]]dır.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1=Lay |ad1= M. D. S.|soyadı2= Sauerhoff |ad2= M. W.|soyadı3= Saunders|ad3= D. R. |yıl = 2000|başlık= Ullmann's Encyclopedia Of Industrial Chemistry|bölüm=Carbon Disulfide|yayıncı= Wiley-VCH|yer = Weinheim.|kimlik = |dil= }} {{doi|10.1002/14356007.a05_185}}</ref>

Karbon tetraklorür günümüzde esas olarak [[metan]] ve klordan üretilmektedir. Reaksiyon aşamaları şöyledir:<ref name=csolvents/>

:Cl<sub>2</sub> + ''[[foton|hν]]'' → 2&nbsp;Cl'''·'''
: Cl'''·''' + CH<sub>4</sub> → '''·'''CH<sub>3</sub> + HCl
: '''·'''CH<sub>3</sub> + Cl<sub>2</sub> → [[klorometan|CH<sub>3</sub>Cl]] + Cl'''·'''
: CH<sub>3</sub>Cl + Cl'''·''' → '''·'''CH<sub>2</sub>Cl + HCl
: '''·'''CH<sub>2</sub>Cl + Cl<sub>2</sub> → [[Diklorometan|CH<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>]] + Cl'''·'''
: CH<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub> + Cl'''·''' → '''·'''CHCl<sub>2</sub> + HCl
: '''·'''CHCl<sub>2</sub> + Cl<sub>2</sub> → [[kloroform|CHCl<sub>3</sub>]] + Cl'''·'''
: CHCl<sub>3</sub> + Cl'''·''' → '''·'''CCl<sub>3</sub> + HCl
: '''·'''CCl<sub>3</sub> + Cl<sub>2</sub> → CCl<sub>4</sub> + Cl'''·'''

:Kısaca:
::{{chem2|CH4 + 4 Cl2 -> CCl4 + 4 HCl}}

Üretimde çoğunlukla [[diklorometan]] ve [[kloroform]] gibi diğer [[Halojenleme|klorlama]] reaksiyonlarının yan ürünleri kullanılır. Daha yüksek klorokarbonlar da, bileşiklerin yüksek sıcaklıklarda klora tutulduğu [[yanma]] benzeri bir işlem olan klorinolize tâbi tutulur:<ref name=csolvents/>
:[[Hekzakloroetan|C<sub>2</sub>Cl<sub>6</sub>]]  +  Cl<sub>2</sub>  →  2 CCl<sub>4</sub>
===Üretim miktarı===
Karbon tetraklorürün ilk endüstriyel ölçekte üretimi 1890'larda İngiltere (United Alkali Corporation tarafından) ve Almanya'da gerçekleştirildi. Birkaç yıl sonra 1900'da [[Dow Chemical]], ABD'de karbon tetraklorür üretimine başladı. 1902-1905 yılları arasında ABD'de [[Carteret, New Jersey]]'den Warner Chemical Company toplam 6,8 ton karbon tetraklorür üretti, bundan iki yıl sonra ülkede büyük ölçekli üretime geçildi. 1914 yılına gelindiğinde yıllık karbon tetraklorür üretimi 4,5 tonu geçmişti. [[I. Dünya Savaşı]] başladığında ABD'deki karbon tetraklorür üretim miktarı, kauçuk endüstrisi ve buğday fumigasyonunda kullanım taleplerine yanıt olarak hızla arttı. [[II. Dünya Savaşı]] döneminde dünya çapındaki üretim milyonlarca tondu. ABD'deki üretim 1970 yılına kadar hızla arttı ancak o yıldan sonra yavaştan düşüşe geçti.<ref name=csolvents>{{kitap kaynağı |soyadı1= Morrison|ad1= R. D.|soyadı2= Murphy|ad2= B. L. |tarih= 2015|başlık= Chlorinated Solvents: A Forensic Evaluation|url= |yer= Birleşik Krallık|kısım= Carbon Tetrachloride|bölümurl=https://www.google.com.tr/books/edition/Chlorinated_Solvents/YGwoDwAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq=carbon+tetrachloride+production+history&pg=PT150&printsec=frontcover|yayıncı= Royal Society of Chemistry|sayfa= |isbn=9781782626077}}</ref> Dünyada karbon tetraklorür üretimi 1980-1988 yılları arasında 850 ila 960 kiloton arasında değişmiştir.<ref name=ehc/>

Karbon tetraklorürün dünya çapındaki üretimi, çevresel kaygılar ve ondan türetilen [[kloroflorokarbon|CFC]]'lere olan talebin azalması nedeniyle 1980'lerden beri hızla geriledi. 1992'de ABD, Avrupa ve Japonya'daki toplam üretim 720.000 ton olarak tahmin edildi.<ref name=Ross>{{Kitap kaynağı |soyadı= Rossberg|ad= Manfred |eşyazarlar=Wilhelm Lendle, Gerhard Pfleiderer, Adolf Tögel, Eberhard-Ludwig Dreher, Ernst Langer, Heinz Jaerts, Peter Kleinschmidt, Heinz Strack, Richard Cook, Uwe Beck, Karl-August Lipper, Theodore R. Torkelson, Eckhard Löser, Klaus K. Beutel, |yıl = 2006|başlık=Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry |bölüm=Chlorinated Hydrocarbons |yayıncı= Wiley-VCH|yer = |kimlik = |dil= }}{{Doi|10.1002/14356007.a06_233.pub2}}</ref>

===Doğal varlığı===
[[Okyanus]]larda, [[deniz yosunu|yosunlarda]] ve [[volkan]]larda klorometan ve kloroform ile birlikte karbon tetraklorür keşfedildi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |doi= 10.1021/np50088a001 | soyadı1 = Gribble |ad1= G. W. |başlık= Naturally occurring organohalogen compounds – A comprehensive survey |dergi= Progress in the Chemistry of Organic Natural Products |yıl= 1996 |cilt= 68 |sayfalar=1-423| pmid = 8795309 |sayı= 10}}</ref> Karbon tetraklorürün doğal emisyonları antropojenik kaynaklardan gelen emisyonlarla karşılaştırıldığında çok azdır; örneğin, [[Nikaragua]]'daki Momotombo Yanardağı yılda 82 gramlık bir akışla karbon tetraklorür yayarken, küresel endüstriyel emisyonlar yılda 2 × 10<sup>10</sup> gramdır.<ref name=natural/>

[[Kırmızı alg]]ler ''[[Asparagopsis taxiformis]]'' ve ''[[Asparagopsis armata]]''<nowiki>'</nowiki>da karbon tetraklorüre rastlandı.<ref>Gribble,&nbsp;G.&nbsp;(2012).&nbsp;Progress in the Chemistry of Organic Natural Products. Austria:&nbsp;Springer Vienna.</ref> Güney [[Kaliforniya]] ekosistemlerinde, [[Kalmukya]] Bozkırı'nın tuz göllerinde ve Çekya'da yaygın bir [[ciğerotu]]nda karbon tetraklorür tespit edilmiştir.<ref name=natural>{{Kitap kaynağı |soyadı1= Gribble|ad1= G. W.|yazarbağı= |tarih= 2023|başlık= Naturally Occurring Organohalogen Compounds|url= |yer= |yayıncı=Springer Cham |sayfa= |isbn=978-3-031-26628-7|doi=10.1007/978-3-031-26629-4}}</ref>

== Kullanım alanları ==
İnsan sağlığı ve çevre üzerindeki etkileri nedeniyle günümüzde karbon tetraklorürün kullanımları kısıtlanmış olup, neredeyse yalnızca laboratuvarlarda ve kimyasal üretiminde kullanılmaktadır. Karbon tetraklorürün evsel kullanımlarına karşı ilk kısıtlama, insanlarda karbon tetraklorür kaynaklı zehirlenmeler nedeniyle ABD'de 1970 yılında getirilmiş,<ref>{{Web kaynağı| url = https://www.epa.gov/assessing-and-managing-chemicals-under-tsca/risk-evaluation-carbon-tetrachloride| başlık = Risk Evaluation for Carbon Tetrachloride| yazar = | tarih = 1 Temmuz 2024| eser = | yayıncı = Çevre Koruma Ajansı (epa.gov)| erişimtarihi = 4 Temmuz 2024| arşivurl = https://web.archive.org/web/20240305011608/https://www.epa.gov/assessing-and-managing-chemicals-under-tsca/risk-evaluation-carbon-tetrachloride| arşivtarihi = 5 Mart 2024| ölüurl = hayır}}</ref> daha sonraki yıllarda [[ozon tabakası]] ve genel olarak çevre üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle diğer ülkelerde de yasaklanmıştır.

[[Montreal Protokolü]]nden önce  [[kloroflorokarbon]] (CFC) soğutucular CFC-11 ([[trikloroflorometan]]) ve CFC-12'yi ([[diklorodiflorometan]]) üretmek için büyük miktarlarda karbon tetraklorür kullanılıyordu.<ref name="Katritzky_Gilchrist_Meth-Cohn_Rees"/> Daha sonra bu soğutucuların [[Ozon deliği|ozon tabakasının delinmesinde]] rol oynadığı keşfedilince yasaklandılar, bu nedenle de karbon tetraklorürün üretim ve kullanım miktarında ciddi oranda düşüş gerçekleşti.<ref name=atsdr/>

===Temizlik malzemesi olarak===
[[Apolar bağ|Apolar]] olduğu için [[yağ]]lar gibi suda çözünmeyen birçok organik malzeme için iyi bir çözücü olan karbon tetraklorür, yaklaşık 80 yıl boyunca temizlik malzemesi olarak yaygın şekilde kullanıldı. Yanıcı ve patlayıcı değildi; ayrıca geçmişte yaygın olarak temizlik amacıyla da kullanılan [[benzin]]in aksine, temizlenen malzeme üzerinde koku bırakmıyordu. Karbon tetraklorürün temizlik alanındaki en sık karşılaşılan kullanımı evsel kullanıma yönelik leke çıkarıcı ürünlerinde etken madde olmasıydı. Yanıcı olmadığından ötürü benzine "daha güvenli" bir alternatif olarak görülüyordu ve bu şekilde pazarlanıyordu. Bu amaçla ilk olarak 1890<ref name=recommended/> ya da 1892 yılında Almanya'da ''Katharin'' adı altında piyasaya sürülmüştür.<ref>''Neueste Erfindungen und Erfahrungen Auf Den Gebieten Der Praktischen Technik, Elektrotechnik, Der Gewerbe, Industrie, Chemie, Der Land und Hauswirthschaft.''&nbsp;(1895)</ref> Daha sonraki yıllarda Almanca ve İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın şekilde ''Benzinoform'' marka adı ile bilinmeye başlandı.

