EDTA

İçerisinde Etilendiamintetraasetik asit bulunun bir şişe.

EDTA, Etilendiamintetraasetik asit'in kısaltmasıdır. EDTA polyaminokarboksilik asit bileşiğidir. Genel formülü; [CH₂N(CH₂COOH)₂]₂ şeklindedir.

Tarihi

EDTA ilk olarak Ferdinand Munz tarafından tanımlanmıştır. Munz, EDTA'nın keşfini etilendiamin ve klorasetik asit çözeltilerinden elde etmiştir.

H₂NCH₂CH₂NH₂ + 4 CH₂O + 4 NaCN + 4 H₂O → (NaO₂CCH₂)₂NCH₂CH₂N(CH₂CO₂Na)₂ + 4 NH₃

(NaO₂CCH₂)₂NCH₂CH₂N(CH₂CO₂Na)₂ + 4 HCl → (HO₂CCH₂)₂NCH₂CH₂N(CH₂CO₂H)₂ + 4 NaCl

Poliamino karboksilik asit grubundan olan EDTA'nın kimyasal yapısında 2 amino 4 karboksil ligandı vardır. EDTA metal iyonlarına karşı yüksek çekim gösterir.

[Fe(H₂O)₆]³⁺ + H₄EDTA $\rightleftharpoons$ [Fe(EDTA)]⁻+ 6 H₂O + 4 H⁺ (K_eq = 10^25.1)

EDTA’nın Laboratuvarda Kullanımı

EDTA laboratuvarda metal iyonlarını tutmak için kullanılır. Biyokimya ve moleküler biyoloji iyon tüketici olarak enzimlere karşı kullanılır. Analitik kimya da kompleksometrik titrasyon, Su sertliği maskeleyici ajanlar analizelerinde kullanılır.