Titus'a Mektup sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yeni Ahit}}
'''Titus'a Mektup''' (Grekçe: Επιστολή προς Τίτῳν) ya da '''Pavlus'un Titus'a Mektubu''' Yunanca Kutsal Yazıların ([[Yeni Ahit]]) bir kitabıdır. Sadece Titus olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup elçi [[Pavlus]]'un değişik cemaatlere ya da kişilere yazdığı 14 mektubun biridir. Pavlus bu mektubu adı Titus olan bir Hristiyana yazdı.

== Hitap edilen kişi ==

Titus, elçi Pavlus ile çok çalışan bir Yunan Hristiyandır. Pavlus Titus’tan “iş arkadaşım ve yoldaşım” diye söz etti (2. Korintoslular 8:23).

Antakya'da (M.S. 49 civarı) sünnet meselesi ortaya çıktığında, Titus'un Pavlus ve Barnabas'la Yeruşalim'e kadar eşlik ettiği anlaşılıyor ([[Elçilerin İşleri]] 15:1, 2; Galatyalılar 2:1-3). M.S. 55 civarında Titus, Korintos cemaatine özverili bir şekilde hizmet etti; elçi Pavlus onu Yahudiye'deki muhtaç kardeşler için toplanmasına yardım etmesi ve belki de cemaatin Pavlus'un onlara ilk mektubuna nasıl karşılık verdiğini görmek için göndermişti (2. Korintoslular 2:13; 8:1-6; 12:17, 18).

Titus daha sonra Makedonya'da elçi ile karşılaştığında, Pavlus'u teselli eden ve sevindiren Korintos cemaati hakkında iyi bir açıklama yapabildi. (2. Korintoslular 7:6, 7, 13-15).

Pavlus Roma'daki ilk esaretinden serbest bırakıldıktan sonra, görünüşe göre Titus ve Timoteos onunla hizmette çalıştı. Pavlus, Girit'teyken (M.S. 61 ile 64 arasında) Titus'u "yarım kalan işleri düzene koyup her şehirde cemaat ihtiyarlarının atanmasını … yapabilesin" diye orada bıraktı (Titus 1:5). Bu geçici bir görevdi; çünkü Pavlus, Titus'un Nikopolis'te kendisine katılmak için elinden geleni yapmasını istiyordu (Titus 3:12). Pavlus'un Roma'daki ikinci tutukluluğu sırasında (M.S. 65 civarında), Titus muhtemelen elçinin talimatıyla veya onun rızasıyla Dalmaçya'ya gitti (2. Ti 4:10).

== Yazar ==
=== Kutsal Kitap'ın tanıklığı ===

İsa'nın elçisi Pavlus kendini şu sözlerle mektubun yazarı olarak tanıtır: „Tanrı’nın seçtiklerinin sahip olduğu imana ve tam hakikat bilgisine göre Tanrı’nın kulu ve İsa Mesih’in elçisi olan Pavlus’un mektubu.“ (Titus 1:1).

Pavlus, Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus şehrinde doğdu (Filipililer 3:5; Elçilerin İşleri 21:39; 22:3). Anababası Yahudiliğin bir mezhebi olan Ferisilere ait idiler (Elçilerin İşleri 23:6; Filipililer 3:5). Doğumundan beri Roma'nın vatandaşlığına sahipti (Elçilerin İşleri 22:28). Çadırcı olarak geçimini sağladı (Elçilerin İşleri 18:3). Yeruşalim'de tahsili bir Ferisi olan [[Gamaliel]] tarafından öğretildi (Elçilerin İşleri 22:3). En az iki dil -İbranice ve Yunanca- konuşabildi (Elçilerin İşleri 21:37-40).

Pavlus, oradaki Hristiyanları tutuklu olarak Yeruşalim’e getirebilmek için Şam'a giderken olağanüstü bir görünüşte gökteki İsa'dan elçisi olarak seçildi (Elçilerin İşleri 9:1-16; Efesoslular 1:1).

Çocukluğundan beri o iki isme sahipti: İbranice ismi Saul ve Romalı ismi Pavlus. Özellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak için görevlendirildiğinden dolayı Romalı ismini kullandı (Elçilerin İşleri 9:15; Galatyalılar 2:7, 8).

=== Tarihin tanıklığı ===
Mektubun gerçekliği, M.S. 2. yüzyıldan kalma Muratori Kanonundan başlayarak, Yunanca Kutsal Yazıların bilinen tüm eski katalogları tarafından doğrulanır. 
Hem Irenaeus hem de [[Origenes]], Pavlus'un bu mektubundan alıntı yapar ve diğer birçok erken Hristiyan yazar da mektubun kanonik olmasını onaylar. Kodeks Sinaiticus'ta ve Kodeks Alexandrinus'ta bulunur. John Rylands Kütüphanesi, Titus 1:11-15 ve 2:3-8'i içeren M.S. üçüncü yüzyıldan kalma bir kodeks sayfası olan Papirüs <math>\mathfrak{P}^{32}</math>'ye sahiptir.