[[Dosya:Benzinoform 1912.png|küçükresim|sol|Yanıcı ve patlayıcı olmadığına vurguda bulunan karbon tetraklorür içeren leke çıkarıcı reklamı, Almanya (1912)]]
Karbon tetraklorür [[kuru temizleme]]de yaygınlaşan ilk klorlu çözücüydü ve Batılı ülkelerde 1950'li yıllara kadar kullanıldı.<ref name="drycleaning">{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1995|başlık= DRY CLEANING (Group 2B)|bölüm=4. Summary of Data Reported and Evaluation
|bölümurl= https://inchem.org/documents/iarc/vol63/dry-cleaning.html |yer= |yayıncı= [[Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı]] (IARC) |sayfa= 33|isbn=}}</ref> Metallerin varlığında bozunarak kuru temizleme ekipmanını aşındırma riski ve kuru temizleme operatörleri arasında rahatsızlıklara neden olması gibi dezavantajları bulunuyordu. Daha sonraki yıllarda kuru temizlemedeki yerini daha güvenli [[trikloroetilen]], [[tetrakloroetilen]]<ref name=drycleaning/> ve [[metil kloroform]] (trikloroetan) gibi diğer klorlu çözücüler aldı.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1975|başlık= Health and Safety Guide for Laundries and Dry Cleaners |url= |yer= ABD |yayıncı= U.S. Department of Health, Education, and Welfare, Public Health Service, Center for Disease Control, National Institute for Occupational Safety and Health, Division of Technical Services|sayfa= |isbn=}}</ref> Batıdaki değişime rağmen [[Kuzey Kore]]'de karbon tetraklorürün 2006 yılı itibarıyla hâlâ kuru temizlemede kullanıldığı biliniyordu.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 2006|başlık=Report of the TEAP, May 2006 Progress Report. |url= |yer= |yayıncı= United Nations Environment Programme Ozone Secretariat|sayfa= |isbn=}}</ref>

Karbon tetraklorür, 1903'ten 1930'lara kadar [[kuru şampuan]] formülasyonlarında da yine benzine alternatif olarak kullanıldı. Kuaför dükkânlarında saçlarını yıkarken birçok kadın buhardan bayılmıştı; kuaförler buharı uzaklaştırmak için sıklıkla elektrikli [[vantilatör]]ler kullanıyordu. 1909'da bir [[baronet]]in 29 yaşındaki kızı Helenora Elphinstone-Dalrymple, saçını karbon tetraklorürle şampuanladıktan sonra rahatsızlanarak öldü ve karbon tetraklorürün bu kullanımı tartışmaya açıldı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= |ad1= |soyadı2= |ad2= |tarih= 17 Temmuz 1909|başlık= Carbon Tetrachloride as a Dry Shampoo|url=https://archive.org/details/b19974760M1613/page/90/mode/1up?view=theater |dergi= The Chemist and Druggist|cilt= 75|sayı= 1538|sayfalar=90|doi= |erişimtarihi= 4 Temmuz 2024}}
</ref>

Trikloroetilen ve tetrakloroetilen gibi, karbon tetraklorür de sanayide metallerin ve diğer malzemelerin yağlardan temizlenmesinde kullanılmıştır. Toksisitesi biliniyor olsa da, bu kullanımı 1960'lara kadar devam etmiştir.<ref name=csolvents/>

=== İlaç olarak===
[[Dosya:Merck Necatorina.png|küçükresim|left|"Umutsuzluğa kapılmayın, Necatorina kurtarır" ([[İspanyolca]]: ''No hay que desesperarse, la Necatorina salva'' <br/> Merck'in Necatorina ilacı için reklamı, [[Kolombiya]], 1942]]
1921'de Amerikalı veteriner Maurice Crowther Hall (1881-1938), [[kancalı kurt]]ların neden olduğu [[ankilostomiyaz]] hastalığı için bir tedavi olarak olası kullanımı açısından güvenliğini test etmek için karbon tetraklorür içti. Hall kendisinde hafif yan etkiler bildirdi. Aynı yıl bu keşfi için Hall, [[Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü]]'ne aday gösterildi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nal.usda.gov/exhibits/speccoll/items/show/8197 | başlık = Maurice C. Hall| yazar = | tarih = | eser = | yayıncı = Special Collections, USDA National Agricultural Library| arşiv-url=https://web.archive.org/web/20240427035607/https://www.nal.usda.gov/exhibits/speccoll/items/show/8197 |arşiv-tarihi=27 Nisan 2024}}</ref> Karbon tetraklorürün klinik deneylerinden birinde insanlarda kullanımının güvenliğini belirlemek amacıyla suçlular üzerinde test edildi.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= Browning|ad= Ethel|yazarbağı= |tarih= 1940|başlık= Modern Drugs in General Practice|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref>

1922'den başlayarak, insanlarda ankilostomiyaz tedavisi için saf karbon tetraklorür kapsülleri [[Merck]] tarafından ''Necatorina'' (ayrıca ''Neo-necatorina'' ve ''Necatorine'' gibi varyantlarla da biliniyordu) adı altında piyasaya sürüldü. Bu ilacın en yaygın kullanıldığı bölgeler [[Latin Amerika]] ülkeleri ve Türkiye'ydi.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1927|başlık=Tropical Diseases Bulletin |url= |yer= Birleşik Krallık|yayıncı= Bureau of Hygiene and Tropical Diseases|sayfa= |isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= Taeger|ad= H. |yazarbağı= |tarih= 2013|başlık= Die Klinik der entschädigungspflichtigen Berufskrankheiten|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref> O dönemlerde karbon tetraklorürün toksisitesinin iyi anlaşılmaması nedeniyle, gelişen herhangi bir yan etki, kapsüllerdeki olası [[safsızlık]]lara atfediliyordu.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1925|başlık= 'Tropical Diseases Bulletin|url= |yer= Birleşik Krallık|yayıncı= Bureau of Hygiene and Tropical Diseases|sayfa= |isbn=}}</ref> 
Karbon tetraklorür, insan bağırsağında yaşayan ve hastalığa neden olan [[kıl kurdu|kıl kurtları]] ve [[kancalı kurt]]lara karşı etkili bir ilaçtı.<ref name=davison/> Yetişkinler için önerilen karbon tetraklorür dozu 2 mL kadar az olabiliyordu ve bazen [[chenopodium]] yağı ile birlikte verilirdi.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= d'Arifat |ad= A. C. |yazarbağı= |tarih= |bölüm= Report on the Hookworm Branch for the year of 1927|bölümurl=https://archive.org/details/b31484165/page/40/mode/1up |başlık= Annual report of the Director, Medical & Health Department|url= |yer= |yayıncı= Mauritius. Medical and Health Department|sayfa= 40|isbn=}}</ref> Saf karbon tetraklorür, sindirim sisteminde tahrişe neden olduğundan [[jelatin]] kapsüllerde verilmekteydi. Karbon tetraklorürün toksik etkilerini artırdığı için [[Alkolizm|alkolikler]] ve yakın zamanda [[içki|alkol]] almış kişilerin bu ilacı alması önerilmiyordu, karbon tetraklorür almış olan hastaların da alkol almaması tembihleniyordu.<ref name=davison>{{Kitap kaynağı |yazar1= Davison, F. R.
|başlık=Synopsis of materia medica, toxicology, and pharmacology for students and practitioners of medicine |bölüm=Carbon Tetrachloride
|sayfalar=178-179|tarih= 1940 | url= https://archive.org/details/b32804878/page/178/mode/1up}}</ref> Karbon tetraklorürün toksisitesi nedeniyle, yine Hall tarafından 1925'te araştırılmaya başlanan tetrakloroetilen 1940'larda [[antihelmintik]] olarak kullanımının yerini almıştır.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1= Manson-Bahr|ad1= P. H. |soyadı2= Manson | ad2= P|yazarbağı= |tarih= 1954|başlık= Manson's Tropical Diseases: A Manual of the Diseases of Warm Climates.|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref>

Karbon tetraklorür ayrıca diğer [[memeliler]]de görülen bazı parazitler üzerinde etkiliydi ve özellikle çiftlik hayvanlarında sıkça görülen parazitlere karşı ilaç olarak kullanılıyordu. İnsanlardaki kullanımına benzer şekilde karbon tetraklorür ilacı hayvanlara kapsüller hâlinde veriliyordu. ''[[Ancylostoma]]''{{'}}lara kıyasla, ''[[Necator]]''{{'}}lara karşı daha etkiliydi.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1= Chitwood|ad1= Benjamin Goodwin |soyadı2= Chitwood|ad2= May Belle Hutson |yıl =1937 |başlık=An Introduction to Nematology |yayıncı= Baltimore, Md., Monumental printing co.|url =https://archive.org/details/introductiontone0202chit/mode/1up |dil=İngilizce}}</ref>

=== Anestezik ===
Karbon tetraklorür, 19. yüzyılın ortalarında İngiltere'de kısa bir süre için deneysel [[inhalasyon anesteziği]], yoğun âdet ve baş ağrıları için [[analjezik]] olarak kullanılmıştır.<ref name=p302>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Smith |ad1= Protheroe|tarih= 22 Haziran 1867|başlık= The Tetrachloride of Carbon as an Anaesthetic|url= https://archive.org/details/sim_the-lancet_1867-06-22_2286/page/762/mode/1up|dergi= [[The Lancet]]|cilt= |sayı= 2286|sayfalar=660-62, 693, 762-63,|doi= |erişimtarihi= 4 Temmuz 2024}}</ref> Anestezik etkileri 1847 veya 1848 gibi erken tarihlerde tahminen İskoç doktor [[James Young Simpson]] tarafından keşfedildi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= |ad1=  |tarih= 1848|başlık= On the Anaesthetic Use of Terchloride and Protochloride of Carbon|url= |dergi= [[The Lancet]]|cilt= |sayı= |sayfalar=|doi= |erişimtarihi=}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= |ad1= |soyadı2= |ad2= |tarih= 1849|başlık= Mr Nunneley on Anaesthesia and Anaesthetic Substances'|url= |dergi=Edinburgh Medical and Surgical Journal |cilt= |sayı= |sayfalar=|doi= |erişimtarihi=}}</ref>

1864'te doktor Protheroe Smith tarafından kloroforma daha güvenli bir alternatif olarak dönemin önemli tıp dergilerinde tanıtıldı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= |ad1= |tarih=1867 |başlık= A New Anaesthetic|url= |dergi= British Journal of Dental Science and Prosthetics|cilt= |sayı= |sayfalar=239|doi= |erişimtarihi=}}</ref> Ertesi yılın Aralık ayında, kloroformun insanlar üzerindeki anestezik etkilerini keşfetmekle tanınan [[James Young Simpson]], karbon tetraklorür ile anestezi deneyleri yaptı.<ref name=Bichloride>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= Sansom|ad1= Arthur Ernest |tarih= 1867|başlık= Notes on the anaesthetic properties of the Bichloride of Carbon|url= |dergi= Transactions of the Obstetrical Society of London|cilt= |sayı= |sayfalar=|doi= |erişimtarihi=}}</ref> Simpson, kloroforma benzerliğinden dolayı bileşiğe "Klorokarbon" adını verdi.{{adn|Kloroform ismi, bileşiğin bir [[formik asit]] türevi olarak düşünülmesi nedeniyle konulmuştur. Burada karbon tetraklorüre "klorokarbon" isminin konması da benzer bir nedenden ötürüdür; [[karbonik asit]] türevi olarak görülmüştür.}} Deneyleri, karbon tetraklorürün inhalasyon yolu ile verilmesinin dışında, iki kadının vajinasına karbon tetraklorür enjekte etmeyi de içeriyordu. Simpson bir miktar karbon tetraklorür içerek bunun "bir kloroform kapsülü yutmakla aynı etkiye sahip olduğunu" açıkladı.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= Simpson|ad= James Young|yazarbağı= |tarih= 1871 |bölüm=Anaesthetic and Sedative Properties of Bichloride of Carbon, or Chlorocarbon|başlık= Anaesthesia, Hospitalism, Hermaphroditism, and a Proposal to Stamp Out Small-pox and Other Contagious Diseases|url=https://archive.org/details/39002011124865.med.yale.edu|yer= |yayıncı= |sayfa= [https://archive.org/details/39002011124865.med.yale.edu/page/170 170]-173|isbn=}}</ref>

