Asal kök

testwiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Şablon:Kaynaksız Bir asal kök modülü n sayılar teorisindeki modüler aritmetikten bir kavramdır. Eğer n1 olan bir tam sayı ise, n formuna göre aralarında asal sayılar mod n'e göre çarpılarak, bir grup oluşturacak şekilde yapılan işlem,(Z/nZ)x veya Zn* olarak gösterilir. Bir asal sayı için p3 ve k1 ise, bu grup ancak ve ancak 1,2,4,pk veya 2pk 'ya denktir. Bu döngüsel grubun bir üreteci asal kök modülü n veya Zn*'in bir asal elemanı'dır şeklinde tanımlanır.

Bir asal kök modülü n, diğer bir deyişle, mod n'e göre g gibi öyle bir tam sayıdır ki n'le beraber ortak çarpanı olmayan her tam sayı, g 'nin bir kuvvetine denktir.

Örneğin
n=14 alalım.(Z/14Z)x 'in elemanları
1,3,5,9,11ve13 'ün denk sınıflarından oluşur.

mod 14'e göre 329,3313,3411,355ve361 olduğundan, 3 mod 14'e göre bir asal köktür. Mod 14 için diğer ve tek asal kök ise 5'tir.

nnk (mod 14) - (satırlardaki değerler döngüsel şarta bağlı olarak tekrar sonra kesilmiştir)
1:1,
2:2,4,8
3:3,9,13,11,5,1
4:4,2,8
5:5,11,13,9,3,1
6:6,8
7:7,
8:8,
9:9,11,1
10:10,2,6,4,12,8
11:11,9,1
12:12,4,6,2,10,8
13:13,1
14:0,

14'le aralarında asal olan sayılar yalnızca kuvvetlerinden biri 1 (mod 14)'e ulaşan sayılardır. Bu sayıların oluşturduğu küme S = (1, 3, 9, 13, 11, 5)'dir.

Problemi f(n, k) = nk - 1 ≡ 0 (mod 14) gibi ele alırsak, n için tasarlanan köklerin k > 0 olan kuvvetleri için bir polinom sağladığını görürüz. S kümesindeki elemanların tümü, R = {3, 5} kümesindeki sayılardan ve onların kuvvetlerinden elde edilebilir. Ama örneğin 11'den ve onun kuvvetlerinden elde edilemez (mod 14 için). S kümesi tüm kökleri içerir. R kümesi ise asal kökleri içerir. Bunların (mod 14)'e göre tüm kuvvetleri döngüsel olarak tüm kökleri elde eder.