Hermann Minkowski
Şablon:Bilim insanı bilgi kutusu Hermann Minkowski (Şablon:IPAc-en;[1] Şablon:IPA; 22 Haziran 1864 - 12 Ocak 1909) bir Alman matematikçi ve Königsberg, Zürih ve Göttingen'de profesörlük yaptı.
Farklı kaynaklarda Minkowski'nin uyruğu çeşitli şekillerde Alman,[2][3][4] Leh,[5][6][7] veya Litvanyalı-Alman[8] veya Rus[9] olarak verilmektedir. Sayıların geometrisi'ni yarattı ve geliştirdi. Sayı teorisi, matematiksel fizik ve görelilik teorisindeki problemleri çözmek için geometrik yöntemleri kullandı.
1896 ile 1902 yılları arasında Zürih Federal Politeknik Okulu'nda ve ölünceye kadar da Göttingen Üniversitesi'nde profesörlük yaptı. 1882 yılında tam katsayılı ikinci dereceden şekiller kuramının temelleri üstüne inceleme yazısıyla Fen Akademisi'nin büyük matematik ödülünü aldı. Öklit olmayan geometriyle karıştırılmaması gereken bir sayılar geometrisi kurarak sayılar kuramına bazı geometrik kavramlar getirdi. Sonunda özel bir metrikle donatılmış dört boyutlu özel bir uzaya başvurarak Einstein'ın kısıtlı bağlılık kuramının bugün klasik sayılan geometrik bir yorumunu verdi. Minkowski, belki de en iyi, 1907'de eski öğrencisi Albert Einstein'ın özel görelilik teorisinin (1905) "Minkowski uzayzamanı" olarak bilinen, geometrik olarak dört boyutlu uzay-zaman teorisi şeklinde anlaşılabileceğini gösterdiği görelilik konusundaki bu çalışmasıyla tanınır.
Sayılar geometrisi adlı eseri 1896 yılında basıldı. 1907 yılında Diophantus Yaklaşımları adlı eseri yayınladı. Çalışmalar adlı yapıtı da 1911 yılında çıktı. Analizin birçok dalında Minkowski eşitsizliği kullanılır.
Kişisel yaşamı ve ailesi
Hermann Minkowski, Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Polonya Krallığı, Suwałki Valiliği, Aleksota kasabasında, her ikisi de Yahudi kökenli olan; Kovno'daki koro sinagogunun[10][11][12] inşasını finanse eden bir tüccar olan Lewin Boruch Minkowski ve Rachel Taubmann'ın oğlu olarak dünyaya geldi.[13] Hermann, tıbbi araştırmacı Oskar'ın (1858 doğumlu) küçük erkek kardeşiydi.[14]
Rus İmparatorluğu'ndaki zulümden kaçmak için ailesi 1872'de[15] Königsberg'e taşındı, burada baba paçavra ihracatına ve daha sonra mekanik saatli teneke oyuncakların imalatına katıldı (en büyük oğlu Max ile birlikte Lewin Minkowski&Son firmasını işletti).[16]
Minkowski, Königsberg'de okudu ve Bonn'da (1887–1894), Königsberg'de (1894–1896), Zürih'te (1896–1902) ve son olarak 1902'den itibaren 1909'da ölümüne kadar Göttingen'de öğretmenlik yaptı. 1897'de Auguste Adler ile evlendi ve iki kızı oldu; elektrik mühendisi ve mucit Reinhold Rudenberg damadıydı.
Minkowski, 12 Ocak 1909'da Göttingen'de apandisit nedeniyle aniden öldü. David Hilbert'in Minkowski'nin ölüm ilanı, iki matematikçi arasındaki derin dostluğu göstermektedir (tercüme edilmiştir): Şablon:Alıntı
Max Born, Göttingen'deki matematik öğrencileri adına ölüm ilanı verdi.[17]
Ana kuşak asteroidi 12493 Minkowski[18][19] ve M-matrisleri Minkowski'nin onuruna isimlendirilmiştir.