Karbon tetraklorür, kloroformdan daha güçlü bir anestezik etkiye sahiptir ve bu nedenle anestezinin uygulanması için daha az bir miktar gerektiriyordu. Anestezik etkisi, ilgili bileşik kloroform yerine [[dietil eter|etere]] benzetildi. Kloroformdan daha az uçucu olduğundan uygulaması daha zordu ve buharlaşması için ılık suya ihtiyaç vardı. Karbon tetraklorürün anestezik potansiyelini araştıranlar tarafından [[ayva]]ya benzetilen kokusu kloroformdan daha hoş olarak tanımlandı, tadı ise hoş bulundu.<ref name=p302/><ref name=Bichloride/> [[Anestezik]] kullanım için karbon tetraklorür, [[karbon disülfür]]ün klorlanmasıyla elde edilirdi. Çoğu doğum yapan kadınlar olmak üzere en az 50 hastada kullanılmıştır.<ref name=p302/> Anestezi sırasında, karbon tetraklorür bazı hastalarda şiddetli kas kasılmalarına ve kalp üzerinde olumsuz etkilere neden olduğundan, anesteziye kloroform veya eter ile devam edilmek zorunda kalındı<ref name=Bichloride/><ref name="Andrews">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1= Andrews|ad1= E.|soyadı2= |ad2= |tarih= Ocak 1868|başlık= Trial of Tetrachloride of Carbon as an Anaesthetic.—Dangerous Effects"|url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6088960/|dergi= American Journal of Dental Science|cilt= 1|sayı= 9|sayfalar=462-463|pmc= PMC6088960|erişim-tarihi= 10 Ağustos 2023|arşivurl= https://web.archive.org/web/20230725232825/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6088960/|arşivtarihi= 25 Temmuz 2023|ölüurl= evet}}</ref> Karbon tetraklorürün bu kullanımı üzerine araştırmalar 1860'lardan sonra son bulsa da, 19. yüzyılda yayınlanan tıp ve kimya kitaplarında hâlâ anestezik olarak kullanıldığı geçmekteydi.

=== Çözücü ===
Karbon tetraklorür, laboratuvarlarda sık kullanılan bir [[çözücü]]ydü. Ancak insan sağlığı ve çevre üzerindeki fazlasıyla olumsuz etkileri nedeniyle kullanımı kısıtlanmıştır.<ref name=TemaNord/> Önemli bir [[emilim bandı]] (>1600&nbsp;cm<sup>−1</sup>) olmadığından bazen [[kızılötesi spektroskopisi]] için bir çözücü olarak kullanışlıdır. Hidrojen atomu içermediğinden önceden proton [[Nükleer Manyetik Rezonans Spektroskopisi|NMR spektroskopisi]]nde kullanılmıştır. Zehirli olmasının yanında çözme gücü de düşüktür.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cem.msu.edu/~reusch/VirtualText/Spectrpy/nmr/nmr1.htm |başlık=Introduction to Nuclear Magnetic Resonance Spectroscopy |yayıncı=[[Michigan State University]] |yazar=W. Reusch |eser=Virtual Textbook of Organic Chemistry |ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20060831170638/http://www.cem.msu.edu/%7Ereusch/VirtualText/Spectrpy/nmr/nmr1.htm |arşivtarihi=31 Ağustos 2006 |erişimtarihi=4 Aralık 2016 }}</ref> Yerini büyük ölçüde [[döterokloroform]] gibi [[Nükleer Manyetik Rezonans Spektroskopisi#Döteryumlu çözücüler|döteryumlu çözücüler]], endüstriyel kullanımda ve kuru temizlemede ise yerini tetrakloroetilen gibi daha güvenli diğer çözücüler almıştır.<ref name=TemaNord>{{Web kaynağı |url=http://www.norden.org/pub/ebook/2003-516.pdf |başlık=Use of Ozone Depleting Substances in Laboratories. TemaNord 516/2003. |erişimtarihi=4 Aralık 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080227052412/http://www.norden.org/pub/ebook/2003-516.pdf |arşivtarihi=27 Şubat 2008 |ölüurl=evet}}</ref>

[[karbon|C]]-[[hidrojen|H]] bağı olmayan karbon tetraklorür, kolayca [[serbest radikal reaksiyonu]]na girmez. Elemental [[halojen]]ler veya [[N-bromosüksinimid|''N''-bromosüksinimid]] gibi [[halojenleme]] reaktifleriyle halojenlemeler için kullanışlıdır ([[Wohl-Ziegler brominasyonu]]).<ref>{{Akademik dergi kaynağı | author = C. Djerassi |başlık= Brominations with N-Bromosuccinimide and Related Compounds. The Wohl–Ziegler Reaction |yıl= 1948 |dergi= [[Chem. Rev.]] |cilt= 43 |sayı= 2 |sayfalar=271-317|doi= 10.1021/cr60135a004 | pmid=18887958|yazarbağı= Carl Djerassi }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı |dergi= [[Angew. Chem.]] |yıl= 1959 |cilt= 71 |sayı= 11 |sayfalar=349|doi= 10.1002/ange.19590711102 |başlık= Neuere Methoden der präparativen organischen Chemie II 14. N-Bromsuccinimid, Eigenschaften und Reaktionsweisen Studien zum Ablauf der Substitution XV | yazar1 = Horner, L | yazar2 = Winkelman, E. M|bibcode= 1959AngCh..71..349H }}</ref>

=== Yangın söndürme ===
[[Dosya:Carbon tetrachloride 1930s fire extinguisher.jpg|küçükresim|upright=0.73|sol|Pirinçten yapılmış, karbon tetraklorürlü Pyrene yangın söndürücü]]
1902 ile 1908 yılları arasında, karbon tetraklorür içerikli yangın söndürücüler, Avrupa ve sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nde piyasaya sürüldü.<ref name=recommended/> 1910 yılında [[Delaware]]li Pyrene şirketi, yangın söndürmede kullanılması için karbon tetraklorürün patentini aldı.<ref>{{US patent|1010870}}, Alınma tarihi: 5 Nisan 1910.</ref> Ertesi yıl Pyrene, karbon tetraklorür içeren taşınabilir küçük bir yangın söndürücü modelinin patentini aldı.<ref>{{US patent|1105263}}, Alınma tarihi: 7 Ocak 1911.</ref> Yangın söndürücü modeli, sıvıyı [[yangın]]a doğru püskürtmek için kullanılan entegre bir el bombası benzeri bir mekanizmaya sahip [[Pirinç (alaşım)|pirinçten]] yapılmış şişeden oluşuyordu. Söndürücü boşaltıldığında, kullanımdan sonra kolayca tekrar doldurulabiliyordu.<ref>{{Web kaynağı | yayıncı = Vintage Fire Extinguishers | başlık = Pyrene Fire Extinguishers | url = http://www.vintagefe.com/pyrene.html | erişimtarihi = 23 Aralık 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160521074612/http://www.vintagefe.com/pyrene.html | arşivtarihi = 21 Mayıs 2016 | ölüurl =evet}}</ref>

Karbon tetraklorür, [[iletken]] olmadığı için elektrik yangınları için uygundu. Bu yangın söndürücüler genellikle, yangın söndürmek için su kullanılmasının sakıncalı olduğu görülen uçak veya motorlu taşıtlarda bulunduruluyordu. O zamanlar, karbon tetraklorür buharlarının sadece yangının yakınındaki oksijenin yerini aldığı düşünülüyordu. 1920 gibi erken bir tarihte, kimyasalın kapalı bir alanda yangınla mücadele etmek için kullanıldığında oksijenle tepkimeye girdiğinde ortaya çıkan [[fosgen]] ile ölüme sebep olduğu bilinmekteydi.<ref name="sciencedirect.com">{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Fieldner |ad1=A. C. |soyadı2=Katz |ad2=S. H. |soyadı3=Kinney |ad3=S. P. |soyadı4=Longfellow |ad4=E. S. |tarih=1 Ekim 1920|başlık=Poisonous gases from carbon tetrachloride fire extinguishers |url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0016003220914941 |erişimtarihi=3 Şubat 2022|dergi=Journal of the Franklin Institute |cilt=190 |sayı=4 |sayfalar=543-565|dil=İngilizce|doi=10.1016/S0016-0032(20)91494-1}}</ref>

20. yüzyılın ilk yarısında diğer bir yaygın yangın söndürücü, karbon tetraklorür veya tuzlu su ile doldurulmuş "yangın bombası" olarak bilinen tek kullanımlık, sızdırmaz cam bir küreydi. Yangını söndürmek için alevlerin altına atılabiliyordu. Karbon tetraklorür ile doldurulmuş olanlar, ayrıca lehim ve yaylı bir mekanizmayla  duvara monte edilebiliyordu. Lehim, yüksek ısı ile eridiğinde ya kendisine bağlı yayla küreyi atarak ya da kırarak karbon tetraklorürün otomatik olarak yangına dağılmasına izin verecekti. Bu yangın söndürücü modelinin en çok bilinen markası Red Comet'ti; 1919'da kurulan, ABD'nin [[Colorado]] eyaletinden Red Comet şirketi tarafından 1980'lerin başında kapatılana dek, karbon tetraklorür içeren çeşitli yangın söndürme ekipmanları üretti.<ref>{{Web kaynağı | yayıncı = City of Littleton, CO | başlık = Red Comet Manufacturing Company | url = http://www.littletongov.org/my-littleton/littleton-history/other-topics/red-comet-manufacturing | erişimtarihi = 30 Eylül 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161001211637/http://www.littletongov.org/my-littleton/littleton-history/other-topics/red-comet-manufacturing | arşivtarihi = 1 Ekim 2016 | ölüurl = evet}}</ref>
[[Dosya:Snohomish - Blackman House Museum - Comet fire extinguisher 02A.jpg|küçükresim|upright=0.73|sol|Red Comet markalı bir "yangın bombası".]]
Karbon tetraklorür –23&nbsp;°C'de donduğundan, bu yangın söndürücüler, donma noktasını düşürmek için yalnızca %89-90 karbon tetraklorür ve %10 [[trikloroetilen]] ([[erime noktası|donma noktası]]: -85&nbsp;°C) veya [[kloroform]] (donma noktası: –63&nbsp;°C) içeriyordu. %10 trikloroetilen içeren söndürücüler, trikloroetilen için stabilizatör olarak %1 karbon disülfür içeriyordu.<ref name=recommended>{{Kitap kaynağı |yazar=U.S. Federal Fire Council |yazarbağı= |tarih= Ocak 1967|başlık=Hazards of Carbon Tetrachloride Fire Extinguishers: Recommended Practices Number 3 |url= https://books.google.com.tr/books/about/Hazards_of_Carbon_Tetrachloride_Fire_Ext.html?id=ngB_7IZCrgAC&redir_esc=y|yer= |yayıncı= The Council|sayfa=|isbn=}}</ref>

