Kerberos (uydu) sayfasının kaynağını görüntüle

{{Gezegen bilgi kutusu
| name                 = Kerberos
| image                = Kerberos (moon).jpg
| caption              = Kerberos'un ''[[New Horizons]]'' tarafından 14 Temmuz 2015'te 396.100&nbsp;km mesafeden çekilen fotoğrafı
| apsis                =
| discovery_ref        =<ref name="telegram3"/>
| discoverer           = [[Mark R. Showalter|Showalter, M. R.]] et al.
| discovery_site       =
| discovered           = 28 Haziran 2011 <br> (20 Temmuz 2011'de doğrulandı)
| discovery_method     =
| mpc_name             = Pluto IV
| alt_names            = S/2011 (134340) 1<br>S/2011 P 1
| pronounced           = {{IPAc-en|ˈ|k|ɜr|b|ər|ɒ|s|,_|-|ə|s}}
| named_after          = [[Cerberus|Κέρβερος]] ''Kerberos''
| adjective            = Kerberean {{IPAc-en|k|ɜːr|ˈ|b|ɪər|i|ə|n}}<ref>per {{OED|Cerberean}}</ref>
| mp_category          =
| orbit_ref            =<ref name="ShowalterHamilton2015">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Showalter|ad1=M. R.|yazar1link=Mark R. Showalter|soyadı2=Hamilton|ad2=D. P.|başlık=Resonant interactions and chaotic rotation of Pluto's small moons|dergi=Nature|cilt=522|sayı=7554|tarih=3 Haziran 2015|sayfalar=45-49|doi=10.1038/nature14469|pmid=26040889|bibcode= 2015Natur.522...45S }}</ref>
| epoch                =
| periapsis            =
| apoapsis             =
| semimajor            = {{val|57783|19|u=km}}<ref name=Lakdawalla1110>{{Web kaynağı | url = http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2015/dps15-1110-small-moons.html | başlık = DPS 2015: Pluto's small moons Styx, Nix, Kerberos, and Hydra [UPDATED] | website = www.planetary.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151110215925/http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2015/dps15-1110-small-moons.html | arşivtarihi = 10 Kasım 2015 | erişimtarihi = 25 Eylül 2020 | ölüurl =hayır}}</ref>
| eccentricity         = 0,00328 ± 0,00020
| period               = {{val|32.16756|0.00014|ul=d}}<ref name=Lakdawalla1110/>
| synodic_period       =
| avg_speed            =
| mean_anomaly         =
| inclination          = {{val|0.389|0.037|ul=deg}}
| angular_dist         =
| asc_node             =
| long_periastron      =
| time_periastron      =
| arg_peri             =
| semi-amplitude       =
| satellite_of         = [[Plüton]]
| dimensions           = {{kayma|1=19 &times; 10 &times; 9&nbsp;km}}<ref name=LPSC>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=ZtoLw0KWzsU?t=7470 | başlık = Special Session: Planet 9 from Outer Space - Pluto Geology and Geochemistry | yayıncı = [[Lunar and Planetary Institute]] | website = [[YouTube]] | tarih = 25 Mart 2016 | erişimtarihi = 27 Mayıs 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190728124219/https://www.youtube.com/watch?v=ZtoLw0KWzsU%3Ft%3D7470 | arşivtarihi = 28 Temmuz 2019 | ölüurl =hayır}}</ref>
| circumference        =
| surface_area         =
| volume               =
