Triton'un atmosferi

Şablon:Gökbilimsel atmosfer Triton'un atmosferi, Triton'u çevreleyen gaz katmanıdır. Titan ve Plüton'un atmosferleri gibi Triton'un atmosferi de esas olarak azot, daha az miktarda metan ve karbonmonoksitten oluşur. Yüzeyinin 30 kilometre yukarısına kadar uzanan organik bir pus katmanı ve yaklaşık 4 kilometre yükseklikte ince, parlak bulutlardan oluşan bir katman barındırır. Triton'un düşük yerçekimi nedeniyle atmosferi gevşek bir şekilde bağlıdır ve yüzeyinden 800 kilometreden öteye uzanır.

Triton, Satürn'ün uydusu Titan ile birlikte, Güneş Sistemi'ndeki önemli ve küresel atmosfere sahip olduğu bilinen iki uydudan biridir.Şablon:Efn Yüzey basıncı yalnızca 14 mikrobardır (1,4 Pa veya 0,0105 mmHg), bu da Dünya'daki yüzey basıncının Şablon:Kesir'i kadar bir değere denk gelir. Plüton'un atmosferine benzer şekilde Triton'un atmosferi de mevsimsel değişikliklere duyarlıdır. 1998 yılında yapılan gözlemler sıcaklıkta bir artış olduğunu ve bunun da atmosferin yoğunluğunu artırdığını göstermiştir.

Bileşimi ve kimyası

Triton'un atmosferindeki ana gaz azottur. Bilinen diğer iki bileşen metan ve karbonmonoksittir ve bollukları azotun birkaç yüzde biri kadardır. İlk olarak 2010 yılında yer tabanlı gözlemlerle tespit edilen karbonmonoksit, metandan biraz daha bol bulunur. Metanın azota göre bolluğu, 2001 yılında güney yarımküre gündönümünü geçen Triton'da gözlemlenen mevsimsel ısınma nedeniyle 1986'dan bu yana dört ila beş kat artmıştır. Neredeyse tamamen azottan oluşması ve diğer gazların küçük katkılarıyla bileşim açısından Plüton'un atmosferine büyük ölçüde benzerlik gösterir.

Triton'un atmosferinin diğer olası bileşenleri arasında argon ve neon bulunur. Voyager 2Şablon:'nin 1989'da elde ettiği Triton spektrumunun ultraviyole kısmında tespit edilemedikleri için bolluklarının birkaç yüzdeyi aşması olası görünmemektedir. Yukarıda bahsedilen gazlara ek olarak üst atmosfer, metanın fotolizi ile üretilen önemli miktarda hem moleküler hem de atomik hidrojen içerir. Bu hidrojen hızla uzaya kaçarak Neptün'ün manyetosferinde bir plazma kaynağı görevi görür.

Triton'un atmosferindeki kimyaŞablon:Rp

Molekül	Üretim	Kaybolma
Hidrojen (Şablon:Chem2)	Çeşitli	Kaçış
Hidrojen (H)	Çeşitli	Kaçış
Azot (Şablon:Chem2)	Kriyovolkanizma? $\mathrm{N}+\mathrm{N}\mathrm{H}⟶\mathrm{N}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}$ $2\mathrm{N}+\mathrm{N}{\phantom{A}}_2⟶2\mathrm{N}{\phantom{A}}_2$	Kaçış $\mathrm{N}{\phantom{A}}_2^{+}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2⟶\mathrm{N}{\phantom{A}}_2\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}$ $\mathrm{N}\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{N}{\phantom{A}}_2⟶\mathrm{N}{\phantom{A}}_2\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{N}$
Azot (N)	$\mathrm{H}+\mathrm{N}\mathrm{H}⟶\mathrm{N}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2$	Kaçış $\mathrm{N}+\mathrm{N}\mathrm{H}⟶\mathrm{N}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}$ $2\mathrm{N}+\mathrm{N}{\phantom{A}}_2⟶2\mathrm{N}{\phantom{A}}_2$ $\mathrm{N}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2⟶\mathrm{N}\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}$
Metan (Şablon:Chem2)	Kriyovolkanizma?	$\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+2\mathrm{H}$ $\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2$ $\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}\mathrm{H}+\mathrm{H}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2$
Karbonmonoksit katyonları (Şablon:Chem2)	$\mathrm{N}{\phantom{A}}_2^{+}+\mathrm{C}\mathrm{O}⟶\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{N}{\phantom{A}}_2$ $\mathrm{N}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{C}\mathrm{O}⟶\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{N}$	$\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}⟶\mathrm{C}\mathrm{O}+\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}$ $\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{e}⟶\mathrm{C}+\mathrm{O}$ $\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2⟶\mathrm{H}\mathrm{C}\mathrm{O}{\phantom{A}}^{+}+\mathrm{H}$
Metilen (Şablon:Chem2)	$\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+2\mathrm{H}$ $\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2$	$\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}⟶\mathrm{C}\mathrm{H}+\mathrm{H}{\phantom{A}}_2$
Etilen (Şablon:Chem2)	$2\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{h}\mathrm{\nu }⟶\mathrm{C}{\phantom{A}}_2\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+1.5\mathrm{H}{\phantom{A}}_2+\mathrm{H}$ $\mathrm{C}\mathrm{H}+\mathrm{C}\mathrm{H}{\phantom{A}}_4⟶\mathrm{C}{\phantom{A}}_2\mathrm{H}{\phantom{A}}_4+\mathrm{H}$

Neptün ile etkileşimler

Triton'un atmosferi, Neptün'ün manyetosferi aracılığıyla Neptün ile etkileşime girer ve bu etkileşimler Triton'un ters yönlü yörüngesi ve Neptün'ün asimetrik manyetosferi nedeniyle karmaşık hale gelir. Triton'un atmosferinden kaçan nötr hidrojen ve azot, Neptün'ün etrafında yörüngede dönen ve "Triton torusu" adı verilen büyük bir nötr bulut oluşturur. Modellenen hidrojenin (hem atomik hem de moleküler) kaçış hızı saniyede yaklaşık Şablon:Val parçacık kadardır. Azot kaçış hızlarının ise 2-3 kat daha düşük olduğu tahmin edilmektedir. Nötr hidrojen torusunun yoğunluğu, Titan tarafından korunan nötr hidrojen torusunun yoğunluğundan fazla değilse bile benzerdir. Triton torusu içindeki nötr parçacıkların iyonlaşması ve Triton'un atmosferinden iyonların kaçışı, Neptün'ün manyetosferindeki plazmanın ana kaynağı olarak işlev görebilir.

Ayrıca bakınız

• Plüton'un atmosferi
• Titan'ın atmosferi

Dış bağlantılar

• Voyager websitesi