===Fumigasyon===
Karbon tetraklorür, depolanan [[tahıl]]daki [[haşere]]leri öldürmek için sıklıkla kullanıldı.<ref name=ACSH>{{Web kaynağı | tarih = 9 Ağustos 2018 | başlık = ACSH Explains: What's The Story On Carbon Tetrachloride? | url = https://www.acsh.org/news/2018/08/09/acsh-explains-whats-story-carbon-tetrachloride-13292 | erişimtarihi = 3 Şubat 2022 | website = American Council on Science and Health | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200804175431/https://www.acsh.org/news/2018/08/09/acsh-explains-whats-story-carbon-tetrachloride-13292 | arşivtarihi = 4 Ağustos 2020}}</ref> En yaygın [[fumigant]] formülasyonu "80/20" olarak bilinen, %80'i karbon tetraklorür ve %20'si karbon disülfürden oluşan bir karışımdı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Peters |ad1=H. A. |soyadı2=Levine |ad2=R. L. |soyadı3=Matthews |ad3=C. G. |soyadı4=Sauter |ad4=S. |soyadı5=Chapman |ad5=L. |tarih=1986 |başlık=Synergistic neurotoxicity of carbon tetrachloride/carbon disulfide (80/20 fumigants) and other pesticides in grain storage workers |url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3535379/ |erişimtarihi=3 Şubat 2022 |dergi=Acta Pharmacologica et Toxicologica |cilt=59 |sayfalar=535-546|doi=10.1111/j.1600-0773.1986.tb02820.x |pmid=3535379 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220203023647/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3535379/ |arşivtarihi=3 Şubat 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>

Karbon tetraklorürlü bir diğer fumigant formülasyonu [[akrilonitril]] içeriyordu. Karbon tetraklorür, yanıcı akrilonitril içeren formülasyonun yanıcılığını azaltıyordu. Preparat için en yaygın ticari isimler ''Acritet'', ''Carbacryl'' ve ''Acrylofume'' idi.<ref>Morgan,&nbsp;D.&nbsp;P.&nbsp;(1996). ''COMMERCIAL PRODUCTS'' &nbsp;Recognition and Management of Pesticide Poisonings.</ref> En yaygın preparat olan ''Acritet'', %34 akrilonitril ve %66 karbon tetraklorürden oluşuyordu.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1964|başlık=Hearings, Reports and Prints of the Senate Committee on Government Operations |url= |yer= |yayıncı= U.S. Government Printing Office|sayfa= |isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih=1976 |başlık= Plant Protection and Quarantine Treatment Manual|url= |yer= |yayıncı= U.S. Department of Agriculture, Animal and Plant Health Inspection Service, Plant Protection and Quarantine Programs|sayfa= |isbn=}}</ref> Karışım dışında karbon tetraklorür tek başına da buhar hâlinde fumigant olarak kullanılabilir. Diğer fumigantlarla kıyaslandığında, böcekler için daha az zehirlidir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.fao.org/4/x5042e/x5042E0e.htm | başlık = Carbon tetrachloride | yazar = Bond, E. J. | tarih =  | eser = Manual of fumigation for insect control | yayıncı = Agriculture Canada | erişimtarihi = 25 Temmuz 2024 | arşivengelli = evet}}</ref> [[Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı]], ABD'de karbon tetraklorürün fumigantlarda kullanımını 1985 yılında yasakladı.<ref>{{Haber kaynağı|soyadı=Darst|ad=Guy|tarih=12 Şubat 1985|başlık=Manufacturers Take Grain Fumigant Off Market in Face of EPA Testing|dil=İngilizce|iş=AP News|url=https://apnews.com/article/baee5a0b83efd39fc92f08db6b4a58ee|erişimtarihi=2 Temmuz 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220203053953/https://apnews.com/article/baee5a0b83efd39fc92f08db6b4a58ee|arşivtarihi=3 Şubat 2022|ölüurl=hayır}}</ref>

=== Diğer kullanımları ===
Karbon tetraklorür, geçmişte [[lav lambası|lav lambalarında]] kullanılıyordu.<ref>{{Dergi kaynağı |başlık= A History of the Production and Use of Carbon Tetrachloride, Tetrachloroethylene, Trichloroethylene and 1,1,1-Trichloroethane in the United States: Part 1—Historical Background; Carbon Tetrachloride and Tetrachloroethylene |yazar=Doherty RE |sayı=1 |yıl=2000 |sayfalar=69-81|doi=10.1006/enfo.2000.0010 |dergi=Environmental Forensics | cilt=1}}</ref> 1968 tarihli bir Amerikan patentinde lav lambası formülasyonunda su ve karbon tetraklorür içinde çözünmüş [[parafin]] ve [[mineral yağı]] geçiyordu.<ref>{{US patent|3387396}} DISPLAY DEVICE, Smith David George, Mar. 4, 1965 <sup>P. 2, line 30</sup></ref>

[[Pul koleksiyonculuğu|Pul koleksiyoncuları]], posta pullarına zarar vermeden [[filigran]]ları ortaya çıkarmada karbon tetraklorür kullanıyordu. Küçük bir miktar sıvı, siyah bir cam veya [[obsidyen]] tepsi üzerine konan bir pulun arkasına damlatılıyordu. Daha sonra filigranın harfleri veya tasarımı açıkça görülebiliyordu.<ref>{{Kitap kaynağı |tarih= Eylül 1952 |soyadı= McKinney|ad=W. A. |başlık= Boys' Life|bölümurl= https://books.google.com.tr/books?id=0GvRa3prw9kC&pg=PA65&dq=carbon+tetrachloride+uses+stamp&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwivy96w55qHAxUfQvEDHTJGB3kQ6AF6BAgNEAM#v=onepage&q&f=false|bölüm= About Stamps|sayfa= |dil= İngilizce |yer= |yayıncı= Boy Scouts of America, Inc..|isbn= |arşivurl= |arşivtarihi=|alıntı=}}</ref>

Karbon tetraklorür ayrıca  [[benzin]] katkısı olarak, [[cila]]larda çözücü ve inceltici olarak, [[naylon|Naylon-7]]'nin ve [[yarı iletken]]lerin üretiminde, [[plütonyum]]un zenginleştirilmesinde, gemi [[jeneratör]]lerinin yıkanmasında kullanılmıştır.<ref name=csolvents/>

[[Nötrino]]ların bulunmasında da kullanılmıştır. [[Raymond Davis Jr.]] kendisine [[Nobel Fizik Ödülü]] kazandıran [[tetrakloroetilen]]li [[Homestake deneyi]]ni yapmadan önce 1950'lerin başında, [[antinötrino]]ları tespit etmek için karbon tetraklorür kullandı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1= Davis |ad1= R|tarih= 1955|başlık=Attempt to Detect the Antineutrinos from a Nuclear Reactor |url= |dergi= |cilt= 97|sayı= 766|sayfalar=|doi= 10.1103/PhysRev.97.766|erişimtarihi=}}</ref>

==Reaksiyonları==
Genelde inert olmasına rağmen karbon tetraklorür katalizörler yardımıyla çeşitli reaksiyonlara girebilir. [[Hidrojen]] veya bir [[demir]] katalizörün varlığında bir asit, karbon tetraklorürü kloroform, diklorometan, klorometana ve hatta metana indirgeyebilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Johnson |ad1=Timothy L. |soyadı2=Fish |ad2=William |soyadı3=Gorby |ad3=Yuri A. |soyadı4=Tratnyek |ad4=Paul G. |başlık=Degradation of carbon tetrachloride by iron metal: Complexation effects on the oxide surface |dergi=Journal of Contaminant Hydrology |tarih=March 1998 |cilt=29 |sayı=4 |sayfalar=379-398|doi=10.1016/S0169-7722(97)00063-6 |bibcode=1998JCHyd..29..379J }}</ref> Buharları kızdırılmış bir tüpten geçirildiğinde, karbon tetraklorür tetrakloroetilen ve hekzakloroetana parçalanır.<ref>
{{Kitap kaynağı |soyadı= Tidy|ad= C. M.|yazarbağı= |tarih= 1887|başlık= Handbook of modern chemistry, inorganic and organic|url= https://archive.org/details/b22652693/page/215/mode/1up|yer= |yayıncı= Smith, Elder & Company|sayfa=215 }}
</ref>

Karbon tetraklorürdeki karbon atomunun [[oksofillik|oksijene yatkınlığı]] nedeniyle oksijenli bileşiklerle karbon tetraklorürün reaksiyonları çoğunlukla [[fosgen]] vermektedir:

{| class="wikitable col1right col2center col3left col4right"
! Reaktanlar !! !! Ürünler 
|-
| {{chem2|[[karbon dioksit|CO2]] + CCl4}} || &rarr; || {{chem2|2 COCl2}} 
|-
| {{Chem2|[[karbon monoksit|CO]] + CCl4}} || &rarr; || {{chem2|COCl2 +}} {{frac|1|3}}{{chem2|C2Cl4|link=tetrakloroetilen}} 
|- 
| {{chem2|2 [[sülfürik anhidrit|SO3]] + CCl4}} || &rarr; || {{chem2|COCl2 + [[pirosülfüril klorür|(SO2Cl)2O]]}} 
|-
| {{frac|1|3}}{{chem2|[[fosforik anhidrit|P2O5]] + CCl4}} || &rarr; || {{chem2|COCl2 +}} {{frac|2|3}}{{chem2|POCl3|link=fosforil klorür}} 
|-
| {{chem2|3 [[çinko oksit|ZnO]] + 2 CCl4}} || &rarr; || {{chem2|COCl2 + CO2 + 3 [[çinko klorür|ZnCl2]]}} 
|-
|}
: ''Detaylar ve kaynaklar aşağıdaki bölümlerde ayrı ayrı verilmiştir.''