| mass                 = {{val|1.65e16|u=kg}}{{refn|group=notes|Derived from the published value of ''GM<sub>Kerberos</sub>'' {{=}} {{val|0.0011|0.0006|u=km<sup>3</sup>/s<sup>2</sup>}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Brozović|ad1=Marina|soyadı2=Showalter|ad2=Mark R.|soyadı3=Jacobson|ad3=Robert A.|soyadı4=Buie|ad4=Marc W.|başlık=The orbits and masses of satellites of Pluto|dergi=Icarus|tarih=Ocak 2015|cilt=246|sayfalar=317-329|doi=10.1016/j.icarus.2014.03.015|bibcode= 2015Icar..246..317B }}</ref> and the relationship ''M<sub>Kerberos</sub>'' {{=}} {{sfrac|''GM<sub>Kerberos</sub>'' |''[[Gravitational constant|G]]''}} }}
| density              =
| surface_grav         =
| escape_velocity      =
| rotation             = 5,31 ± 0,10 d (kaotik)<ref name=LPSC/>
| rot_velocity         =
| axial_tilt           = {{val|96|u=deg}}<ref name="arxiv1604">{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Weaver |ad1=H. A. |soyadı2=Buie |ad2=M. W. |soyadı3=Showalter |ad3=M. R. |soyadı4=Stern |ad4=S. A. |yazarlarıgöster=etal|başlık=The Small Satellites of Pluto as Observed by New Horizons |dergi=Science |cilt=351 |sayı=6279 |sayfalar=aae0030|tarih=18 Nisan 2016|arxiv= 1604.05366|doi=10.1126/science.aae0030 |pmid=26989256 |bibcode=2016Sci...351.0030W }}</ref>
| right_asc_north_pole =
| declination          =
| pole_ecliptic_lat    =
| pole_ecliptic_lon    =
| albedo               = 0,56 ± 0,05<ref name=LPSC/>
| single_temperature   =
| temp_name1           =
| min_temp_1           =
| mean_temp_1          =
| max_temp_1           =
| temp_name2           =
| min_temp_2           =
| mean_temp_2          =
| max_temp_2           =
| spectral_type        =
| magnitude            = {{val|26.1|0.3}}<ref name="telegram3"/>
| abs_magnitude        =
| angular_size         =
| atmosphere_ref       =
| surface_pressure     =
| scale_height         =
| atmosphere_composition =
}}
'''Kerberos''', ('''P4''', '''S/2011 P 1''' ya da '''S/2011 (134340){{ref|referans_adı_A|[Not 1]}} 1''' olarak da bilinir) en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre boyunda olan [[Plüton Sistemi|Plüton'un]] küçük bir [[Plüton Sistemi|doğal uydusudur]]. Plüton'un keşfedilen dördüncü doğal uydusuydu ve varlığı 20 Temmuz 2011'de ilan edildi.<ref name="telegram3">{{Web kaynağı | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | başlık = New Satellite of (134340) Pluto: S/2011 (134340) 1 | erişimtarihi = 20 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | çalışma = Central Bureau for Astronomical Telegrams | yayıncı = [[International Astronomical Union]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120526133147/http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | arşivtarihi = 26 Mayıs 2012 | ölüurl =hayır}}</ref> Temmuz 2015'te ''[[New Horizons]]'' uzay aracı tarafından [[Plüton]] ve diğer dört uydusuyla birlikte görüntülendi. Kerberos'un ''New Horizons'' görevinde elde edilen ilk görüntüsü 22 Ekim 2015'te kamuoyuna açıklandı.<ref name=":03">{{Web kaynağı | url = http://www.nasa.gov/feature/last-of-pluto-s-moons-mysterious-kerberos-revealed-by-new-horizons | başlık = Last of Pluto's Moons – Mysterious Kerberos – Revealed by New Horizons | erişimtarihi = 23 Ekim 2015 | çalışma = NASA | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151023183655/http://www.nasa.gov/feature/last-of-pluto-s-moons-mysterious-kerberos-revealed-by-new-horizons | arşivtarihi = 23 Ekim 2015 | ölüurl =hayır}}</ref>

