Dağılma

testwiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Bir ışık hüzmesinin bir prizmada kırınımı. Bu kırınımın nedeni malzeme dağılmasıdır; farklı frekanslardaki ışık hüzmeleri farklı açılarda kırılır.

Elektromanyetizmada ve optikte dağılma ya da dispersiyon, elektromanyetik dalganın ilerlediği ortamdaki faz hızının frekansına bağlı olması durumudur. Kırılma indisinin frekansa bağlılığı olarak da tanımlanabilmektedir. Bu özelliğe sahip ortamlar dağıtıcı ortamlar olarak bilinir. Faz hızı ile grup hızının eşit olması durumunda dağılma sıfırlanır; grup hızının daha büyük olması anormal dağılma olarak bilinir.Şablon:Sfn İletim hatları ve optik fiberler gibi dalga kılavuzlarında dalga yayılımını büyük ölçüde etkileyen dağılma,Şablon:Sfn dalga denkleminin geçerliği olduğu diğer sistemlerde de gözlemlenebilmektedir.

Bir sistemdeki sinyal iletimi dağılma diyagramı ile gösterilebilir; bu diyagram, frekans ile dalga vektörünü ilişkilendirir.Şablon:Sfn Farklı frekansların farklı faz hızlarının olması ortam veya sistemde ilerleyen sinyallerde bozunmaya yol açar; düşük ve yüksek frekanslı bileşenler farklı hızda hareket ettiği için sinyal zarfı ilerleme ile birlikte genişler. Dalga kılavuzlarındaki dağılma, dalganın ilerlediği etken kırılma indisinin hesaplanması ile anlaşılabilir.Şablon:Sfn

Kayıpsız iletim hatlarında dağılmasız iletim koşulları telgrafçılar denklemleri ile hesaplanabilmektedir.Şablon:Sfn

Galeri

Yüksek dağılım mertebelerinin genelleştirilmiş formülasyonu - Lah-Laguerre optiği

Kromatik dağılımın Taylor katsayıları aracılığıyla pertürbatif bir şekilde tanımlanması, birkaç farklı sistemden gelen dağılımın dengelenmesi gereken optimizasyon problemleri için avantajlıdır. Örneğin, chirp pulse lazer amplifikatörlerinde, optik hasarı önlemek için pulslar önce bir gerici tarafından zaman içinde gerilir. Daha sonra amplifikasyon sürecinde, darbeler kaçınılmaz olarak malzemelerden geçen doğrusal ve doğrusal olmayan faz biriktirir. Ve son olarak, darbeler çeşitli tipte kompresörlerde sıkıştırılır. Biriken fazda kalan yüksek mertebeleri iptal etmek için genellikle tek tek mertebeler ölçülür ve dengelenir. Bununla birlikte, düzgün sistemler için, bu tür pertürbatif tanımlamaya genellikle ihtiyaç duyulmaz (örneğin, dalga kılavuzlarında yayılma). Dağılım düzenleri, Lah-Laguerre tipi dönüşümler şeklinde hesaplama dostu bir şekilde genelleştirilmiştir.[1][2]

Dağılım mertebeleri, fazın veya dalga vektörünün Taylor açılımı ile tanımlanır.

φ(ω)=φ |ω0+ φω|ω0(ωω0)+12 2φω2|ω0(ωω0)2 ++1p! pφωp|ω0(ωω0)p+

k(ω)=k |ω0+ kω|ω0(ωω0)+12 2kω2|ω0(ωω0)2 ++1p! pkωp|ω0(ωω0)p+

Dalga vektörü k(ω)=ωcn(ω) ve faz için dağılım ilişkileri φ(ω)=ωc𝑂𝑃(ω) olarak ifade edilebilir:

pωpk(ω)=1c(pp1ωp1n(ω)+ωpωpn(ω)) , pωpφ(ω)=1c(pp1ωp1𝑂𝑃(ω)+ωpωp𝑂𝑃(ω))(1)

Herhangi bir türevlenebilir fonksiyonun f(ω|λ) dalga boyu veya frekans uzayındaki türevleri bir Lah dönüşümü ile şu şekilde belirtilir:

pωpf(ω)=(1)p(λ2πc)pm=0p𝒜(p,m)λmmλmf(λ) , pλpf(λ)=(1)p(ω2πc)pm=0p𝒜(p,m)ωmmωmf(ω)(2)

Dönüşümün matris elemanları Lah katsayılarıdır: 𝒜(p,m)=p!(pm)!m!(p1)!(m1)!