[[Hidrojen sülfür]] ile reaksiyonu [[tiyofosgen]] verir:<ref name=graham>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= 1881|başlık= Graham-Otto's ausführliches Lehrbuch der Chemie|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref>

:{{chem2| CCl4 + H2S -> SCCl2 + 2HCl}}

[[Kükürt trioksit]] ile reaksiyon fosgen ve [[pirosülfüril klorür]] verir:<ref name=graham/>

:{{chem2| CCl4 + 2 SO3 -> COCl2 + S2O5Cl2}}

[[Fosforik anhidrit]] ile 3&nbsp;mol karbon tetraklorürün reaksiyonu 3&nbsp;mol fosgen ve 2&nbsp;mol [[fosforil klorür]] verir:<ref name=graham/>

:{{chem2| 3 CCl4 + P2O5 -> 3 COCl2 + 2 POCl3}} 
===Karbon bileşikleri ile===
Karbon tetraklorür ve [[karbon dioksit]] karışımı 350&nbsp;°C'ye kadar ısıtıldığında 2&nbsp;mol fosgen verir:<ref name=watts>{{Kitap kaynağı |soyadı= Watts|ad= Henry|yazarbağı= |tarih= 1872 |başlık= A Dictionary of Chemistry|url= |yer= Birleşik Krallık|yayıncı= Longman, Green, Roberts & Green|sayfa= |isbn=}}</ref>

:{{chem2|CCl4 + CO2 -> 2 COCl2}}

Bunun yerine 2&nbsp;mol [[karbon monoksit]] ile 2&nbsp;mol karbon tetraklorür benzer bir reaksiyonla 2&nbsp;mol fosgen ve 1&nbsp;mol tetrakloroetilen verir:<ref name=watts/>

:{{chem2|2 CCl4 + 2 CO -> 2 COCl2 + C2Cl4}}

Susuz [[alüminyum klorür]] katalizörlüğünde karbon tetraklorür ile [[benzen]]in çifte [[Friedel–Crafts reaksiyonu|Friedel–Crafts alkilasyonu]] [[difenildiklorometan]] bileşiğini verir:<ref>{{OrgSynth | author = Marvel, C. S. | author2 = Sperry, W. M. | başlık = Benzophenone | prep = cv1p0095 | collvol = 1 | collvolpages = 95 | year = 1941}}</ref>
:{{chem2|CCl4 + 2 C6H6 -> CCl2(C6H5)2 + 2 HCl}}

Karbon tetraklorür, alüminyum klorür katalizörlüğünde [[trikloroetilen]]le tepkimeye girerek 1,1,1,2,3,3,3-heptakloropropan verir:<ref name=paraffins>{{Kitap kaynağı |soyadı= Asinger|ad= F.|yazarbağı = |eşyazarlar= |yıl = |başlık= 
Paraffins: Chemistry and Technology|yayıncı= Elsevier Science|yer = |kimlik = |dil= |url=https://www.google.com.tr/books/edition/Paraffins/OD_9BAAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq="1,1,1,2,3,3-hexachloropropane"&pg=PA264&printsec=frontcover}}</ref>
:{{chem2|C2HCl3 + CCl4 -> C3HCl7}}
====Appel reaksiyonu====
[[Appel reaksiyonu]], [[trifenilfosfin]] ve karbon tetraklorür kullanarak [[alkol]]lerden (R-OH) alkil monoklorür (R–Cl) üretmeyi amaçlar.<ref name=Appel>{{Akademik dergi kaynağı |başlık= Tertiary Phosphane/Tetrachloromethane, a Versatile Reagent for Chlorination, Dehydration, and P-N Linkage | soyadı1= Appel |ad1= R. |dergi= Angewandte Chemie International Edition in English |cilt= 14 |sayı= 12 |sayfalar=801-811|yıl= 1975 |doi= 10.1002/anie.197508011}}</ref>  Tepkimeye giren karbon tetraklorür  '''(2)''', trifenilfosfinle '''(1)'''  bir klor atomunu iyonik olarak paylaşıp trifenilfosfonyum klorür tuzunu '''(3)''' oluştururken geride kalan triklorometil [[karbanyon]]u '''(4)''', alkolün hidroksilindeki hidrojeni alarak kloroforma dönüşür. Ortaya çıkan alkoksit iyonu '''(5)''', trifenilfosfonyum klorüre saldırır; tuz, klorür iyonunu '''(6)''' kaybederken alkoksit, trifenilfosfonyuma bağlanır '''(7)'''. Alkoksit, oksijenini trifenilfosfine verdiğinde trifenilfosfin oksit oluşur, alkil radikali serbest kalır ve klorüre bağlanır '''(8)'''.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Wang|ad1=Z.|başlık=Comprehensive organic name reactions and reagents|tarih=2009|yayıncı=John Wiley|yer=Hoboken, N.J.|isbn=9780470638859|sayfalar=95-99|bölüm=22: Appel Reaction|doi=10.1002/9780470638859.conrr022}}</ref>
[[Dosya:Appel-Reaktion_M-v3.svg|center|500px|Appel tepkimesinin mekanizması. '''R''': [[Alkil]] ya da [[aril]] grubu<br />'''Ph''': [[Fenil]]]]
Appel reaksiyonu aynı zamanda [[karboksilik asit]]ler üzerinde de etkilidir; bu, onları [[oksazolin]]lere, [[oksazin]]lere ve [[tiazolin]]lere dönüştürmek için kullanılmıştır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Vorbrüggen|ad=H.|yazar2=Krolikiewicz, K.|başlık=A simple synthesis of Δ2-oxazines, Δ2-oxazines, Δ2-thiazolines and 2-substituted benzoxazoles|dergi=Tetrahedron|cilt=49|sayı=41|sayfalar=9353-9372|doi=10.1016/0040-4020(93)80021-K|tarih=Ocak 1993}}</ref>

::[[Dosya:Oxaz-via-Appel2.png|küçükresim|Appel reaksiyonuyla oksazin eldesi.]]

===Halojenlerle===
Karbon tetraklorür, yüksek sıcaklıklarda [[hidrojen florür]] (HF) ile işlendiğinde [[trikloroflorometan]] (R-11), [[diklorodiflorometan]] (R-12), [[klorotriflorometan]] (R-13) ve yan ürün olarak [[hidrojen klorür]] (HCl) ile [[karbon tetraflorür]] gibi çeşitli bileşikler verir:

:{{chem2|CCl4 + HF -> CCl3F + HCl}}
:{{chem2|CCl4 + 2HF -> CCl2F2 + 2 HCl}}
:{{chem2|CCl4 + 3HF -> CClF3 + 3 HCl}}
:{{chem2|CCl4 + 4HF -> CF4 + 4 HCl}}
Reaksiyon ayrıca [[antimon triklorür]] veya [[antimon pentaklorür]] varlığında da gerçekleştirilebilir.<ref name="Katritzky_Gilchrist_Meth-Cohn_Rees">{{kaynak |yazar=Katritzky |ad1=Alan R. |başlık=Comprehensive Organic Functional Group Transformations |tarih=1995 |sayfalar=220|url=https://books.google.com/books?id=YzBveZGm0GEC&pg=PA220 |yayıncı=[[Elsevier]] |isbn=978-0-08-042704-1 |soyadı2=Gilchrist |ad2=Thomas L. |soyadı3=Meth-Cohn |ad3=Otto |soyadı4=Rees |ad4=Charles Wayne |ile=[[Google Books]] |erişim-tarihi=9 Temmuz 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231118024120/https://books.google.com/books?id=YzBveZGm0GEC&pg=PA220 |arşivtarihi=18 Kasım 2023 |ölüurl=hayır }}</ref> 270&nbsp;°C'de yüksek basınç altında [[sodyum hekzaflorosilikat]], [[titanyum(IV) florür]], [[klor triflorür]], [[kobalt(III) florür]], [[iyot pentaflorür]] ve [[brom triflorür]] de karbon tetraklorür için uygun florlama maddeleridir.<ref name="Katritzky_Gilchrist_Meth-Cohn_Rees"/><ref name="DOI10.1039/JR9480002188">{{Dergi kaynağı |soyadı1=Banks |ad1=A.A. |soyadı2=Emeléus |ad2=H.J. |soyadı3=Haszeldine |ad3=R. N. |soyadı4=Kerrigan |ad4=V. |tarih=December 1948 |başlık=443. The reaction of bromine trifluoride and iodine pentafluoride with carbon tetrachloride, tetrabromide, and tetraiodide and with tetraiodoethylene. |dergi=[[Journal of the Chemical Society]] |sayfalar=2188-2190|doi=10.1039/JR9480002188}}</ref>
:{{chem2|CCl4 + Na2SiF6 -> CCl3F + CCl2F2 + CCl3F + NaCl + SiF4}} 
:{{chem2|CCl4 + BrF3 -> BrF + CCl2F2 + CCl3F}}

R-11 ve R-12 yasaklanmadan önce soğutucu akışkan olarak yaygın şekilde kullanıldığından, bu bir zamanlar karbon tetraklorürün ana kullanımlarından biriydi.

Karbon tetraklorürün [[alüminyum bromür]] ile halojen değişimi, yan ürün olarak alüminyum klorür vererek yüksek verimle brom analoğu [[karbon tetrabromür]]ü verir:<ref>{{Kitap kaynağı |yazar1= Greenwood N. N. 
|yazar2=Earnshaw A. |başlık=Chemie der Elemente |tarih= 1988 |sayfa= 359 |isbn= 3-527-26169-9}}</ref>
: 4 AlBr<sub>3</sub> + 3 CCl<sub>4</sub>  → 4 AlCl<sub>3</sub> + 3 CBr<sub>4</sub>

Karbon tetraklorürün [[iyot]] analoğu [[karbon tetraiyodür]], karbon tetraklorürün [[etil iyodür]] ile tepkimesinden elde edilebilir:<ref>{{Kitap kaynağı |yazar1= McArthur, R. E. |yazar2=Simons, J. H.  |başlık=Inorganic Syntheses |bölüm= Carbon Tetraiodide |seri= Inorganic Syntheses |tarih= 1950 |cilt= III |sayfalar=37-39|doi= 10.1002/9780470132340.ch8|isbn=9780470132340 }}</ref>

:{{chem2|CCl4  + 4 C2H5I -> CI4 +  4 C2H5Cl}}

===Metal bileşikleri ile===

[[Potasyum hidroksit]]in [[etanol]] içindeki çözeltisi, karbon tetraklorürü su içinde [[potasyum klorür]] ve [[potasyum karbonat]]a ayrıştırır:
<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1= Strecker|ad1= A.|soyadı2=Wislicenus |ad2=J. |soyadı3=Hodginkinson |ad3= W. R. E. |yazarbağı= |tarih= 1882 |başlık= Adolph Strecker's Short Text-book of Organic Chemistry|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref>
:{{chem2|CCl4 + 6KOH -> 4KCl + K2CO3 + 3H2O}}

Karbon tetraklorür, 200 santigrat derecede kuru [[çinko oksit]]le reaksiyona girerek [[çinko klorür]], fosgen ve karbon dioksit verir:<ref name=watts/>
:{{chem2| 2 CCl4 + 3 ZnO -> 3 ZnCl2 + COCl2 + CO2}}

[[Hafniyum tetraklorür]], karbon tetraklorürün 450&nbsp;°C'den yüksek sıcaklıklarda [[hafniyum oksit]] ile işlenmesi ile elde edilir, yan ürün olarak fosgen ortaya çıkar:<ref>{{kitap kaynağı | başlık = Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology | seri = 4th | yıl= 1991 | cilt = 11}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|doi= 10.1002/9780470132357.ch41| başlık= Zirconium and Hafnium Tetrachlorides| seri= Inorganic Syntheses| cilt = 4| sayfalar =121| yıl = 1953| soyadı1 = Hummers | ad1 = W. S.| soyadı2 = Tyree, Jr. | ad2 = S. Y.| soyadı3 = Yolles | ad3 = S. | isbn = 9780470132357}}</ref>
:HfO<sub>2</sub>  +  2 CCl<sub>4</sub>  →   HfCl<sub>4</sub>  +  2 COCl<sub>2</sub>

