Volt-amper sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya:Cmplxpower.svg|küçükresim|upright=1.36|Karmaşık düzlemde aktif ve reaktif güç]]
'''Volt-amper''' [[elektrik]] devrelerinde [[Güç (elektrik)|aktif güç]] ve [[reaktif güç|reaktif gücü]] bir arada ifade eden bir birimdir. Devredeki gerilim ile akımın çarpımıdır. Reziztif devrelerde güç devrenin iki ucu arasındaki gerilim ile devreden geçen akımın çarpımı suretiyle bulunur. Ancak devrede [[indüktans|indüktif]] veya [[kapasitans|kapasitif]] yük varsa bu durumda gerilim ile akım arasında [[Faz (dalga)|faz farkı]] oluşabilir ve gerilim ile akımın çarpımı devrede kullanılan gerçek güçten fazla olabilir. Bu sebepten güc aktif (kullanılan güç) güç ve reaktif (sanal güç) olarak belirtilir.

[[Alternatif akım]]da aktif güç birimi ''[[watt]]'', reaktif güç birimi ise ''[[var (birim)|var]]''dır. Aktif ve reaktif güç bileşkesinin belirtmek için ise ''volt-amper'' birimi kullanılır. Bu üçü arasındaki ilişki [[karmaşık düzlem]]de bir dik üçkenle ifade edilebilir. Buna göre, komşu kenar aktif güç, karşı kenar reaktif güç ve [[hipotenüs]] te aktif ve reaktif gücün bileşkesidir. Aşağıda bu ilişkiler görülmektedir:

*Aktif ve reaktif güç bileşkesi;
: <math>S = I_{rms}\cdot V_{rms} (cos (\varphi)+j \cdot sin (\varphi)) \quad</math>

Burada <math>I_{rms}</math> ve <math> V_{rms}  </math> efektif akım veya gerilimi, <math>\varphi</math> [[akım]] ve [[Gerilim (elektrik)|Gerilim]] arasındaki [[faz açısı]]nı ifade eder. ''j'' [[sanal sayı]] operatörüdür. Bu ifadenin reel kısmı aktif, sanal kısmı ise reaktif güçtür.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.electronics-tutorials.ws/accircuits/reactive-power.html |başlık=Elektronik sayfası {{en}} |erişimtarihi=10 Eylül 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190412123707/https://www.electronics-tutorials.ws/accircuits/reactive-power.html |arşivtarihi=12 Nisan 2019 |ölüurl=hayır}}</ref>
 
Yani <math>P = I_{rms}\cdot V_{rms} \cdot cos (\varphi)\quad </math> aktif güç ve <math>|Q | = I_{rms}\cdot V_{rms} \cdot sin (\varphi) \quad</math> ise reaktif güçtür.

Volt-amperin aktif güçten fazla olması her periyotta gücün bir bölümünün kullanılmayıp devreye iade edildiği anlamına gelir. Faz açısı ne kadar fazla ise kullanılmayıp devreye iade edilen güç te o kadar fazladır. 90<sup>0</sup> faz açısında ise hiç güç kullanılmaz. Faz farkı özellikle motor bobinlerinin indüktif etkisi sebebiyle ortaya çıkar. Bu durumda tüketiciler kondansatörlü faz düzeltme devreleri (kompanzasyon devreleri) kullanabilirler.

==Kaynakça==
{{Kaynakça}}

[[Kategori:Karmaşık sayılar]]
[[Kategori:Elektrik ve manyetizma birimleri]]
[[Kategori:Elektrik]]