GDD için yazılan yukarıdaki ifade, dalga boyu GGD olan bir sabitin sıfır yüksek mertebeye sahip olacağını belirtir. GDD'den değerlendirilen yüksek mertebeler şunlardır: pωpGDD(ω)=(1)p(λ2πc)pm=0p𝒜(p,m)λmmλmGDD(λ)

Kırılma indisi n veya optik yol OP için ifade edilen denklem (2)'nin denklem (1)'de yerine konması, dağılım mertebeleri için kapalı form ifadeleri ile sonuçlanır. Genel olarak pth mertebeli dağılım POD, negatif iki mertebeli Laguerre tipi bir dönüşümdür:

POD=dmφ(ω)dωm=(1)p(λ2πc)(p1)m=0p(𝓅,𝓂)(λ)mdmOP(λ)dλm , POD=dmk(ω)dωm=(1)p(λ2πc)(p1)m=0p(𝓅,𝓂)(λ)mdmn(λ)dλm

Dönüşümlerin matris elemanları eksi 2 mertebesindeki işaretsiz Laguerre katsayılarıdır ve şu şekilde verilir: (p,m)=p!(pm)!m!(p2)!(m2)!

Dalga vektörü için açıkça yazılan ilk on dağılım mertebesi şunlardır:

𝐺𝐷=ωk(ω)=1c(n(ω)+ωn(ω)ω)=1c(n(λ)λn(λ)λ)=vgr1

Grup kırılma indisi ng olarak tanımlanır: ng=cvgr1.

𝐺𝐷𝐷=2ω2k(ω)=1c(2n(ω)ω+ω2n(ω)ω2)=1c(λ2πc)(λ22n(λ)λ2)

𝑇𝑂𝐷=3ω3k(ω)=1c(32n(ω)ω2+ω3n(ω)ω3)=1c(λ2πc)2(3λ22n(λ)λ2+λ33n(λ)λ3)

𝐹𝑂𝐷=4ω4k(ω)=1c(43n(ω)ω3+ω4n(ω)ω4)=1c(λ2πc)3(12λ22n(λ)λ2+8λ33n(λ)λ3+λ44n(λ)λ4)

𝐹𝑖𝑂𝐷=5ω5k(ω)=1c(54n(ω)ω4+ω5n(ω)ω5)=1c(λ2πc)4(60λ22n(λ)λ2+60λ33n(λ)λ3+15λ44n(λ)λ4+λ55n(λ)λ5)

𝑆𝑖𝑂𝐷=6ω6k(ω)=1c(65n(ω)ω5+ω6n(ω)ω6)=1c(λ2πc)5(360λ22n(λ)λ2+480λ33n(λ)λ3+180λ44n(λ)λ4+24λ55n(λ)λ5+λ66n(λ)λ6)

𝑆𝑒𝑂𝐷=7ω7k(ω)=1c(76n(ω)ω6+ω7n(ω)ω7)=1c(λ2πc)6(2520λ22n(λ)λ2+4200λ33n(λ)λ3+2100λ44n(λ)λ4+420λ55n(λ)λ5+35λ66n(λ)λ6+λ77n(λ)λ7)

𝐸𝑂𝐷=8ω8k(ω)=1c(87n(ω)ω7+ω8n(ω)ω8)=1c(λ2πc)7(20160λ22n(λ)λ2+40320λ33n(λ)λ3+25200λ44n(λ)λ4+6720λ55n(λ)λ5+840λ66n(λ)λ6++48λ77n(λ)λ7+λ88n(λ)λ8)