Radyoaktif [[uranyum tetraklorür]] bileşiği, karbon tetraklorürün yüksek sıcaklıklarda [[uranyum trioksit]] ile reaksiyonuyla elde edilir.<ref>{{dergi kaynağı |soyadı1= |ad1= |soyadı2= |ad2= |tarih= |başlık=Study on Preparation Technology of UCl4 From CCl4 |url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-981-19-8780-9_76 |dergi= Proceedings of the 23rd Pacific Basin Nuclear Conference|cilt= 2|sayı= |sayfalar=783-792|doi= |erişim-tarihi=}}</ref> Ayrıca karbon tetraklorürün [[uranyum dioksit]] ile de reaksiyonuyla elde edilebilir:<ref>{{dergi kaynağı |soyadı1= Yoshimura|ad1= T. |soyadı2= Miyake |ad2= C. |soyadı3= Imoto|ad3= S. |tarih=Eylül 1971|başlık= Preparation of Anhydrous Uranium Tetrachloride and Measurements on Its Magnetic Susceptibility |url= |dergi= Journal of Nuclear Science and Technology|cilt= 8|sayı= 9|sayfalar=498-502|doi= |erişim-tarihi=}}</ref>
:{{chem2|UO2 + CCl4 -> UCl4 + CO2}}

[[Alüminyum]] ile karbon tetraklorürün reaksiyonu [[hekzakloroetan]] ve [[alüminyum klorür]] vererek alüminyumu "harcadığından" ötürü karbon tetraklorür, alüminyuma karşı korozif kabul edilir.<ref name=csolvents/>

== Güvenlik ==
===Çevresel etkileri ===
Karbon tetraklorür, [[ozon tabakası]]na zarar vermektedir ([[ozon inceltme potansiyeli|ODP]] = 1,1)<ref>ABD Çevre Koruma Ajansı: [https://www.epa.gov/ozone-layer-protection/ozone-depleting-substances#:~:text=Carbon%20tetrachloride%20has%20an%20ODP,methyl%20chloroform's%20ODP%20is%200.11. Ozone-Depleting Substances]</ref> ve bir [[sera gazı]] gibi davranmaktadır.<ref>{{Dergi kaynağı| yazar = Fraser P.  | başlık = Chemistry of stratospheric ozone and ozone depletion | dergi = Australian Meteorological Magazine  | cilt =46 | sayı =3  | sayfalar =185-193| yıl = 1997 }}</ref><ref>{{Dergi kaynağı | soyadı1 = Evans | ad1= WFJ | soyadı2 = Puckrin | ad2 = E | başlık = A measurement of the greenhouse radiation associated with carbon tetrachloride (CCl<sub>4</sub>) | dergi = Geophysical Research Letters  | cilt = 23  | sayı = 14 | sayfalar =1769-1772| yıl = 1996 |doi= 10.1029/96GL01258|bibcode=1996GeoRL..23.1769E}}</ref> Ozon tabakası üzerindeki etkileri, bileşiğin bozunmasından ortaya çıkan [[klor]] radikalleri nedeniyledir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.epa.gov/ozone-layer-protection/basic-ozone-layer-science | başlık = Basic Ozone Layer Science | yazar =  | tarih = 2018 | eser =  | yayıncı = ABD Çevre Koruma Ajansı | erişimtarihi = 24 Temmuz 2024 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221107150120/https://www.epa.gov/ozone-layer-protection/basic-ozone-layer-science | arşivtarihi = 7 Kasım 2022 | ölüurl = hayır }}</ref>

CCl<sub>4</sub>, tahminî 85 yıllık bir atmosferik ömre sahiptir.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1=  Dow|ad1=  K.|soyadı2=Downing |ad2=T.E. |yıl = 2006|başlık= The Atlas of Climate Change|url=  https://archive.org/details/atlasofclimatech00dowk_0|dil= }}</ref> 2010 yılında, ozon tabakasına zararlı olduğu gerekçesiyle karbon tetraklorürün üretimi dünya çapında yasaklanmış olsa da, sonraki yıllarda hâlâ [[atmosfer]]e Doğu Asya'dan (özellikle [[Çin]]'in doğu kesimlerindeki sanayi bölgelerinden) karbon tetraklorür salınımı olduğu ve yasak sonrası atmosferdeki CCl<sub>4</sub> miktarında azalma olmadığı tespit edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.bristol.ac.uk/news/2018/october/carbon-tetrachloride.html | başlık = Location of large ‘mystery’ source of banned ozone depleting substance uncovered| yazar = | tarih = 26 Ekim 2018| eser = | yayıncı = Bristol Üniversitesi| erişimtarihi=22 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522124712/https://www.bristol.ac.uk/news/2018/october/carbon-tetrachloride.html |arşivtarihi=22 Mayıs 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |tarih=2018|url=https://ntrs.nasa.gov/citations/20180007712|başlık=Continued Emissions of the Banned Ozone-Depleting Substance - Carbon Tetrachloride - from East Asia|erişimtarihi=22 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522125041/https://ntrs.nasa.gov/citations/20180007712 |yayıncı=NASA|arşivtarihi=22 Mayıs 2023 |ölüurl=evet}}</ref>

===Toksisite===
Diğer birçok uçucu madde gibi karbon tetraklorür de solunum yoluyla insan vücuduna girebilir. Bunun; rehavet, uyuşukluk ve bilinç kaybı gibi [[merkezî sinir sistemi]] üzerinde baskılayıcı akut etkileri vardır.

Havada yüksek sıcaklıklarda zehirli bir gaz olan [[fosgen]]e dönüşebildiğinden,<ref name="Burke">{{Kitap kaynağı |soyadı=Burke |ad=Robert |başlık=Fire Protection: Systems and Response |tarih=6 Kasım 2007|yayıncı=CRC Press |isbn=978-0-203-48499-9 |sayfalar=209}}</ref> yangın söndürücülerde kullanıldığı dönemlerde ölümcül fosgen zehirlenmesi vakaları olmuştur.<ref name="sciencedirect.com"/> 2008 yılında temizlik ürünleri üzerine yapılan bir araştırmada, üreticilerin [[yüzey aktif madde]]ler veya [[sodyum hipoklorit]] içeren [[çamaşır suyu|çamaşır suları]] ile sabunun karıştırılması sonucu  101&nbsp;mg/m<sup>3</sup>'e kadar karbon tetraklorür oluştuğu keşfedildi.<ref>
{{Dergi kaynağı| yazar = Odabasi M| başlık = Halogenated Volatile Organic Compounds from the Use of Chlorine-Bleach-Containing Household Products|dergi = Environmental Science & Technology| cilt = 42| sayı = 5| sayfalar =1445-1451| yıl = 2008|doi= 10.1021/es702355u|bibcode= 2008EnST...42.1445O }}</ref>

Karbon tetraklorür, en çok [[Hepatotoksisite|hepatotoksik]]  potansiyele sahip (karaciğer için zehirli) maddelerden biridir. Hepatoprotektif (karaciğeri koruyan) ajanların geliştirilmesi için bilimsel araştırmalarda hayvanlar üzerinde sıkça kullanılmaktadır.<ref name=TemaNord/><ref name=Seifert/> Bileşiğin buharına yüksek miktarlarda maruz kalındığında merkezî sinir sistemini etkileyebilir, karaciğer ve böbreklerde dejenerasyona neden olabilir.<ref name=Seifert>
{{Dergi kaynağı  |vauthors=Seifert WF, Bosma A, Brouwer A |başlık=Vitamin A deficiency potentiates carbon tetrachloride-induced liver fibrosis in rats|url=https://archive.org/details/sim_hepatology_1994-01_19_1/page/193 |dergi=Hepatology |cilt=19 |sayı=1 |sayfalar=193-201|tarih=Ocak 1994 |pmid=8276355 |doi= 10.1002/hep.1840190129|yazarlarıgöster=etal
}}</ref><ref>
{{Dergi kaynağı  |vauthors=Liu KX, Kato Y, Yamazaki M, Higuchi O, Nakamura T, Sugiyama Y |başlık=Decrease in the hepatic clearance of hepatocyte growth factor in carbon tetrachloride-intoxicated rats |url=https://archive.org/details/sim_hepatology_1993-04_17_4/page/651 |dergi=Hepatology |cilt=17 |sayı=4 |sayfalar=651-660|tarih=Nisan 1993 |pmid=8477970 |doi=10.1002/hep.1840170420
}}</ref> Uzun süreli maruziyet  [[koma]]ya ve hatta [[ölüm]]e yol açabilir.<ref>
{{Dergi kaynağı | başlık = Mechanism of Carbon-tetrachloride Toxicity | yazar = Recknagel R.O. | yazar2 = Glende E.A. | yazar3 = Dolak J.A.
 | yazar4 = Waller R.L.  | dergi = Pharmacology Therapeutics | sayı = 43 
 | sayfalar =139-154| yıl = 1989 |doi= 10.1016/0163-7258(89)90050-8 | cilt = 43
}}</ref> Karbon tetraklorüre kronik maruziyet [[Hepatotoksisite|karaciğer]]<ref>{{Dergi kaynağı |yazar=Recknagel RO |başlık=Carbon tetrachloride hepatotoxicity |dergi=Pharmacol. Rev. |cilt=19 |sayı=2 |sayfalar=145-208|tarih=Haziran 1967 |pmid=4859860 |doi= |url=http://pharmrev.aspetjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=4859860 | arşivtarihi = 25 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200125205220/http://pharmrev.aspetjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=4859860  |ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı |yazar=Masuda Y |başlık=[Learning toxicology from carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity] |dil=Japonca |dergi=Yakugaku Zasshi |cilt=126 |sayı=10 |sayfalar=885-899|tarih=Ekim 2006 |pmid=17016019 |url=https://www.jstage.jst.go.jp/article/yakushi/126/10/126_10_885/_article/-char/ja/ |doi=10.1248/yakushi.126.885 |erişimtarihi=4 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304085417/https://www.jstage.jst.go.jp/article/yakushi/126/10/126_10_885/_article/-char/ja/ |arşivtarihi=4 Mart 2016 |ölüurl=hayır}}</ref> ve [[Nefrotoksisite|böbrek hasarına]] yol açabilir. İnsanlarda, alım yolu fark etmeksizin, akut karbon tetraklorür zehirlenmelerinde karaciğer hasarı maruziyetten 24 veya daha fazla saat, böbrek hasarı ise maruziyetten en az 2 hafta sonra ortaya çıkar.<ref name=ehc/> İnsanlarda neden olduğu böbrek hasarı daha şiddetlidir, ancak geniş çapta araştırılmamıştır ve değerlendirilmesi için uygun benzer hayvan modelleri bulunamamıştır.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1= Klaaseen|ad1= Curtis D. |soyadı2= Watkins III|ad2=  John B.|tarih= 2005|başlık= Fundamentals of Toxicology|url= |yer= |yayıncı= |sayfa= |isbn=}}</ref> Karbon tetraklorüre maruz kalmak idrar üretimini azaltarak vücutta, özellikle akciğerlerde su ve kanda atık ürünlerin birikmesine neden olabilir. Böbrek yetmezliği, bu maddeye bağlı ölümlerin ana nedeni olmuştur.<ref name=atsdr>{{Web kaynağı| url = https://wwwn.cdc.gov/TSP/PHS/PHS.aspx?phsid=194&toxid=35| başlık = Public Health Statement for Carbon Tetrachloride| yazar = | tarih = 25 Ekim 2011| eser = | yayıncı = ATSDR| erişimtarihi = 4 Temmuz 2024| arşivurl = https://web.archive.org/web/20240703103121/https://wwwn.cdc.gov/TSP/PHS/PHS.aspx?phsid=194&toxid=35| arşivtarihi = 3 Temmuz 2024| ölüurl = hayır}}</ref>