Eğitimi ve kariyeri

Minkowski Doğu Prusya'da Königsberg'deki Albertina Üniversitesi'nde eğitim gördü ve burada 1885'te Ferdinand von Lindemann'ın yönetiminde doktorasını aldı. 1883'te, henüz Königsberg'de bir öğrenciyken, kuadratik formlar teorisi üzerine yazdığı metin için Fransız Bilimler Akademisi Matematik Ödülü'ne layık görüldü. Matematik camiasında adı duyulmamış 18 yaşında çok küçük biri olması ve o zamanlar bir matematikçi olarak bilinmezliği nedeniyle, ödülü seçkin İngiliz matematikçi Henry Smith (Kesinlikle Hermann'dan çok daha ünlüydü ve ödülün ölümünden sonra kendisine verildi) ile paylaşması, İngiliz matematikçiler arasında hiddetli bir huzursuzluğa neden oldu. Ödül komitesi, sayısız şikayete rağmen, kararlarını asla değiştirmedi. Ayrıca başka bir ünlü matematikçi David Hilbert ile arkadaş oldu. Kardeşi Oskar Minkowski (1858–1931), tanınmış bir doktor ve araştırmacıydı.[15]
Minkowski, Bonn, Königsberg, Zürih ve Göttingen üniversitelerinde dersler verdi. Eidgenössische Polytechnikum, bugünkü ETH Zürih'te Einstein'ın öğretmenlerinden biriydi.
Minkowski, özellikle n değişkenlerle ilgili olarak ikinci dereceden formların aritmetiğini araştırdı ve bu konudaki araştırması, onu n boyutlu bir uzayda belirli geometrik özellikleri düşünmeye yöneltti. 1896'da, sayı teorisi problemlerini çözen geometrik bir yöntem olan sayıların geometrisi kavramını sundu. Aynı zamanda Minkowski sosisi (veya Minkowski eğrisi)[20]Şablon:Failed verification ve bir eğrinin Minkowski kapağı[21] kavramlarının yaratıcısıdır.
1902'de Göttingen Matematik Bölümü'ne katıldı ve ilk kez üniversitede Königsberg'de tanıştığı David Hilbert'in yakın bir meslektaşı oldu. Constantin Carathéodory oradaki öğrencilerinden biriydi.
Görelilik üzerine çalışmaları
Şablon:Further Şablon:Ek kaynak gerekli
1908'de Minkowski, eski öğrencisi Albert Einstein tarafından 1905'te tanıtılan ve Lorentz ve Poincaré'nin önceki çalışmalarına dayanan özel görelilik kuramının, en iyi zaman ve uzayın ayrı varlıklar olmadığı, ancak dört boyutlu bir uzay-zaman içinde iç içe geçtiği ve özel göreliliğin Lorentz geometrisinin değişmez aralığı kullanılarak etkin bir şekilde temsil edilebildiği "Minkowski uzay-zamanı" olarak bilinen dört boyutlu bir uzayda anlaşılabileceğini fark etti. (bkz. Özel görelilik tarihi).
Minkowski uzayının matematiksel temeli, 19. yüzyılda zaten bilinen hiperbolik uzay'ın hiperboloid modeli'nde de bulunabilir, çünkü hiperbolik uzaydaki izometriler (veya hareketler), Wilhelm Killing (1880, 1885), Henri Poincaré (1881), Homersham Cox (1881), Alexander Macfarlane (1894) ve diğerlerinin katkılarını içeren Lorentz dönüşümleri ile ilişkili olabilir. (bkz. Lorentz dönüşümlerinin tarihi).
80. Alman Doğa Bilimcileri ve Hekimleri Meclisinde (21 Eylül 1908) yaptığı Uzay ve Zaman başlıklı konuşmasının başlangıç kısmı şimdi ünlüdür:

Yayınları
- Görelilik
- Şablon:Akademik dergi kaynağı
- Şablon:Akademik dergi kaynağı
- İngilizce çevirisi: "The Fundamental Equations for Electromagnetic Processes in Moving Bodies". In: The Principle of Relativity (1920), Calcutta: University Press, 1–69.