== Keşif ==
[[Dosya:Pluto_P4.jpg|sol|küçükresim|Kerberos'un [[Hubble Uzay Teleskobu|Hubble]] keşif görüntüleri]]
Kerberos, Pluto Companion Search Team araştırmacıları tarafından 28 Haziran 2011'de [[Hubble Uzay Teleskobu]]'nun [[Geniş Alan Kamerası]] kullanılarak Plüton'nun sahip olabileceği herhangi bir [[Gezegen halkası|halkayı]] bulma girişimi sırasında keşfedildi.<ref name="hubblesite2">{{Web kaynağı | url = https://hubblesite.org/contents/news-releases/2011/news-2011-23.html | başlık = NASA's Hubble Discovers Another Moon Around Pluto | erişimtarihi = 20 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | yayıncı = [[hubblesite.org]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200323075053/https://hubblesite.org/contents/news-releases/2011/news-2011-23.html | arşivtarihi = 23 Mart 2020 | ölüurl =hayır}}</ref><ref name="Wall">{{Web kaynağı | url = http://www.space.com/12372-pluto-fourth-moon-nasa-spacecraft.html | başlık = New Pluto Moon Foreshadows More Surprises for NASA Probe En Route | erişimtarihi = 21 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | çalışma = Space.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110723185935/http://www.space.com/12372-pluto-fourth-moon-nasa-spacecraft.html | arşivtarihi = 23 Temmuz 2011 | ölüurl =hayır}}</ref> Halka arayışı, kısmen Temmuz 2015'te Plüton sisteminden geçecek olan ''[[New Horizons]]''<nowiki/>'ın halka parçacıklarına çarparak zarar görmesine karşı yürütülmekteydi.<ref name="ChasingNH">{{Kitap kaynağı|başlık=Chasing New Horizons: Inside the Epic First Mission to Pluto|url=https://archive.org/details/chasingnewhorizo0000ster_p8b9|kısım=Chapter 12: Into Unknown Danger|tarih=1 Mayıs 2018|yayıncı=Picador|isbn=9781250098962}}</ref> Ek gözlemler 3 ve 18 Temmuz 2011'de yapıldı ve Kerberos 20 Temmuz 2011'de yeni bir uydu olarak doğrulandı.<ref name="telegram3">{{Web kaynağı | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | başlık = New Satellite of (134340) Pluto: S/2011 (134340) 1 | erişimtarihi = 20 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | çalışma = Central Bureau for Astronomical Telegrams | yayıncı = [[International Astronomical Union]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120526133147/http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | arşivtarihi = 26 Mayıs 2012}}</ref><ref name="autogenerated1">{{Web kaynağı|url=http://www.space.com/12356-pluto-fourth-moon-discovery-hubble-photo.html|başlık=Pluto Has Another Moon, Hubble Photos Reveal &#124; Dwarf Planet Pluto &#124; Pluto's Moons|erişimtarihi=12 Temmuz 2012|arşivtarihi=23 Temmuz 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110723185855/http://www.space.com/12356-pluto-fourth-moon-discovery-hubble-photo.html|yayıncı=Space.com|ölüurl=evet}}</ref> Daha sonra 15 Şubat 2006 ve 25 Haziran 2010 tarihli Hubble görüntülerinde uydu tespit edildi; ancak bu görünütlerde Kerberos girişim sebebiyle örtülüydü.<ref name="earthsky">{{Web kaynağı | url = https://earthsky.org/space/hubble-space-telescope-discovers-fourth-moon-of-pluto | başlık = Hubble Space Telescope discovers fourth moon of Pluto | erişimtarihi = 22 Şubat 2019 | yayıncı = earthsky.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120213233415/https://earthsky.org/space/hubble-space-telescope-discovers-fourth-moon-of-pluto | arşivtarihi = 13 Şubat 2012 | ölüurl =evet}}</ref> Kerberos'un parlaklığı [[Nix (uydu)|Nix'in]] parlaklığının yalnızca %10'u kadardır ve yalnızca keşif ekibinin sekiz dakikalık pozlama süresi sayesinde bulunmuştur; önceki gözlemler daha kısa pozlama süreleri kullanmıştı.<ref name="Lakdawalla2">{{Web kaynağı | url = http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2011/3107.html | başlık = A fourth moon for Pluto | erişimtarihi = 20 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | çalışma = planetary.org | yayıncı = [[The Planetary Society]] |doi=  | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120511005530/http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2011/3107.html | arşivtarihi = 11 Mayıs 2012 | ölüurl =hayır}}</ref> Resmi olarak S/2011 (134340) 1,<ref name="telegram3"/> gayri resmi olarak P4 olarak adlandırılmıştır.<ref name="Lakdawalla2"/>

== Köken ==
Plüton'un diğer uyduları gibi<ref name="Stern">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://ns1.plutoportal.net/~layoung/eprint/Stern2006plutosat.pdf|başlık=A giant impact origin for Pluto's small moons and satellite multiplicity in the Kuiper belt|erişimtarihi=20 Temmuz 2011|arşivtarihi=19 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120119001455/http://ns1.plutoportal.net/~layoung/eprint/Stern2006plutosat.pdf|yazarlar=Stern|tarih=23 Şubat 2006|sayı=7079|sayfalar=946-948|çalışma=[[Nature (dergi)|Nature]]|cilt=439|pmid=16495992|doi=10.1038/nature04548|ölüurl=evet}}</ref> Kerberos'un, [[Ay|Ay'ı]] yarattığı düşünülen dev çarpışmaya benzer şekilde, Plüton ile başka bir [[Kuiper Kuşağı|Kuiper kuşağı]] nesnesi arasındaki büyük bir çarpışmanın enkazından bir araya geldiğinden şüpheleniliyor.<ref name="hubblesite2"/>

== Fiziksel özellikler ==
Kerberos çift loblu bir şekle sahiptir ve en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre, en kısa ekseninde ise 9&nbsp;km uzunluğundadır.<ref name=LPSC /> Kerberos'un daha büyük lobu boydan boya yaklaşık 8&nbsp;km, daha küçük lob ise yaklaşık 5&nbsp;km'dir. Kerberos'un çift loblu şekli muhtemelen iki küçük nesnenin birleştirilmesinden oluşmaktadır, bu da Kerberos'un Plüton'un diğer uyduları ile birlikte Plüton çevresindeki molozların birleşmesiyle oluşmuş olabileceğini düşündürmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://solarsystem.nasa.gov/moons/pluto-moons/kerberos/in-depth/ | başlık = Kerberos In Depth | erişimtarihi = 21 Şubat 2019 | tarih = 5 Aralık 2017 | çalışma = solarsystem.nasa.gov | yayıncı = NASA | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190731054151/https://solarsystem.nasa.gov/moons/pluto-moons/kerberos/in-depth/ | arşivtarihi = 31 Temmuz 2019 | ölüurl =hayır}}</ref>

Kerberos, muhtemelen yüzeyinde su buzunun varlığından dolayı, Plüton'un diğer küçük uydularına benzer yüksek bir [[Yansıtabilirlik|albedoya]] veya yansıtıcılığa sahiptir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://cosmosmagazine.com/space/what-are-pluto-s-tiny-moons-made-of | başlık = New insights into Pluto's outer moons | erişimtarihi = 21 Şubat 2019 | tarih = 17 Haziran 2016 | çalışma = cosmosmagazine.com | yayıncı = Cosmos Magazine | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190222152020/https://cosmosmagazine.com/space/what-are-pluto-s-tiny-moons-made-of | arşivtarihi = 22 Şubat 2019 | ölüurl =evet}}</ref> ''New Horizons''{{'}}ın geçişinden önce, Kerberos'un daha büyük bir boyuta ve daha koyu bir yüzeye sahip olduğu düşünülüyordu.<ref>{{Web kaynağı | url = http://pluto.jhuapl.edu/Multimedia/Science-Photos/image.php?gallery_id=2&image_id=330 | başlık = Kerberos Revealed | erişimtarihi = 22 Ekim 2015 | tarih = 22 Ekim 2015 | çalışma = pluto.jhuapl.edu | yayıncı = NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20181029190924/http://pluto.jhuapl.edu/Multimedia/Science-Photos/image.php?gallery_id=2&image_id=330 |arşivtarihi= 29 Ekim 2018 | ölüurl = evet }}</ref>

=== Dönüş ===
Plüton'un diğer küçük uyduları gibi, Kerberos da yerçekim kilitli değildir ve dönüşü [[Kaos teorisi|kaotiktir]], jeolojik zaman ölçeklerinde hızla değişiklik gösterir. Plüton ve Charon'un kütle merkezlerinin yörüngesinde dönerken değişen yerçekimi etkileri, Plüton'un Kerberos da dahil olmak üzere küçük uydularının kaotik şekilde elipsoid bir harekette bulunmasına neden olur.<ref name="chaos2">{{Web kaynağı | url = https://www.nasa.gov/press-release/nasa-s-hubble-finds-pluto-s-moons-tumbling-in-absolute-chaos | başlık = NASA's Hubble Finds Pluto's Moons Tumbling in Absolute Chaos | çalışma = www.nasa.gov | yayıncı = NASA | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150604100540/https://www.nasa.gov/press-release/nasa-s-hubble-finds-pluto-s-moons-tumbling-in-absolute-chaos | arşivtarihi = 4 Haziran 2015 | erişimtarihi = 25 Eylül 2020 | ölüurl =hayır}}</ref> ''New Horizons''<nowiki/>'ın geçişi sırasında, Kerberos'un dönüş süresi yaklaşık 5,33 gündü ve dönme ekseni yörüngesine yaklaşık 96 derece eğimliydi.<ref name="Lakdawalla1110"/><ref name="arxiv1604"/> Kerberos'un yüksek eksen eğimi, Plüton-Charon kütle merkezi etrafındaki yörüngesine göre yana doğru döndüğü anlamına geliyordu.<ref name="arxiv1604"/>

== Yörüngesel özellikler ==
{{Çoklu resim | align = left | direction = horizontal | width = 
| header = Plüton'un uydularının Plüton-ekliptik düzlemi kütle merkezi çevresinde yörüngeleri 
| image1 = Animation of moons of Pluto - Front view.gif
| caption1 = Önden görünüş
| image2 = Animation of moons of Pluto - Side view.gif 
| caption2 = Yandan görünüş
| footer ={{Lejant2|khaki| [[Plüton]]}}{{·}}{{Lejant2|RoyalBlue| [[Charon (uydu)|Charon]]}}{{·}}{{Lejant2|Lime| [[Styx (uydu)|Styx]]}}{{·}}{{Lejant2|Magenta| [[Nix (uydu)|Nix]]}}{{·}}{{Lejant2|Cyan| Kerberos}}{{·}}{{Lejant2|Orangered| [[Hydra (uydu)|Hydra]]}}
}}