[[Teratojen]]ik ve [[mutasyon|genotoksik]] değildir.<ref name=ehc/> [[Kanserojen]] olduğuna dair şüpheler bulunmaktadır.<ref>{{Dergi kaynağı
| vauthors=Rood AS, McGavran PD, Aanenson JW, Till JE |başlık=Stochastic estimates of exposure and cancer risk from carbon tetrachloride released to the air from the rocky flats plant | url=https://archive.org/details/sim_risk-analysis_2001-08_21_4/page/675 |dergi=Risk Anal. |cilt=21 |sayı=4 |sayfalar=675-695|tarih=Ağustos 2001 |pmid=11726020 |doi=10.1111/0272-4332.214143
}}</ref> Karbon tetraklorür, [[DSÖ]]'ye bağlı [[Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı]] (IARC) tarafından ''2B - olası kanserojen'' olarak tanımlandı, yani kimyasalın insanlarda kansere neden olabileceğine dair şüpheler vardır ancak henüz buna dair yeterli ve kesin kanıt yoktur. IARC'nin 1999 yılına ait raporunda karbon tetraklorür ile çalışan işçiler araştırılmış, işçilerde görülen kanser vakalarının karbon tetraklorüre bağlı olmadığı ve başka diğer kimyasallarla ilişik olduğu bulunmuş; karbon tetraklorürün işçilerde kanser riski artırmadığını düşünülmüştür. İnsanlardakinin aksine karbon tetraklorür, hayvanlarda tek başına kansere neden olmasa bile verilen kanserojenlerin karaciğer üzerindeki etkisini artırmıştır.<ref name=iarc>{{Kitap kaynağı |soyadı= |ad= |yazarbağı= |tarih= |başlık= International Agency for Research on Cancer (IARC) - Summaries & Evaluations Vol.: 71
|bölüm=CARBON TETRACHLORIDE (Group 2B)|bölümurl= https://inchem.org/documents/iarc/vol71/011-carbontetrac.html|yer= |yayıncı= |sayfa= 401|isbn=}}</ref> İnsanlarda tümör oluşumuna neden olduğuna dair herhangi bir kanıt yoktur.<ref name=ACSH/>
====Metabolizma====
Karbon tetraklorür karaciğerde [[sitokrom P450]] enzimi tarafından [[metabolizma|metabolize]] edilir. Metabolizmanın ilk ürünü aşırı reaktif triklorometil (-{{chem2|CCl3}}) [[radikal (kimya)|radikalidir]]. Bu radikal oksitlenerek çok daha reaktif triklorometilperoksil (-{{chem2|OOCCl3}}) radikalini oluşturur. Triklorometilperoksil, [[klorür]] ve [[oksit]] kaybederek fosgene dönüşebilir. Fosgen, vücut içinde su ile nötralize olur. Karbon tetraklorürün metabolizmasında ortaya çıkan radikaller vücuttaki büyük moleküllere bağlanabilir veya [[lipit]]lerin peroksitlenmesine neden olabilir.<ref name=ehc>{{Web kaynağı| url = https://inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc208.htm| başlık = CARBON TETRACHLORIDE| yazar = J. de Fouw| tarih = 1999| eser = Environmental Health Criteria 208| yayıncı = Dünya Sağlık Örgütü| erişimtarihi = 4 Temmuz 2024| arşivurl = https://web.archive.org/web/20230927055704/https://inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc208.htm| arşivtarihi = 27 Eylül 2023| ölüurl = hayır}}</ref> Ana metabolitleri arasında [[karbon dioksit]], [[hekzakloroetan]] ve [[kloroform]] vardır. Hayvanlarda yapılan araştırmalar solunan karbon tetraklorürün %60'ının metabolize edildiği ve geri kalanın olduğu gibi vücuttan atıldığını bulmuştur.<ref>{{Web kaynağı| url = https://www.atsdr.cdc.gov/csem/carbon-tetrachloride/biologic_fate.html| başlık = What Is the Biologic Fate of Carbon Tetrachloride in the Body?| yazar = | tarih = 22 Mayıs 2023| eser = Carbon Tetrachloride Toxicity| yayıncı = ATSDR| erişimtarihi = 4 Temmuz 2024| arşivurl = https://web.archive.org/web/20240525183924/https://atsdr.cdc.gov/csem/carbon-tetrachloride/biologic_fate.html| arşivtarihi = 25 Mayıs 2024| ölüurl = hayır}}</ref>

[[Etanol]] tüketimi karbon tetraklorürün karaciğer üzerindeki etkilerini artırır. Maruziyet öncesinde [[A vitamini]] ve [[fenobarbital]] alımı da aynı şekilde karbon tetraklorürün hepatotoksisitesini artırır. [[E vitamini]]nin karbon tetraklorürün hepatotoksisitesini azalttığı bilinmektedir.<ref name=ehc/>

==Popüler kültür ve toplum==
* Sürrealist Fransız yazar [[René Daumal]], topladığı böcekleri öldürme amacıyla kullandığı karbon tetraklorürü, psikoaktif etkileri için kasıtlı olarak almaktaydı.<ref name=Libe2011>{{Web kaynağı |başlık= Le cercle des «phrères» disparus | yazar1 = Frédérique Roussel |yıl= 2011 | url = https://www.liberation.fr/culture/2011/08/25/le-cercle-des-phreres-disparus_756766/ | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160316094912/https://www.liberation.fr/culture/2011/08/25/le-cercle-des-phreres-disparus_756766/ | arşivtarihi = 16 Mart 2016}}</ref>
* Karbon tetraklorür, Peter Parker'ın ([[Örümcek Adam]]) özel sıvı ağ formülünde bir bileşen olarak, [[salisilik asit]], [[toluen]], [[sodyum tetraborat]], [[silika jel]], [[metanol]], [[potasyum karbonat]], [[etil asetat]] ve [[bütillenmiş hidroksianisol]] (BHA) ile birlikte geçmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://thedirect.com/article/marvel-official-mcu-spider-man-web-fluid-formula |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=19 Temmuz 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230626140032/https://thedirect.com/article/marvel-official-mcu-spider-man-web-fluid-formula |arşivtarihi=26 Haziran 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>
* [[Ramones]]'un ''Carbona Not Glue'' şarkısında anlatıcı, karbon tetraklorür içeren bir leke çıkarıcı olan ''Carbona'' buharlarını çekmenin yapıştırıcı çekmeye kıyasla daha iyi "kafa yaptığını" söylemektedir. Daha sonra ''Carbona''<nowiki>'</nowiki>nın bir marka adı olması nedeniyle şarkıyı albümden çıkardılar.<ref>Bessman, Jim (1993). ''Ramones: An American Band.'' St. Martin's Griffin. s 74.</ref>
===Karbon tetraklorür nedenli ünlü ölümleri===
* İngiliz aktris [[Evalyn Bostock]], İngiliz aktris, Bir [[karanlık oda]]da çalışırken kullandığı karbon tetraklorürü yanlışlıkla içtiği için öldü.<ref>{{Web kaynağı | url=http://www.bostock.net/tree/bostgen/names/king/evelyn1917.html | başlık=Evelyn Hermia (1917 - 1944) | erişimtarihi=2 Temmuz 2024 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20190915212035/http://www.bostock.net/tree/bostgen/names/king/evelyn1917.html | arşivtarihi=15 Eylül 2019 | ölüurl=hayır }}</ref>
* [[Harry Edwards]] (1887–1952), ilk televizyon prodüksiyonunu yönettikten kısa bir süre sonra karbon tetraklorür zehirlenmesinden ölen Amerikan yönetmen.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı= Okuda |ad= Ted  |yazar2=Watz, Edward |başlık= The Columbia Comedy Shorts |yayıncı= McFarland & Company, Inc., Publishers |yıl= 1986  |sayfalar=214| isbn = 0-89950-181-8}}</ref>
*Amerikalı müzisyen ve aktivist [[Zilphia Horton]] (1910–1956), su sandığı bir bardak karbon tetraklorür bazlı [[daktilo]] temizleme sıvısını yanlışlıkla içtikten sonra geçirdiği böbrek hasarı nedeniyle öldü.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Highlander: No Ordinary School, 2nd ed.|soyadı=Glen|ad=John M.|yayıncı=University of Tennessee Press|yıl=1996|yer=Knoxville|sayfalar=138}}</ref>
*Amerikalı sahne yönetmeni [[Margo Jones]] (1911–1955), halıdaki boyayı temizlemek için kullanılan karbon tetraklorürün buharına maruz kaldı ve bir hafta sonra böbrek yetmezliğinden öldü.<ref>{{Haber kaynağı |başlık=Margo Jones Theatre To Suspend on Dec. 15 |iş=The New York Times |url=http://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1959/12/07/89308262.html?pageNumber=42 |erişimtarihi=23 Mart 2022|dil=İngilizce}}</ref>
*Amerikalı plak yapımcısı [[Jim Beck]] (1919–1956), kayıt ekipmanını temizlerken maruz kaldığı karbon tetraklorür dumanına maruz kaldıktan sonra öldü.<ref>''Certificate of Death: James A. Beck,'' Texas Department of Health, Bureau of Vital Statistics, File #24027</ref>
*Amerikalı [[blues]] şarkıcısı [[Tommy Tucker]] (1933–1982), zemin kaplamasında karbon tetraklorür kullandıktan sonra öldü.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.soulfulkindamusic.net/ttucker.htm |başlık=Tommy Tucker |yayıncı=Soulfulkindamusic.net |erişimtarihi=13 Haziran 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20180111164915/http://www.soulfulkindamusic.net/ttucker.htm |arşivtarihi=11 Ocak 2018 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Haber kaynağı |başlık=Robert Higginbotham, Singer Of Blues and Jazz, Dead at 48 |url=https://www.nytimes.com/1982/01/25/nyregion/robert-higginbotham-singer-of-blues-and-jazz-dead-at-48.html |alıntı=Robert Higginbotham, a blues and jazz singer who performed under the name Tommy Tucker, died Friday at College Hospital in Newark. Mr. Higginbotham, who lived in East Orange, N.J., was 48 years old. ... A native of Springfield, Ohio, he had lived in East Orange for 17 years. He was a licensed real-estate broker and had been an amateur prize fighter as a young man. |gazete=[[The New York Times]] |tarih=25 Ocak 1982 |erişimtarihi=20 Ağustos 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140715184756/http://www.nytimes.com/1982/01/25/nyregion/robert-higginbotham-singer-of-blues-and-jazz-dead-at-48.html |arşivtarihi=15 Temmuz 2014 |ölüurl=hayır }}</ref>