=== Dinbilimcilerin görüşleri ===
Birçok dinbilimcilerin Pavlus'un yazarlığı hakkında şüphelenmektedirler. Timoteos'a yazılan mektuplarla ilgili öne sürülen aynı argümanlar delil olarak kullanılır.

== Tarih ve Yer ==
=== Kutsal Kitap'ın tanıklığı ===

Pavlus'un Roma'daki ilk hapsedilmesinden önce Girit adasındaki Hristiyan faaliyetlerine ilişkin hiçbir kayıt bulunmadığına göre, o ve Titus, salıverilmesi ile son hapsedilmesi arasında adada bulunmuş olmalıdır. O, hizmetinin son yıllarında tekrar Timoteos ve Titus'un yanındaydı. Görünüşe göre buna Girit, Yunanistan ve Makedonya'daki hizmet de dahildi. Pavlus'un sonunda Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Nikopolis'e gittiği bildiriliyor. Orada tutuklanıp idam edildiği Roma'ya götürüldüğünden şüphelenildi. Pavlus, kendisine talimat verdiği gibi, “kusurlu şeyleri düzeltmek ve ihtiyarları kasabadan kasabaya tayin etmek” için Titus'u Girit'te bırakmıştı. Pavlus, mektubu Titus'u Girit'te bıraktıktan kısa bir süre sonra yazmış gibi görünüyor - büyük olasılıkla Makedonya'dan (Titus 1:5; 3:12; 1. Timoteos 1:3; 2. Timoteos 4:13, 20). Böylece mektup M.S. 61 ile 64 yılları arasında yazılmıştır.<ref>Insight On The Scriptures, S. 1137 (Almanca); Watch Tower Bible and Tract Society, 1990</ref> Makedonya'dan Titus'a gönderilmiş olması mümkündür; Pavlus görünüşe göre Timoteos'un ilk mektubunu da bu sıralarda yazdı (1 Timoteos 1:3).

== Kanon Dizileri ve El Yazmaları ==

Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait kanon listelerinden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.
El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kâğıt olarak kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.
 
=== Kanon Dizileri ===
Titus Mektubu Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:

{| class="wikitable"
|+<big>Kanon Dizileri</big>
!
!İsim
!Yıl (M.S.)
|-
|1
|Muratori Fragmanı (İtalya)
|170
|-
|2
|İrenaeus (Anadolu)
|180
|-
|3
|İskenderiyeli Clemens
|190
|-
|4
|Tertullianus (Kuzey Afrika)
|207
|-
|5
|Origenes (İskenderiye)
|230
|-
|6
|Eusebios (Filistin)
|320
|-
|7
|Kudüslü Kyrillos
|348
|-
|8
|Cheltenham-Listesi (Kuzey Afrika)
|365
|-
|9
|Athanasios (İskenderiye)
|367
|-
|10
|Epiphanios (Filistin)
|368
|-
|11
|Nazianzoslu Gregorios (Anadolu)
|370
|-
|12
|Amphilokhios (Anadolu)
|370
|-
|13
|Philaster (İtalya)
|383
|-
|14
|Hieronymus (İtalya)
|394
|-
|15
|Augustinus (Kuzey Afrika)
|397
|-
|16
|Kartaca Konsili (Kuzey Afrika)
|397
|}

=== Papirüs El Yazmaları ===
[[Dosya:P032-Tit-1 11-15-II.jpg|küçükresim|[[Papirüs 32|<math>\mathfrak{P}^{32}</math>]]; Papirüs Rylands 5; G. P. 5]]

Titus Mektubu'nun tümü ya da birkaç ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.
{| class="wikitable"
|+Papirüs El Yazmaları
!
!Simge
!İsim
!Tarih (M.S.)
!Dil
!Bulundukları Yer
!İçerik
|-
|1
|[[Papirüs 32|'''<math>\mathfrak{P}^{32}</math>''']]
|P. Rylands 5; G. P. 5 
|200
|Yunanca
|Manchester (İngiltere)
|Titus 1, 2
|-
|2
|[[Papirüs 61|'''<math>\mathfrak{P}^{61}</math>''']]
|P. Colt 5
|700-725
|Yunanca
|New York (ABD)
|Titus 3:1-5, 8-11
|}

=== Vellum ve Deri El Yazmaları ===
[[Dosya:Codex Sinaiticus Matthew 8,28-9,23.JPG|küçükresim|Kodeks Sinaiticus: Matta 8:28-9:23]]
Titus Mektubu'nun tümü bazı meşhur Vellum ve Deri El Yazmalarında bulunur.