𝑁𝑂𝐷=9ω9k(ω)=1c(98n(ω)ω8+ω9n(ω)ω9)=1c(λ2πc)8(181440λ22n(λ)λ2+423360λ33n(λ)λ3+317520λ44n(λ)λ4+105840λ55n(λ)λ5+17640λ66n(λ)λ6++1512λ77n(λ)λ7+63λ88n(λ)λ8+λ99n(λ)λ9)

𝑇𝑒𝑂𝐷=10ω10k(ω)=1c(109n(ω)ω9+ω10n(ω)ω10)=1c(λ2πc)9(1814400λ22n(λ)λ2+4838400λ33n(λ)λ3+4233600λ44n(λ)λ4+1693440λ55n(λ)λ5++352800λ66n(λ)λ6+40320λ77n(λ)λ7+2520λ88n(λ)λ8+80λ99n(λ)λ9+λ1010n(λ)λ10)

Açıkça, φ fazı için yazılan ilk on dağılım derecesi, Lah dönüşümleri (denklem (2)) kullanılarak dalga boyunun bir fonksiyonu olarak şu şekilde ifade edilebilir:

pωpf(ω)=(1)p(λ2πc)pm=0p𝒜(p,m)λmmλmf(λ) , pλpf(λ)=(1)p(ω2πc)pm=0p𝒜(p,m)ωmmωmf(ω)

φ(ω)ω=(2πcω2)φ(ω)λ=(λ22πc)φ(λ)λ

2φ(ω)ω2=ω(φ(ω)ω)=(λ2πc)2(2λφ(λ)λ+λ22φ(λ)λ2)

3φ(ω)ω3=(λ2πc)3(6λφ(λ)λ+6λ22φ(λ)λ2+λ33φ(λ)λ3)

4φ(ω)ω4=(λ2πc)4(24λφ(λ)λ+36λ22φ(λ)λ2+12λ33φ(λ)λ3+λ44φ(λ)λ4)

5φ(ω)ω5=(λ2πc)5(120λφ(λ)λ+240λ22φ(λ)λ2+120λ33φ(λ)λ3+20λ44φ(λ)λ4+λ55φ(λ)λ5)

6φ(ω)ω6=(λ2πc)6(720λφ(λ)λ+1800λ22φ(λ)λ2+1200λ33φ(λ)λ3+300λ44φ(λ)λ4+30λ55φ(λ)λ5 +λ66φ(λ)λ6)

7φ(ω)ω7=(λ2πc)7(5040λφ(λ)λ+15120λ22φ(λ)λ2+12600λ33φ(λ)λ3+4200λ44φ(λ)λ4+630λ55φ(λ)λ5+42λ66φ(λ)λ6+λ77φ(λ)λ7)

8φ(ω)ω8=(λ2πc)8(40320λφ(λ)λ+141120λ22φ(λ)λ2+141120λ33φ(λ)λ3+58800λ44φ(λ)λ4+11760λ55φ(λ)λ5+1176λ66φ(λ)λ6+56λ77φ(λ)λ7++λ88φ(λ)λ8) 9φ(ω)ω9=(λ2πc)9(362880λφ(λ)λ+1451520λ22φ(λ)λ2+1693440λ33φ(λ)λ3+846720λ44φ(λ)λ4+211680λ55φ(λ)λ5+28224λ66φ(λ)λ6++2016λ77φ(λ)λ7+72λ88φ(λ)λ8+λ99φ(λ)λ9)

10φ(ω)ω10=(λ2πc)10(3628800λφ(λ)λ+16329600λ22φ(λ)λ2+21772800λ33φ(λ)λ3+12700800λ44φ(λ)λ4+3810240λ55φ(λ)λ5+635040λ66φ(λ)λ6++60480λ77φ(λ)λ7+3240λ88φ(λ)λ8+90λ99φ(λ)λ9+λ1010φ(λ)λ10)

Ayrıca bakınız

Şablon:Commons kategori

Kaynakça

Şablon:Kaynakça

Bibliyografi

Şablon:Kaynakça

Şablon:Optik-taslak Şablon:Otorite kontrolü