==Galeri==
<gallery class="center">
File:Chlorine in CCl4 dilute.JPG|Karbon tetraklorür içinde seyrek [[klor]] çözeltisi
File:Cl2 in CCl4.JPG|Karbon tetraklorür içinde daha derişik klor çözeltisi
File:Br2 in CCl4.JPG|Karbon tetraklorür içinde [[brom]] çözeltisi
File:NO2 in CCl4.JPG|Karbon tetraklorür içinde [[azot dioksit]] çözeltisi
File:Snohomish - Blackman House Museum - Comet fire extinguisher 01A.jpg|CCl<sub>4</sub> dolu yangın söndürme "bombaları"
File:"Learn to use it NOW-Carbon Tetrachloride Hand Fire Extinguisher" - NARA - 514854.jpg|CCl<sub>4</sub>'lü yangın söndürücü kullanım talimatı (1942 - 1945)
File:RamanSpectrum CCl4.png|CCl<sub>4</sub>'ün [[Raman spektrum]]u
File:Tetraform advertisement 1926.png|Etken maddesi karbon tetraklorür olan ''Tetraform'' antihelmentik ilaç reklamı (1926)
File:CCl4_mm.png| Gelişmiş Küresel Atmosfer Gazları Deneyi ([http://agage.mit.edu/ AGAGE]) tarafından [[troposfer|alt atmosferde]] ölçülen CCl<sub>4</sub>. Artışlar, trilyon başına parça (ppt) cinsinden aylık ortalama mol kesirleri olarak verilmektedir.
File:Hats ccl4 global.png|CCl<sub>4</sub>'ün hemisferik ve küresel ortalama konsantrasyonları
Image:AYool CCl4 history.png| CCl<sub>4</sub>'ün atmosferik konsantrasyonlarının zaman serisi

</gallery>
==Veriler==
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: #FFFFFF; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
! {{chembox header}} | Yapı ve özellikler
|-
| [[Kırılma indisi]], ''n''<sub>D</sub>
|1,460 
|-
| [[Abbe sayısı]]
| Bilinmiyor
|-
| [[Bağıl geçirgenlik|Dielektrik sabiti]], ε<sub>r</sub>
| 2,2379 ε<sub>0</sub> (20&nbsp;°C) 
|-
| [[Bağ gücü]]
| Bilinmiyor
|-
| [[Bağ uzunluğu]]
|175pm
|-
| [[Bağ açısı]]
| 109.5° Cl–C–Cl 
|-
| [[Dipol momenti]]
| 0 D 
|-
| [[Manyetik alınganlık]]
| Bilinmiyor
|-
| [[Yüzey gerilimi]]
| 28 dyn/cm, 10&nbsp;°C<br>26,8 dyn/cm, 20&nbsp;°C<br>22,2 dyn/cm, 75&nbsp;°C 
|-
| [[Viskozite]]
| 0,9578 mPa·s, 21&nbsp;°C<br>0,901 mPa·s, 25&nbsp;°C<br>0,7928 mPa·s, 35&nbsp;°C<br>0,4056 mPa·s, 99&nbsp;°C<ref name="lange1669">''Lange's Handbook of Chemistry'', 10th ed. Sayfa 1669–1674</ref>
|-
| [[Isı iletkenliği]]<br> (W m<sup>−1</sup> cinsinden) 
| 0,1093 (270 K) <br> 0,1074 (280) K <br> 0,1055 (290 K) <br> 0,1036 (300 K) <br> 0,1017 (310 K) <br> 0,0997 (320 K)<ref>Touloukian, Y.S., Liley, P.E., and Saxena, S.C. Thermophysical properties of matter – the TPRC data series. Volume 3. Thermal conductivity – nonmetallic liquids and gases. Data book. 1970.</ref>
|} 
===Termodinamik özellikler===
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="6" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: #FFFFFF; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
! {{chembox header}} | Faz davranışı 
|-
| [[Üçlü nokta]]
| 249 K (–24&nbsp;°C)
|-
| [[Kritik nokta (termodinamik)|Kritik nokta]]
| 556,4 K (283,3&nbsp;°C), 4493 kPa, 3,625&nbsp;mol.dm<sup>−3</sup>
|-
| Standart [[donma|füzyon]] [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>fus</sub>''H''<sup><s>o</s></sup>
| 2,52 kJ/mol
|-
| Standart donma [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>fus</sub>''S''<sup><s>o</s></sup>
| 10,1 J/(mol·K)
|-
| Standart [[buharlaşma]] [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>vap</sub>''H''<sup><s>o</s></sup>
| 32,54 J/mol
|-
| Standart buharlaşma [[entropi]] değişimi, Δ<sub>vap</sub>''S''<sup><s>o</s></sup>
| 92,82 J/(mol·K), 76&nbsp;°C
|-
! {{chembox header}} | Katı özellikleri 
|-
| Standart oluşum [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>f</sub>''H''<sup><s>o</s></sup><sub>solid</sub>
| Bilinmiyor
|-
| Standard molar entropi,<br/>''S''<sup><s>o</s></sup><sub>katı</sub>
| Bilinmiyor
|-
| [[Isı kapasitesi]], ''c<sub>p</sub>''
| 44,22 J/(mol K), -227&nbsp;°C (46 K)
|-
! {{chembox header}} | Sıvı özellikleri 
|-
| Standart oluşum [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>f</sub>''H''<sup><s>o</s></sup><sub>sıvı</sub>
|–128,4 J/mol
|-
| Standard molar [[entropi]],<br/>''S''<sup><s>o</s></sup><sub>sıvı</sub>
| 214,39 J/(mol K) 
|-
| Yanma entalpisi
| –359,9 kJ/mol Δ<sub>c</sub>''H''<sup><s>o</s></sup>
|-
| [[Isı kapasitesi]], ''c<sub>p</sub>''
| 131,3 J/(mol K)
|-
! {{chembox header}} | Gaz özellikleri 
|-
| Standart oluşum [[entalpi]] değişimi, Δ<sub>f</sub>''H''<sup><s>o</s></sup><sub>gaz</sub>
|  –95,98 kJ/mol
|-
| Standard molar entropi,<br/>''S''<sup><s>o</s></sup><sub>gaz</sub>
| 309,65 J/(mol K) 
|-
| [[Isı kapasitesi]], ''c<sub>p</sub>''
|  82,65 J/(mol K)
|-
| van der Waals sabitleri
| a = 2066 L<sup>2</sup> kPa/mol<sup>2</sup><br> b = mol başına 0,1383 litre<ref name="crcD104">''CRC Handbook of Chemistry and Physics'' 47th ed, s D-104</ref>
|-
|}

===Buhar basıncı===
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="6" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: white; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
|-
| {{chembox header}} | '''mm Hg cinsinden [[basınç]]''' || 1 || 10 || 40 || 100 || 400 || 760 || 1520 || 3800 || 7600 || 15200 || 30400 || 45600
|-
| {{chembox header}} | '''°C'''<ref>''CRC Handbook of Chemistry and Physics'' 47th ed.</ref>  || –50.0<sub>(s)</sub> || –19,6 || 4,3 || 23,0 || 57,8 || 76,7 || 102,0 || 141,7 || 178,0 || 222,0 || 276,0 || &nbsp; —
|}

[[Dosya:LogCarbontetrachlorideVaporPressure.png|küçükresim|600px|left|'''Karbon Tetraklorürün buhar basıncının log<sub>10</sub>'u'''{{adn|Kullanılan formül:<math>\scriptstyle \log_e P_{mmHg} =</math><math>\scriptstyle \log_e (\frac{760}{101.325}) - 9.113968 \log_e(T+273.15) - \frac {6263.383}{T+273.15} + 74.99482 + 7.411446 \times 10^{-06} (T+273.15)^2</math><ref name="cheric_p">{{Web kaynağı|url=http://www.cheric.org/research/kdb/hcprop/cmpsrch.php|başlık=Pure Component Properties|biçim=Queriable database|yayıncı=Chemical Engineering Research Information Center|erişimtarihi=17 Mayıs 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070603180431/http://www.cheric.org/research/kdb/hcprop/cmpsrch.php|arşivtarihi=3 Haziran 2007|ölüurl=hayır}}</ref>}}]]{{Clear}}

==Ayrıca bakınız==
* [[Halojenli çözücüler listesi]]
* [[Silisyum tetraklorür]]
* [[Germanyum tetraklorür]] 
* [[Kalay(IV) klorür|Kalay tetraklorür]]
* [[Kurşun(IV) klorür|Kurşun tetraklorür]] 
* [[Titanyum tetraklorür]]

==Notlar==
{{not listesi}}
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
*{{PGCH|0107}}
*{{Dergi kaynağı |başlık=Carbon Tetrachloride (Group 2B) |dergi=International Agency for Research on Cancer (IARC) – Summaries & Evaluations |cilt=71 |sayfa=401 |yıl=1999 |url=http://www.inchem.org/documents/iarc/vol71/011-carbontetrac.html |erişimtarihi=3 Aralık 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161030091617/http://www.inchem.org/documents/iarc/vol71/011-carbontetrac.html |arşivtarihi=30 Ekim 2016 |ölüurl=hayır }}
*[http://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp30.pdf Karbon tetraklorürün toksikolojik profili] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170118214358/https://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp30.pdf |tarih=18 Ocak 2017 }}
*[http://www.inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc208.htm Karbon tetraklorürün çevresel sağlık kriterleri] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20161030212013/http://www.inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc208.htm |tarih=30 Ekim 2016 }}
*[https://web.archive.org/web/20070314080434/http://ull.chemistry.uakron.edu/erd/Chemicals/7000/6256.html Tehlikeli Kimyasal Veri Tabanında Karbon Tetraklorür MSDS]
*[https://web.archive.org/web/20071011204255/http://ptcl.chem.ox.ac.uk/MSDS/CA/carbon_tetrachloride.html Oxford Üniversitesi'nde MSDS]
*[https://web.archive.org/web/20120318171343/http://ntp.niehs.nih.gov/ntp/roc/eleventh/profiles/s029carb.pdf ntp.niehs.nih.gov sitesinde madde profili]
*[http://chemsub.online.fr/name/carbon_tetrachloride.html ChemSub Online: Karbon tetraklorür]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110721014408/http://chemsub.online.fr/name/carbon_tetrachloride.html |tarih=21 Temmuz 2011 }}

{{Klorürler}}
{{Karbon bileşikleri}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:19. yüzyılda keşfedilen maddeler]]
[[Kategori:Halometanlar]]
[[Kategori:İnorganik karbon bileşikleri]]
[[Kategori:Ametal halojenürler]]
[[Kategori:Klorürler]]
[[Kategori:Sera gazları]]
[[Kategori:Tehlikeli hava kirleticileri]]
[[Kategori:Soğutucu gazlar]]
[[Kategori:IARC 2B grubu kanserojenler]]
[[Kategori:Kuru temizleme]]
[[Kategori:Kloroalkanlar]]
[[Kategori:Tatlı kokulu kimyasallar]]
[[Kategori:Halojenli çözücüler]]
[[Kategori:Hepatotoksinler]]
[[Kategori:Perklorokarbonlar]]
[[Kategori:Antihelmintikler]]