{| class="wikitable"
|+Vellum ve Deri El Yazmaları
!
!Simge
!İsim
!Tarih (M.S.)
!Dil
!Bulundukları Yer
|-
|1
|א
|Kodeks Sinaiticus
|4. yüzyıl
|Yunanca
|Londra (İngiltere)
|-
|2
|A
|Kodeks Alexandrinus
|5. yüzyıl
|Yunanca
|Londra (İngiltere)
|-
|3
|B
|Kodeks Vatikanus 1209
|4. yüzyıl
|Yunanca
|Vatikan Kütüphanesi
|-
|4
|C
|Kodeks Ephraemi Syri reskriptus
|5. yüzyıl
|Yunanca
|Paris (Fransa)
|-
|5
|D<sup>P</sup>
|Kodeks Claromontanus
|6. yüzyıl
|Yunanca / Latince
|Paris (Fransa)
|}

== Bölümleme ==
Kutsal Kitap'ın bölümlere ve ayetlere bölünmesi orijinal yazarlara geri dönmez, fakat yüzyıllar sonra yararlılık nedenleriyle tanıtıldı. Masoretler, İbranice Kutsal Yazıları ayetlere ayırdı. Daha sonra M.S. 13. yüzyılda bölümler eklendi. 1553'te, Robert Estienne'in Fransızca Kutsal Kitap'ı nihayet mevcut bölüm ve ayet bölümüyle birlikte ilk tam Kutsal Kitap olarak basıldı.

* Bölüm 1: Giriş sözleri (1-4); Girit'te Tirus gözetmenler atansın (5-9); iman yolunda sağlam olmayanları uyarsın (10-16).
* Bölüm 2: Gençler ve yaşlılar için sağlıklı öğreti (1-15): Tanrı'nın isteğine aykırı her şeyi reddetmek (12), iyi işlerde gayretli olmak (14).
* Bölüm 3: Uygun boyun eğme (1-3); iyi şeyler yapmaya hazır olmak (4-8); aptalca tartışmalardan ve mezhepçilikten uzak kalmak (9-11); kişisel yönergeler ve selamlar (2-15).

== İçerik ==
Pavlus bu mektupla iş arkadaşını cesaretlendirmek ve görevini yerine getirmesinde ona destek vermek gibi bir amacı güdüyordu.

Titus, Girit'teki çeşitli şehirlerde kusurlu şeyleri düzeltmek ve gözetmenler atamakla görevlidir (1:5). Gözetmen olarak atanan bir erkek, suçlanacak yönü olmayan, hem insan olarak hem de aile hayatında örnek teşkil eden, misafirperver, dengeli ve özdenetime sahip olmalı. Öğretirken gerçeği doğru bir şekilde açıklamalı ve böylece karşı çıkanları uyarmalı ve düzeltebilmelidir (1:6-9). Cemaatteki inatçı kişileri özellikle sünneti savunanları susturulmalı. Herkesin imanda aklı başında olması için öğüt verilerek bir düzeltme yapılmalıdır (1:10-16).

Pavlus Titus'a, yaşlı adam ve kadınlara yardım etmek için yönerge veriyor. Yaşlı adamlar alışkanlıklarında ölçül ve ağırbaşlı olsunlar ve yaşlı kadınlar iyi olanı öğreten kişiler olsunlar (2:1-3). Genç kadınlar ailelerini seven ve iffetli kişiler olsunlar ve genç erkeklere sağduyulu ve ciddiyetle öğretenler olsunlar diye öğüt veriliyor (2:4-8).

Aptalca tartışmalardan ve Kanun konusundaki (Musa'nın Kanunu) kavgalardan kaçınılmalıdır. İki kez uyarıldıktan sonra mezhepçilik yapan biri reddedilsin (3:9-11).

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

== Edebiyat ==
* Victor Hasler:&nbsp;Die Briefe an Timotheus und Titus. Zürcher Bibelkommentare 12, TVZ: Zürich 1978,&nbsp;ISBN 3-290-14721-5
* Otto Knoch:&nbsp;1. und 2. Timotheusbrief, Titusbrief. Die neue Echter-Bibel 14. Echter-Verlag, Würzburg 2. Aufl. 1990,&nbsp;ISBN 3-429-01139-6
* Jerome D. Quinn:&nbsp;The Letter to Titus. A New Translation with Notes and Commentary and an Introduction to Titus, I and II Timothy, the Pastoral Epistles. The Anchor Bible 35. Doubleday, New York u.&nbsp;a. 1990,&nbsp;ISBN 0-385-05900-0
* Rüdiger Fuchs:&nbsp;Unerwartete Unterschiede. Müssen wir unsere Ansichten über "die" Pastoralbriefe revidieren?&nbsp;Bibelwissenschaftliche Monographie 12. Brockhaus, Wuppertal 2003,&nbsp;ISBN 3-417-29480-0

== Ayrıca bakınız ==
* [[Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi]]
* [[Yeni Ahit'in El Yazmalarının Kategorileri]]
* [[Yeni Ahit'in Metin Tarihi]]

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:İncil'i oluşturan kitaplar]]
[[Kategori:Kanonik mektuplar]]