Hissedilir ısı

Hissedilir ısı, bir cisim veya termodinamik sistem tarafından değiştirilen ısı olup, burada ısı değişimi cismin veya sistemin sıcaklığını ve cismin veya sistemin bazı makroskobik değişkenlerini değiştirir, ancak hacim veya basınç gibi cisim veya sistemin diğer bazı makroskopik değişkenlerini değiştirmeden bırakır.

Kullanım

{{#invoke:Sidebar |collapsible | bodyclass = plainlist | titlestyle = padding-bottom:0.3em;border-bottom:1px solid #aaa; | title = Termodinamik | imagestyle = display:block;margin:0.3em 0 0.4em; | image = | caption = Klasik Carnot ısı makinesi | listtitlestyle = background:#ddf;text-align:center; | expanded =

| list1name = dallar | list1title = Dallar | list1 = Şablon:Startflatlist

• Klasik
• İstatistiksel
• Kimyasal
• Kuantum termodinamiği

• DengeŞablon:\Dengesizlik

| list2name = kanunlar | list2title = Kanunlar | list2 = Şablon:Startflatlist

• Sıfırıncı
• Birinci
• İkinci
• Üçüncü

| list3name = sistemler | list3title = Sistemler | list3 =

• Kapalı sistem
• İzole sistem

Şablon:Sidebar

| list4name = sistem özellikleri | list4title = Sistem özellikleri

| list4 =

Not: Eşlenik değişkenler italik yazılmıştır.

Şablon:Sidebar

| list5name = malzeme | list5title = Malzeme özellikleri | list5 =

• Özellik veritabanları

Isı sığası	$c=$	$T$ $\partial S$ $N$ $\partial T$
Sıkıştırılabilirlik	$\beta =-$	$1$ $\partial V$ $V$ $\partial p$
Genleşme	$\alpha =$	$1$ $\partial V$ $V$ $\partial T$

| list6name = denklemler | list6title = Denklemler | list6 = Şablon:Startflatlist

• Carnot teoremi
• Clausius teoremi
• Temel ilişki
• İdeal gaz yasası

• Maxwell ilişkileri
• Çift taraflı Onsager bağıntıları
• Bridgman denklemleri
• Termodinamik denklemler tablosu

| list7name = potansiyeller | list7title = Potansiyeller | list7 = Şablon:Startflatlist

• Serbest enerji
• Serbest entropi

| list8name = tarih/kültür | list8title = Şablon:Yatay liste | list8 =

Şablon:Sidebar

| list9name = bilim insanları | list9title = Bilim insanları | list9 = Şablon:Startflatlist

• Bernoulli
• Boltzmann
• Carnot
• Clapeyron
• Clausius
• Carathéodory
• Duhem
• Gibbs
• von Helmholtz
• Joule
• Maxwell
• von Mayer
• Onsager
• Rankine
• Smeaton
• Stahl
• Thompson
• Thomson
• van der Waals
• Waterston

Şablon:Endflatlist | list10name = Diğer | list10title = Diğer | list10 =

• Çekirdeklenme
• Öztoplanma
• Özörgütlenme
• Düzen ve düzensizlik

| below =

• Şablon:İcon Kategori

}} Bu terim, gizli olarak değiştirilen ısı miktarı olan gizli ısı'nın aksine kullanılır yani sıcaklık değişimi olmadan meydana gelir. Örneğin buzun erimesi gibi bir faz değişiminde, buz ve sıvıyı içeren sistemin sıcaklığı buzun tamamı eriyene kadar sabit kalır. Gizli ve hissedilebilir terimleri birbiriyle ilişkilidir.

Bir termodinamik sürecin hissedilebilir ısısı, cismin kütlesinin (m), özgül ısı kapasitesi (c) ve sıcaklık değişimi ($\mathrm{\Delta }T$) ile çarpımı olarak hesaplanabilir:

$Q_{hissedilebilir}=mc\mathrm{\Delta }T.$

Joule hissedilir ısıyı termometre tarafından ölçülen enerji olarak tanımladı

Hissedilir ısı ve gizli ısı enerjinin özel formları değildir. Daha ziyade, bir malzeme veya termodinamik sistem üzerindeki etkileri açısından belirtilen koşullar altında ısı alışverişini tanımlarlar.

Termodinamiğin temellerini açıklayan ilk bilim insanlarının yazılarında, hissedilir ısının kalorimetri alanında anlamı netti. James Prescott Joule 1847'de bunu termometrenin gösterdiği enerji olarak tanımladı.

Doğadaki enerji transferinde birçok süreçte hem hissedilir hem de gizli ısılar vardır. Gizli ısı, sabit sıcaklıkta ölçülen durum değişiklikleriyle, özellikle atmosferdeki su buharı’nın çoğunlukla buharlaşma ve yoğunlaşma gibi faz değişimleriyle ilişkilidir; oysa hissedilir ısı atmosfer sıcaklığını doğrudan etkiler.

Meteorolojide 'hissedilir ısı akı' terimi, Dünya yüzeyinden atmosfere kadar olan iletken ısı akı’sı anlamındadır. Dünyanın yüzey enerji bütçesinin önemli bir bileşeni hissedilir ısıdır. Hissedilir ısı akışı genellikle girdap kovaryans yöntemiyle ölçülür.

Sürekli ısı alışverişinde sistem zamana göre kararlı, uzaya göre ise geçici durumda çalışır. Bu nedenle, ısı eşanjörlerinin boyutlandırılması için genellikle sıcaklık farklarının logaritmik ortalamasını (LMTD) kullanırız:

$P=K\times A\times LMTD$

veya :

• K genel ısı değişim katsayısıdır
• A alandır (mŞablon:2 olarak)
• P ısıl güç olup P = Q / t formülüyle hesaplanır
• LMTD sıcaklık farklarının logaritmik ortalamasıdır:

$LMTD=\frac{\mathrm{\Delta }TS-\mathrm{\Delta }TE}{ln(\frac{\mathrm{\Delta }TS}{\mathrm{\Delta }TE})}$

ile:

• ∆TE : sıvı giriş sıcaklığındaki fark (karşı akım eşanjörü için geçerlidir)
• ∆TS : sıvı çıkış sıcaklığındaki fark (karşı akım eşanjörü için geçerlidir)

Katıların ısıl kapasitesi

Katıların ısı kapasitesi Dulong-Petit Yasası ile tanımlanır.

Ayrıca bakınız

• Entalpi
• Kalori