Gözlemler, uydunun Plüton-Charon kütleçekim merkezi etrafında 57.783&nbsp;km mesafeded dairesel, ekvatoral bir yörüngede döndüğünü göstermektedir. Kerberos da dahil olmak üzere Plüton'un tüm uyduları, Plüton'un ekvatoruna kıyasla çok düşük [[yörünge eğikliği]] olan son derece dairesel yörüngelere sahiptir. Kerberos, [[Nix (uydu)|Nix]] ve [[Hydra (uydu)|Hydra]] arasında bir yörüngede dolaşır ve yaklaşık olarak her 32,167 günde bir Plüton çevresinde tam bir yörünge tamamlar.<ref name="telegram3">{{Web kaynağı | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | başlık = New Satellite of (134340) Pluto: S/2011 (134340) 1 | erişimtarihi = 20 Temmuz 2011 | tarih = 20 Temmuz 2011 | çalışma = Central Bureau for Astronomical Telegrams | yayıncı = [[International Astronomical Union]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120526133147/http://www.cbat.eps.harvard.edu/cbet/cbet002769.txt | arşivtarihi = 26 Mayıs 2012}}</ref><ref name="Lakdawalla2"/>

Yörünge periyodu [[Charon (uydu)|Charon]] ile 1:5 [[yörüngesel rezonans]]a yakındır,<ref name="chaos2"/> zamanlama tutarsızlığı yaklaşık %0,7'dir.{{Refn|<math display="inline">(P_K - 5*P_C)/P_K = 0.0072</math> where <math display="inline">P_K=32.16756\,d</math> is Kerberos's period and <math display="inline">P_C = 6.3872304\,d</math> is Charon's period.}} Nix, Hydra ve Charon arasındaki yakın rezonanslarda olduğu gibi (sırasıyla 1:4 ve 1:6), bu ilişkinin gerçek bir rezonansa ne kadar yakın olduğunu belirlemek, Kerberos'un yörüngesine, özellikle de onun yörüngesel [[Kubbemsi yalpalanma|devinim]] oranına ilişkin daha doğru bilgi gerektirmektedir.

== Keşif ==
''[[New Horizons]]'' uzay aracı, 14 Temmuz 2015'te Plüton sisteminden geçişi sırasında Kerberos'un fotoğraflarını çekti. Üç ay sonra, 22 Ekim'de uydunun ilk görüntüsü yayınlandı. Plüton'un fotoğrafı yayınlanan son uydusudur. Fotoğraflar, ilk başta daha büyük ve daha az yansıtıcı olduğu düşünülen Kerberos'un aslında daha küçük boyutlarda ama parlak bir yüzeye sahip olduğunu ortaya koymaktadır.<ref name=":03"/>

== Adlandırma ==
Kerberos'un adı [[Uluslararası Astronomi Birliği]] (IAU) tarafından [[SETI]] tarafından sponsorluğu yapılan "Pluto Rocks" başlıklı internet anketi ile belirlendi.<ref>{{Haber kaynağı |ilk=Miriam |son=Kramer |yazarlink= |eşyazarlar= |başlık=2 Pluto Moons Get New Names |url=http://www.space.com/21814-pluto-moons-named-kerberos-styx.html |iş= |yayımcı=space.com |tarih=2 Temmuz 2013 |erişimtarihi=4 Temmuz 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130704082128/http://www.space.com/21814-pluto-moons-named-kerberos-styx.html |arşivtarihi=4 Temmuz 2013 |ölüurl=evet}}</ref>

== Köken ==
Plüton'un diğer uyduları gibi; Kerberos'un da, [[Dünya]]'nın uydusu [[Ay]] gibi büyük bir çarpışma ile oluşmuş olabileceği düşünülmektedir.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Plüton]]
* [[Charon (uydu)|Şaron]]
* [[Nix (uydu)|Niks]]
* [[Hydra (uydu)|Hidra]]
* [[Styx (uydu)|Styx]]
* [[Plüton'un doğal uyduları]]

== Notlar ==
{{not|referans_adı_A|a}} 134340, Plüton'un resmî formal ismidir.

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{Güneş sistemi}}
{{Güneş Sistemi uyduları}}
{{Neptün ötesi cisimler dolaşım şablonu}}

<!-- Kategori -->

[[Kategori:Plüton'un doğal uyduları]]