- Şablon:Akademik dergi kaynağı
- Vikikaynak'ta çeşitli İngilizce çeviriler: "Space and Time".
- Blumenthal O. (ed): Das Relativitätsprinzip, Leipzig 1913, 1923 (Teubner), Engl tr (W. Perrett & G. B. Jeffrey) The Principle of Relativity London 1923 (Methuen); reprinted New York 1952 (Dover) entitled H. A. Lorentz, Albert Einstein, Hermann Minkowski, and Hermann Weyl, The Principle of Relativity: A Collection of Original Memoirs.
- Space and Time – Minkowski's Papers on Relativity, Minkowski Institute Press, 2012 Şablon:ISBN (free ebook).
- Diyofant yaklaşımları
- Şablon:Kitap kaynağı;[22] Diğer matematiksel çalışmaları (ölümünden sonra)
- Şablon:Akademik dergi kaynağı[23]
- Şablon:Kitap kaynağı[24] Reprinted in one volume New York, Chelsea 1967.
Ayrıca bakınız
- Minkowski mesafesi
- Minkowski eşitsizliği
- Minkowski uzayı
- Minkowski teoremi (sayıların geometrisinde)
Kaynakça
Dış bağlantılar
Şablon:Vikikaynak Şablon:Vikikaynakdil Şablon:Vikisöz Şablon:Commons kategori
- ↑ "Minkowski" Şablon:Webarşiv. Random House Webster's Unabridged Dictionary.
- ↑ Şablon:Web kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Marshall Cavendishisimli refler için metin sağlanmadı - ↑ Şablon:Web kaynağı
- ↑ Şablon:Web kaynağı
- ↑ Şablon:Web kaynağı
- ↑ Şablon:MacTutor Biography
- ↑ Oskar Minkowski (1858–1931). Şablon:Webarşiv. The Jewish genealogy site JewishGen.org (Lithuania database, registration required) contains the birth record in the Kovno rabbinical books of Hermann's younger brother Tuvia in 1868 to Boruch Yakovlevich Minkovsky and his wife Rakhil Isaakovna Taubman.
- ↑ 15,0 15,1 Şablon:Web kaynağı
- ↑ Report of the Federal Security Agency (p. 183); Tyra lithographed tin toy dog Şablon:Webarşiv; Rudolph Leo Bernhard Minkowski: A Biographical Memoir Şablon:Webarşiv.
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:JPL
- ↑ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;springerisimli refler için metin sağlanmadı - ↑ "Minkowski Sausage" Şablon:Webarşiv, WolframAlpha
- ↑ "Minkowski Cover" Şablon:Webarşiv, WolframAlpha
- ↑ Şablon:Akademik dergi kaynağı
- ↑ Şablon:Akademik dergi kaynağı
- ↑ Şablon:Akademik dergi kaynağı
- Hermann Minkowski
- 1864 doğumlular
- Kaunas doğumlular
- 1909 yılında ölenler
- Alman matematikçiler
- Yahudi asıllı Almanlar
- Litvan asıllı Almanlar
- Yahudi asıllı Polonyalılar
- Geometriciler
- Litvanya Yahudileri
- Polonya Yahudisi asıllı Almanlar
- 19. yüzyıl Alman matematikçileri
- 20. yüzyıl Alman matematikçileri
- Sayı teorisyenleri
- Kaliningrad Üniversitesinde öğrenim görenler
- Königsberg Üniversitesi öğretim üyeleri
- ETH Zürih öğretim üyeleri
- Bonn Üniversitesi öğretim üyeleri
- Göttingen Üniversitesinde öğrenim görenler
- Göttingen Üniversitesi öğretim üyeleri
- Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler